Σε κίνδυνο η πολιτιστική κληρονομιά της Συρίας

Ο εμφύλιος στη Συρία στοίχισε τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων. Η βία δεν σταματά ούτε μπροστά στα ιστορικά πολιτιστικά μνημεία της χώρας. Οι πολιτισμικές επιρροές των Βαβυλωνίων, των Αιγυπτίων, των Περσών, των Ελλήνων και των Ρωμαίων είναι εμφανείς στη Συρία. Η UNESCO ανησυχεί έντονα για την τύχη των μνημείων και καταγράφει το μέγεθος της καταστροφής που έχει συντελεστεί.

Τον Ιούνιο του 2013 η UNESCO συμπεριέλαβε στη λίστα των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που κινδυνεύουν με αφανισμό έξι μοναδικά δημιουργήματα του πολιτισμού. Μεταξύ αυτών βρίσκεται και η παλιά πόλη του Χαλεπίου, ένας τόπος με αρχαία ιστορία στον πολιτισμικό χώρο της Μεσογείου.

Η UNESCO είχε ανακηρύξει την παλιά πόλη του Χαλεπίου σε μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς κυρίως λόγω του σουκ, της μεγαλύτερης αγοράς της Εγγύς Ανατολής. Με συνολική έκταση 350 εκταρίων το σουκ στο Χαλέπι περιλαμβάνει πολλούς εμπορικούς δρόμους με εκατοντάδες καταστήματα. Το 2012 το ιστορικό παζάρι τυλίχθηκε στις φλόγες κατά τη διάρκεια μαχών στους δρόμους της πόλης.

Η παλιά πόλη της Δαμασκού κατοικείται εδώ και 4000 χρόνια και αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Πριν από την έναρξη των εχθροπραξιών το παλαιότερο τμήμα της συριακής πρωτεύουσας, με τις αγορές, τα εστιατόρια, τις εκκλησίες και τα μουσουλμανικά τεμένη, ανήκε στα σημαντικότερα αξιοθέατα της χώρας. Φέτος έγινε στόχος βομβιστικής επίθεσης.

Η Παλμύρα είναι άλλη μία σημαντική πόλη της αρχαιότητας στη Συρία. Αυτή η ρωμαϊκή αψίδα της εποχής των Σεβήρων είναι ένα από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά σύμβολα της χώρας. Μέχρι στιγμής δεν έχει υποστεί καταστροφή σε αντίθεση με άλλους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής, οι οποίοι λεηλατήθηκαν.

Αυτό το μεσαιωνικό στρατιωτικό φρούριο δεσπόζει στην καρδιά των μαχών, στα όρια των περιοχών όπου παραδοσιακά κατοικούν εκπρόσωποι της θρησκευτικής μειονότητας των Αλεβιτών. Εκπρόσωποι των αντικαθεστωτικών καταγγέλλουν ότι η συριακή αεροπορία βομβάρδισε το μνημείο, το οποίο χρησιμοποιείται στο μεταξύ ως βάση των εξεγερμένων.

Οι καταγγελίες για καταστροφικές επιθέσεις πληθαίνουν. Εκτός από το Χαλέπι και τη Δαμασκό, επίθεση δέχθηκε και η αρχαία πόλη της Μπόσρα. Το αμφιθέατρό της θεωρείται ένα από τα πλέον καλοδιατηρημένα ρωμαϊκά θέατρα του κόσμου. Μουσικοί και ορχήστρες από όλον τον πλανήτη θαυμάζουν την εκπληκτική ακουστική του.

Οι επονομαζόμενες «Νεκρές Πόλεις» της Συρίας έχουν μπει στη λίστα των μνημείων της UNESCO που διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο. Πολλά σπίτια σε αυτούς τους μικρούς οικισμούς στα βόρεια της χώρας χρονολογούνται στη βυζαντινή περίοδο. Από την αρχή των εχθροπραξιών έχουν δεχθεί πυρά και έχουν υποστεί μερική λεηλασία.

Δραματική είναι η κατάσταση και στα συριακά μουσεία. Πολλά από αυτά, όπως το Μουσείο του Ιντλίμπ, βρίσκονται σε εμπόλεμες ζώνες. Λέγεται ότι από το 2011 αρκετά μουσειακά αντικείμενα αξίας έχουν μεταφερθεί στο θησαυροφυλάκιο της Κεντρικής Τράπεζας της Συρίας.

Η UNESCO έχει εκπαιδεύσει ειδικούς με αποστολή να διασώσουν τα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Η γ.γ. της UNESCO Ιρίνα Μπόκοβα και ο ειδικός διαμεσολαβητής των ΗΕ για τη Συρία Λακντάρ Μπραχίμι παρουσίασαν στις 29 Αυγούστου μία λίστα μέτρων προστασίας. Εξειδικευμένοι υπάλληλοι ακολουθούν τα ίχνη κλεμμένων μνημείων και προειδοποιούν τελωνειακές αρχές και εμπόρους.