Συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν

Η Κωνσταντινούπολη επελέγη ως τόπος διεξαγωγής των συνομιλιών μεταξύ της διεθνούς κοινότητας και του Ιράν, διότι η Τουρκία αν και μέλος του ΝΑΤΟ έχει παραδοσιακά καλές σχέσεις με την Τεχεράνη. Πριν από την έναρξη των συνομιλιών η βαρόνη Κάθριν Άστον, εντεταλμένη της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική, δήλωσε:

«Συμφωνήσαμε τη συνέχιση των συνομιλιών με το Ιράν στο τέλος Ιανουαρίου. Θέλουμε να εξετάσουμε όλες τις δυνατότητες σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας».

Τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς δεν θέλει και δεν μπορεί κανείς να την αρνηθεί στο Ιράν μια και η χώρα είναι μέλος της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας. Οι υποψίες πάντως που υπάρχουν ότι η χώρα προτίθεται να χρησιμοποιήσει αυτή την τεχνολογία και για στρατιωτικούς σκοπούς είναι πολλές. Ο Ρολφ Μίτσενιχ, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής και μέλος της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της γερμανικής βουλής, λέει σχετικά:

«Νομίζω πως το Ιράν θα μπορέσει να απαλλαγεί από τις υποψίες που το βαραίνουν, εάν απαντήσει με σαφήνεια σε όλες τις ερωτήσεις που θα του τεθούν. Εκτός αυτού θα πρέπει να επιτρέψει την πρόσβαση των ελεγκτών της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας σε όλα τα εργοστάσια και θα πρέπει να υπογράψει το συμπληρωματικό πρωτόκολλο για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων».

Περιορισμένες οι ελπίδες για επιτυχή αποτελέσματα

Ένα από τα σημεία τριβής είναι η κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου στην ιερή πόλη Γκομ, το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2009 και έχουν διατυπωθεί υποψίες ότι χρησιμοποιείται για στρατιωτικούς σκοπούς. Στην Τεχεράνη λειτουργεί πάντως ήδη από το 1968 ένας αντιδραστήρας που χρησιμοποιείται για ερευνητικούς σκοπούς και λειτουργεί με εμπλουτισμένο ουράνιο κατά 20%. Ο εμπλουτισμός του ουρανίου που το καθιστά ικανό για στρατιωτικούς σκοπούς είναι 85%.

Στο εσωτερικό της χώρας ο πρόεδρος Αχμαντινετζάντ για να ενισχύσει τη θέση του υπόσχεται οικονομική ανάπτυξη, ο οποία όμως είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει εξαιτίας των κυρώσεων που έχει επιβάλει η Δύση. Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ ζητούν να ενταθούν αυτές οι κυρώσεις. Το Ισραήλ μάλιστα στις αρχές Ιανουαρίου δήλωσε πως οι κυρώσεις έχουν τότε μόνο νόημα, εάν συνοδεύονται με στρατιωτική βία.

Πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν πάντως πως δεν είναι μεγάλες οι ελπίδες για μια συμφωνία της διεθνούς κοινότητας με την Τεχεράνη σήμερα και αύριο στην Κωνσταντινούπολη.

Daniel Scheschkewitz / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου