Ένα χρόνος μετά την τραγωδία της Μαδρίτης: Η κυβέρνηση Θαπατέρο ακροβατεί ανάμεσα στην ασφάλεια και τα δικαιώματα του πολίτη.

Κι όμως δεν ήταν στις προθέσεις του Χοσέ Λουίς Θαπατέρο, που μερικές ημέρες αργότερα έγινε πρωθυπουργός της Ισπανίας να καταστήσει τη χώρα του αστυνομικό κράτος. Σε ομιλία του τον Απρίλιο του 2004 είχε υπογραμμίσει ότι «δεν πρόκειται θα πέσει στην πλάνη να προτείνει την περιστολή της ελευθερίας προς όφελος της ασφάλειας».

Όμως το «σπαγγάτο» μεταξύ ασφάλειας και δικαιωμάτων των πολιτών είναι δύσκολη υπόθεση. Ο ισπανός υπουργός Εσωτερικών τι διαπίστωσε το αργότερο όταν αποφάσισε να προχωρήσει στην σύνταξη καταλόγου που θα περιλαμβάνει όλους του χώρους λατρείας των μουσουλμάνων που ζουν στην Ισπανία. Ας μην ξεχνούμε ότι χώροι λατρείας δεν υπάρχουν μόνο στα τεμένη, αλλά και σε αυλές, ακόμη και σε γκαράζ. Μερικοί μάλιστα από τους δράστες των επιθέσεων της 11ης Μαρτίου στρατολογήθηκαν σε τέτοιους χώρους. Αποτελεί χρέος του κράτους να γνωρίζει εάν γίνεται κατάχρηση της ανεξιθρησκείας για την επίτευξη τρομοκρατικών στόχων, είπε ο ισπανός υπουργός.

Η ανεξιθρησκεία ισχύει και στις φυλακές, σε κάποιες από ρις οποίες έχει λάβει απειλητικές διαστάσεις. Ο διευθυντής των φυλακών της Σαλαμάνκα, Μπερμούντες, έκρουσε πρόσφατα τον κώδωνα του κινδύνου.

«Ανακαλύψαμε μια ομάδα φυλακισμένων, οι ενέργειες των οποίων αλλά και ο τρόπος συμβίωσής τους αποκάλυπταν μία ακραία ισλαμική ιδεολογία. Αποφασίσαμε λοιπόν να τους παρακολουθούμε στενότερα αλλά και να τους μεταφέρουμε σε άλλες φυλακές».

Η αρμόδια αξιωματούχος της ισπανικής κυβέρνηση για τα σωφρονιστικά ιδρύματα έκρινε ότι οι προειδοποιήσεις αυτές θα καλλιεργούσαν ένα κλίμα πανικού, αλλά και ρατσισμού. Έτσι ανέλαβε ο υπουργός Εσωτερικών να υλοποιήσει τις προτάσεις του διευθυντή των φυλακών της Σαλαμάνκα. Στην πράξη αυτό μεταφράστηκε σε αυστηρότερους έλεγχους εντός των φυλακών και σε πολλές περιπτώσεις απομόνωση για τους τρομοκράτες. Επίσης καταβάλλεται προσπάθεια ώστε να μην υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση ισλαμιστών σε ένα σωφρονιστικό ίδρυμα. Κάτι που δικαιολογείται πλήρως, καθώς στο μεταξύ έχει αποδειχθεί πως πολλοί τρομοκρατικοί πυρήνες γεννήθηκαν μέσα στις φυλακές. Μέσα σε αυτές κυκλοφορούσαν σημειώματα, στα οποία υπήρχαν μεταξύ άλλων πλήρη σχέδια για τρομοκρατικές επιθέσεις.

Μετά τα λάθη και της παραλείψεις των τελευταίων ετών η σοσιαλιστική σήμερα κυβέρνηση προσπαθεί να βελτιώσει τη συνεργασία ανάμεσα στις διάφορες υπηρεσίες. Πριν τρία χρόνια ένας πληροφοριοδότης είχε ενημερώσει την αστυνομία για δύο άνδρες που προσπαθούσαν να πουλήσουν εκρηκτικούς μηχανισμούς. Πρόκειται για τους ίδιους που αργότερα έδωσαν υλικό στους τρομοκράτες των επιθέσεων της 11ης Μαρτίου. Ο διευθυντής της αστυνομίας που είχε στα χέρια του το ηχητικό ντοκουμέντο με την κατάθεση του πληροφοριοδότη προτίμησε να την κρατήσει για 3 ολόκληρα χρόνια στο συρτάρι του.

«Με την απλή λογική, που μάλλον ήταν λανθασμένη, πίστευα ότι τα στοιχεία αυτά ήταν ήδη γνωστά. Δεν βρήκα κάτι που θα μπορούσε να ήταν σημαντικό για την αστυνομία ή τη δικαιοσύνη. Άλλωστε μία κασέτα δεν είναι και το Άγιο Ποτήριο της Θείας Κοινωνίας, απλώς μας βοηθά να συντάξουμε την αναφορά μας», είπε στην υπεράσπισή του ο αστυνομικός διευθυντής.

Η ακροβασία μεταξύ ασφάλειας και δικαιωμάτων των πολιτών συνεχίζεται. Για πολλούς τα δύσκολα έπονται.