Mađarska na krilima desnice

Osnabriker cajtung o izborima u Mađarskoj piše: „Skoro polovina Mađara očigledno je ukazala povjerenje Viktoru Orbanu a njegovom Fides savezu na taj način omogućila da postane ubjedljivo najjača politiöka snaga u parlamentu te zemlje. A upravo ti glasovi dati premijeru, koji ubrzanim koracima ruši osnove na kojima počiva demokratija, nisu dobro primljeni kod partnera u Evropskoj uniji. Jer, to je Orban pokazao i prije četiri godine odmah po dolasku na vlast, kada je ograničio slobodu štampe ili smanjio ovlašćenja Centralnoj banci u Budimpešti. A sada, sa ovakvim izbornim rezultatom, ovaj 50-godišnji političar ima odriješene ruke da upotrijebi još drastičnijie mjere protiv svih koji kritikuju njegovu politiku“.

Nešto između demokratije i autoritarizma

Miteldojče cajtung piše: „Orban je u posljednje četiri godine svoje vladavine uspio da Mađarsku pretvori u nešto između demokratije i autoritarizma. I to što Mađarska nije postala diktatura može zahvaliti samo Evropskoj uniji. Unija je doduše često reagovala bojažljivo na Orbanove antidemokratske ispade, ali je ipak sprečavala ono najgore. A Orban je u više navrata povređivao ugovor sa EU. Ali, ona sama neće biti dovoljna da na duže staze spriječi Orbanovu vladavinu. Demokratija živi od promjena. A sada je odlučujuće to hoće li lijevo-liberalna opozicija uspjeti da ih konačno i pokrene“.

Ziddojče cajtung podsjeća da bi Orban mogao u Mađarskoj da vlada narednih 15 do 20 godina, ali napominje: „Moguće je da se Orban ipak vara. Ali, ne zbog toga što bi ljevičarska opozicija mogla da mu pomrsi račune – ona je već i prije izbora bila otpisana; već zato što je svojim šovinističkim kursom otvorio Pandorinu kutiju koja se izražava u usponu desničarske partije Jobik. Orban istina nikada nije eksplicitno iznosio rasističke ili antisemitističke stavove. Ali, sa njegovim uljepšavanjem "Hortijeve ere" (Mikloš Horti je uveo Mađarsku u rat na strani Hitlera i učestvovao u agresiji na Jugoslaviju prim. aut.), njegovanjem kulta naroda, krvi i zemlje, kao i nedostatku distanciranja od revanšista iz redova ekstremne desnice, on je srušio neke tabue što su desničari iz Jobik partije jedva dočekali. Desničari su izbornu kampanju 2014. vodili pod motom: ‚Mi radimo ozbiljno na onom o čemu Fides samo govori. Mi zahtjevamo zakone protiv Cigana, koje se Fides ne usuđuje donijeti‘. Tako da bi se na duge staze moglo dogoditi da Jobik poremeti Orbanove planove za budućnost“, prognozira Ziddojče cajtung.

Lazarević kao problem

Ziddojče cajtung piše i o tome kako izgleda potraga za stanom u Njemačkoj kada Vam se prezime završava na „ić“. „Bilo je već upadljivo: kada god bi se bračni par Lazarević javio telefonom ili elektronskom poštom, dobili bi informaciju da je stan izdat. Kristine Lazarević je bila trudna, novi stan je bio hitno potreban, a stotine poziva i desetine obilazaka stanova nisu davali rezultate. Pa čak iako i ona i njen suprug imaju dobra radna mjesta. A onda je Kristine pokušala iskoristiti svoje djevojačko prezime Eberle, i vrata su počela da se otvaraju. I onda bi isti oni stanodavci koji su samo malo prije odbili gospodina Lazarevića, prihvatali da iznajme stan gospođi Eberle. Poneki čak komentarišući kako je gospodin Lazarević uzpravo otkazao“, piše minhenski dnevnik.

„Mile Lazarević je porijeklom iz Bosne i Hercegovine – da nije Nijemac, jasno je već po prezimenu. Lazarevići jednostavno nisu imali samo peh, jer njihov slučaj je zapravo uhodan model. To potvrđuje i anketa Instituta Forsa, koja se u ponedjeljak predstavlja u Berlinu. Dvije trećine od oko 1.000 ispitanika priznaje da su ljudi stranog porijekla pretežno često oštećeni pri potražnji stana. Branša nekretnina time predvodi crnu listu svakodnevnog rasizma, ispred diskriminacije u poslovnom svijetu ili u odnosima sa policijom – u tim oblastima polovina ispitanika kaže da su došljaci u lošijoj poziciji od domaćih. U školama, na fakultetima, restoranima ili noćnim klubovima diskriminaciju trpi 30 odsto migranata, kažu ispitanici.

U saveznoj Komisji protiv diskriminacije kažu da je teško dokazati da je neki stanodavac odbio stranca samo zato što je stranac. Zato traže da se zakonom omogući test – onaj ko traži stan može da se prijavi pod pravim imenom, ali i pod lažnim koje zvuči njemački. Ako naiđe na različiti odnos, onda bi to moglo da posluži kao dokaz pred sudom“, dodaje Zidojče.

Autor: Svetozar Savić

Odg. urednica: Jasmina Rose