آیا روسیه از "واسکت زردها" در فرانسه حمایت می کند؟

رسانه های امریکایی و بریتانیایی اوایل ماه روان میلادی گزارش دادند که به نظر می رسد که سامانه های انترنتی روسی سبب می شوند تا اعتراضات "واسکت زردها" در فرانسه ملتهب تر گردند. در این راستا، اقدامات ضد اطلاعاتی انجام می گیرد که شامل پخش تصاویر تقلبی از اعتراضات است.

در میان گزارش هایی که در رسانه ها منتشر شده اند، معلوماتی از برنامه "ائتلاف برای ایجاد دموکراسی" نیز به چشم می خورد. این برنامه که از سوی موسسه غیردولتی امریکایی "صندوق مارشال آلمان" راه اندازی شده، حساب های تویتری را در انترنت زیر نظارت دارد که برای گسترش نفوذ روسیه کار می کنند.

در این حساب ها، اعتراضات "واسکت زردها" حدود یک هفته با هشتگ ((#giletsjaunes داغترین موضوع بود. برای بررسی حساب های تویتری، یک داشبورد بزرگ وجود دارد که در آن می توان فعالیت همزمان حدود ۶۰۰ حساب تویتر را بر اساس هشتگ ها، موضوعات و منابع آن بررسی کرد.

این که این حساب ها از چه کسانی هستند، سری است. در وبسایت های مربوط به پروژه ای با نام "همیلتون ۶۸" سه گروه از حساب های تویتری فعال هستند که علنا هوادار روسیه هستند یا با حکومت روسیه ارتباط دارند. این حساب ها توسط کمپنی های انترنتی در داخل یا خارج روسیه راه اندازی شده اند یا توسط افرادی در سراسر دنیا به کار گرفته شده اند که موضوعات روسیه را "پررنگ می سازند". از جمله موضوعاتی که این آکاونت ها آنان را پخش می کنند، موضوعاتی دیده می شوند که رسانه های برون مرزی روسیه مانند "آر. تی" یا "اسپوتنیک نیوز" همیشه آنان را پوشش می دهند.

بریت شافر، کارشناس موسسه "صندوق مارشال آلمان" (GMF) به دویچه وله می گوید که این تویترها به طور عادی به سیاست امریکا می پردازند. او توضیح می دهد که حساب های تویتر زیر نظارت، پیام هایشان را برای مخاطب انگلیسی زبان پخش می کنند و تاثیرات آنها بر معترضان فرانسه می تواند بسیار کم باشد. او می گوید: «این حساب ها برخی موضوعات مشخص را پررنگ می کنند و در کل کوشش می کنند تا غرب را بی اعتبار بسازند و لیبرال دموکراسی را بی ارزش جلوه بدهند».

تصویری از تفرقه در جامعه

ماکسیم اودین، کارشناس امور روسیه در "انستیتوت فرانسوی روابط بین الملل" این مسئله را تایید می کند. اودین می گوید: «فعالیت های معلوماتی روسیه نباید به عنوان ابزاری برای سازماندهی فعالین "واسکت زرد" یا تشدید خشونت ها دیده شود».

او توضیح می دهد: «[بلکه] هدف از پوشش اطلاعاتی روسیه، قطبی سازی بحث های عمومی، و تاثیرگذاری بر جنبش فرانسه و دیگر کشورهای خارجی از طریق نشان دادن تصویری از شکاف عمیق بین مردم است؛ شکاف در کشوری که گویا در آستانه جنگ داخلی قرار دارد».

تاتیانا استانوواژا، کارشناس سیاسی در فرانسه با این نظر موافق است. روسیه از ضعف امانوئل ماکرون، رئیس جمهور روسیه استفاده می کند تا "اروپا را درگیر بحران دموکراسی نشان بدهد و بگوید که روحیه ضد دولتی در حال افزایش است». او در ادامه می گوید: «نمی گویم که این تاثیر بزرگی داشته باشد».

ماکرون در مرکز توجه

بن نیمو، کارشناس امنیت اطلاعاتی در مرکز تحقیقاتی امریکایی "شورای اتلانتیک" می گوید: «هدف اصلی فعالیت های روسیه در شبکه های اجتماعی "واسکت زردها" نیست، بلکه رئیس جمهور امانوئل ماکرون است».

نیمو در اواخر ماه نوامبر در گزارشی برای "آزمایشگاه تحقیقات دیجیتال"، یک "عملیات فرانسه" را علیه سامانه های انترنتی روسیه تشریح کرده است.

نیمو و همکارانش می توانند برخی از معلومات حساب های باطل شده تویتر را بازیابی کنند. بیشتر این معلومات به زبان انگلیسی هستند اما دوازده حساب به زبان فرانسوی بوده اند. حدود ۷۶ هزار نفر که ۱۲۴۰۰ تن آنها در فرانسه بودند این حساب ها را پیگیری می کردند. بیشتر این حساب ها اواسط سال گذشته میلادی باز شده بودند.

نیمو توضیح می دهد: «حساب های تویتری فرانسوی که این کارها را کرده بودند، افراد مشخصی بودند: برخی از آنها ناسیونالیست ها و برخی دیگر کمونیست های افراطی بودند. برخی دیگر نیز طوری وانمود کرده بودند که گویا زنان افریقایی هستند».

با این حال نیمو می گوید که بیشتر فعالیت های این حساب ها، "بی ضرر" بوده اند و فقط پنج تا از ۱۲ حساب حملات لفظی و تصویری شدید علیه رئیس جمهور ماکرون داشته اند. مثلا عکس هایی را از ماکرون مونتاژ کرده بودند که او را برده دار نشان می داد.

کمپنی فیسبوک نگفته است که پشت این حساب های انترنتی چه کسانی هستند. این شرکت فقط گفته است: «این کارها می تواند از سوی "آژانس تحقیقات انترنتی" (یک شرکت در سنت پیترزبورگ که رسانه های غربی آن را شرکت تولید کننده سامانه های انترنتی روسیه می خوانند)، انجام شده باشد». این شبکه گفته است که دقیقا نمی تواند بگوید چه کسانی پشت این فعالیت ها هستند.

با توجه به شمار معدود حساب های کاربری در فرانسه، بن نیمو می گوید که احتمالا سامانه های روسی در فرانسه کم است و یا این که "عملیات" در مرحله اول قرار دارد. این کارشناس می گوید که در ایالات متحده، فعالیت های انترنتی تقریبا ۲.۵ سال پیش از انتخابات ریاست جمهوری آغاز شد.

نیمو می گوید که چنین قضایایی باید در مقیاس بزرگتر ارزیابی شوند. او توضیح می دهد: «این عملیات انترنتی روسیه برای "واسکت زردها" نیست بلکه چنین عملیاتی طبیعتا تاثیرات دراز مدتی دارد و هدف آن ماکرون است».

رومن گونشارنکو / ع. ح.