استعفای بارزانی به تنش ها میان احزاب کردی دامن زد

در پی شکست در مبارزه برای استقلال کردستان، مسعود بارزانی رئیس حکومت خودمختار مناطق کردستان استعفای خود را اعلام کرد. او در یک بیانیه تلویزیونی گفت: "من تحت هیچ شرایطی حاضر به ادامه مأموریتم نشدم".

اکنون قرار است مسعود بارزانی بعد از ۱۲ سال اشتغال در بلندترین پُست حکومت خودمختار کردستان در شمال عراق، پس از پایان میعاد مأموریت اش به تاریخ اول نوامبر، از این پُست کناره گیری نماید.

بارزانی ۷۱ ساله در این بیانیه تضمین نمود که او به عنوان یک جنگجوی پیشمرگه به کردستان وفادار باقی می ماند. او قبل از اعلام استعفای خود، ضمن ارسال یک نامه عنوانی پارلمان محلی در اربیل، اعضای پارلمان را از قصد خویش مطلع کرده بود.

بارزانی در همه پرسی استقلال کردستان به تاریخ ۲۵ ماه سپتمبر اشتباه محاسبه کرده بود؛ به این معنی که با وجود آرای تقریباً مطلق ۹۱ درصد مردم این مناطق به جانبداری از استقلال از حکومت مرکزی عراق، حکومت مرکزی نتایج آرای مردم مناطق کردستان در شمال عراق را صریحاً رد کرد.

پیشنهاد کردها به بغداد: تعلیق نتیجه همه پرسی و برقراری آتش بس

علاوه بر این، نیروهای نظامی عراق با حمایت شبه نظامیان شیعه مذهب به پیشروی در مناطقی که کردها سه سال قبل پس از جنگ علیه تروریست های داعش، آن را تحت کنترول خویش درآورده بودند، آغاز نمودند. بر این نواحی به شمول ولایت غنی از نفت کرکوک، حکومت مرکزی نیز ادعای حق حاکمیت دارد.

مدافعان پیشمرگه پش از آغاز پیشروی نیروهای نظامی عراق، بدون هیچگونه مقاومتی از شماری از این مناطق عقب نشینی نمودند. با آنکه در مواضعی هم درگیری های مقطعی صورت گرفت. علاوه بر این بغداد به عنوان یکی از تدابیر اضافی جزایی، پروازهای بین المللی به میدان هوایی کردستان را منع کرد.

"خیانت شدید"

بارزانی در این سخنرانی از "خیانت شدید" سخن گفت. با این اظهارات ظاهراً "اتحاد وطنپرستان کردستان" را متهم نمود که بدون هیچگونه مقاومتی از منطقه نفت خیز "کرکوک" عقب نشینی نمودند.

روز یکشنبه نیروهای کردی کنترول فیشخابور، مهمترین خط مرزی منطقه را به نیروهای نظامی عراق واگذار نمودند. از این منطقه مهمترین پایپ لاین نفت این منطقه به ترکیه عبور کرده است. به ویژه اکنون از دست دادن منطقه نفت خیز کرکوک برای کردها ضربه سنگینی محسوب می گردد.

علاوه بر این، بارزانی حکومت عراق را نیز با لحن تندی متهم کرد که با سوء استفاده از همه پرسی استقلال کردستان، کمپاین ضد کردها را که از دیر زمانی طرح ریزی کرده بود، عملی کرده است.

او افزود: "اگر حکومت در بغداد تصمیم محو کردستان را داشته باشد، ما اجازه آن را نخواهیم داد". به گفته او هزاران کرد آماده دفاع از "ملت" خود می باشند.

بارزانی همچنان ایالات متحده را نیز به دلیل سکوت در قبال حملات واحدهای عراق با استفاده تسلیحات امریکایی، با جملات تندی مورد انتقاد قرار داد.

اکنون احتمال دارد پس از استعفای بارزانی که مناسبات اش با حیدرالعبادی نخست وزیر عراق به شدت مکدر گردیده است، تنش کردها با حکومت مرکزی عراق نیز کاهش یابند.

بعد از رای اکثریت، آیا کردهای عراق به استقلال می رسند؟

در همین حال، روز شنبه ۲۸ ماه اکتوبر هئیت های جوانب بغداد و اربیل برای کنار گذاشتن اختلافات با هم دیدار و مذاکره نمودند. قرار است اردوی عراق کنترول مرزهای خارجی در شمال عراق را به عهده گیرد.

تنش های داخلی میان کردها

عقب نشینی مدافعان پیشمرگه به هرصورت تنش ها میان احزاب بزرگ کرد به شمول اتحاد وطنپرستان کردستان و حزب دموکرات کردستان را به شدت افزایش داده است. اکثر کردها بارزانی را در تشدید این وضعیت متهم می کنند. به دلیل این تنش ها انتخابات اول نوامبر در مناطق خودمختار کردستان نیز به تعویق افتاده است.

پارلمان کردها در اربیل نیز روز یکشنبه بر محور استعفای بارزانی تشکیل جلسه داد و بر سر تقسیم قدرت میان احزاب مختلف تا برگزاری انتخابات ریاست اداره خودمختار کردستان توافق نمود.

اما جناح مخالف تقسیم قدرت در حکومت محلی، پارلمان و قضا، میان دو حزب مقتدر دموکرات کردستان و وطنپرستان کردستان مخالفت نمود. یکی از جناح های مخالف در پارلمان کردستان حزب گوران می باشد. این حزب بر استعفای بارزانی تلاش و تأکید نموده و خواهان یک "حکومت سالم ملی" می باشد. این حزب تأکید دارد که تنها امکانی که برای بارزانی باقی مانده است، "رسماً طلب پوزش" می باشد.

محمد توفیق رحیم تنها سیاستمدار این حزب است که خود را نامزد انتخابات کرده است. رحیم که ۶۴ سال سن دارد، یکی از جنگجویان سابق پیشمرگه بوده و پس از سقوط حکومت صدام حسین در سال ۲۰۰۳ به عنوان وزیر امور صنایع ایفای وظیفه کرده است.       

nf/af/kle/jj (afp, dpa, rtr)