امریکا در جستجوی "راه حل صلح آمیز" در بحران انتخاباتی افغانستان

ماموریت جان کری روشن است: وزیرخارجه ایالات متحده امریکا می خواهد اوضاع را در افغانستان آرام گرداند. پس از انتخابات ریاست جمهوری مورد مناقشه، وضعیت در این کشور خرابتر شده است و خطر آن وجود دارد که منجر به تشنجات بزرگ بین گروه های تباری شود.

طبق نتایج اولیه دور دوم انتخابات، اشرف غنی وزیرمالیه پیشین برنده می باشد. او 56.4 درصد آرا را به خود اختصاص داده است. با این هم عبدالله عبدالله وزیر خارجه اسبق که دور اول انتخابات ریاست جمهوری را برده است، این نتایج را به رسمیت نشناخت. مشاوران او تهدید به تشکیل یک حکومت موازی نموده اند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، غنی گفته است که از یک «بازرسی همه جانبه و اساسی» نتایج شمارش آرا حمایت می کند. عبدالله که احتمال یک تقلب گسترده در انتخابات را مطرح کرده است، از بازدید جان کری از افغانستان استقبال نموده است. ایالات متحده امریکا بزرگترین تمویل کنند خارجی افغانستان است و پس از سیزده سال جنگ با طالبان، برای خارج ساختن سربازان اش از این کشور آمادگی می گیرد.

سکات سمیت، رئیس برنامه های بخش افغانستان و آسیای مرکزی در " بنیاد صلح" واشنگتن با دویچه وله در مورد نقش ایالات متحده امریکا درمورد حل بحران انتخاباتی افغانستان صحبت کرده است.

دویچه وله: هدف بازدید جان کری از افغانستان چیست؟

سکات سمیت: در بدو امر بازدید چنین مقام عالیرتبه حکومتی دارای یک اهمیت سمبولیک یا نمادین می باشد. این بیانگر آن است که حل صلح آمیز بحران انتخاباتی برای ایالات متحده امریکا چقدر با اهمیت می باشد. علاوه براین کری یک نقش کلیدی را هنگامی بازی کرده است که بعد از انتخابات ریاست جمهوری 2009 اختلافات مشابهی بین رئیس جمهور حامد کرزی که دوباره انتخاب شده بود و عبدالله عبدالله رقیب اش رونما شد. مطمئناً حکومت ایالات متحده امریکا امیدوار است که تجارب کری و قریحه سیاسی او برای یافتن یک راه حل کمک می کند که مورد توافق هر دو جانب باشد.

دویچه وله: نه غنی و نه عبدالله هیچ یک حاضر به سازش نمی باشند. موضع ایالات متحده امریکا چیست؟

سکات سمیت: موضع حکومت امریکا دو قسمت دارد؛ یعنی این که منازعه نباید به خشونت بیانجامد و هیچ کسی نباید از قانون اساسی افغانستان تخطی کند. به عبارت دیگر، ایالات متحده امریکا می خواهد که در مورد نتایج انتخابات از طریق شمارش آرا تصمیم گرفته شود. آن ها همچنان گفته اند که شمارش آرا توسط کمیسیون مستقل انتخابات، ابتدایی است نه نهایی.

دویچه وله: ایالات متحده امریکا برای متقاعد ساختن نامزدان ریاست جمهوری به یک مصالحه، چه کاری کرده می تواند؟

سکات سمیت: بزرگترین ابزار فشاری که ایالات متحده امریکا دارد این است که تهدید نماید در صورت تلاش نامزدان برای رسیدن به قدرت از طریق تخطی از قانون اساسی، حمایت های مالی و امنیتی اش را قطع می کند.اما تعیین جایگاه این ابزار فشار مشکل است و همچنان بسیار قوی نیست، زیرا رئیس جمهوراوباما در ماه می اعلام نموده است که نظامیان امریکایی بعد از سال 2014 صرف برای دوسال در آن کشور باقی می مانند.

دویچه وله: اوضاع جاری امید به یک انتقال قدرت بدون مشکل را از میان برده است. در صورت وخامت یافتن اوضاع ایالات متحده امریکا چه خواهد کرد؟

سکات سمیت: کسی نمی خواهد چنین چیزی اتفاق بیفتد. با ایجاد یک حکومت موازی ایالات متحده امریکا حمایت هایش را متوقف خواهد ساخت. چنین توقف کمک هایی از نگاه عملی و منطقی مشکل خواهد بود، چون که ایالات متحده امریکا هنوز هم در افغانستان 30 هزار سرباز دارد. می بایست گاه گاهی یک همکاری با حکومت داشته باشد. اما من فکر نمی کنم که چنین چیزی اتفاق بیفتد.

یک احتمال آن است که ظهور خشونت ها بین گروه های تباری مختلف به یک اغتشاش منجر شود. این امر می تواند به تفرقه در بین نیروهای امنیتی افغانستان بر اساس تعلقات تباری شان بیانجامد. در آن صورت برگشت به یک اوضاع شبیه به جنگ داخلی محتمل است. نیروهای ایالات متحده امریکا و نیروهای بین المللی راهی برای بیرون کشیدن شان خواهند داشت، اما برای افغانستانی که آن ها پشت سرشان می گذارند، یک تراژیدی خواهد بود.

دویچه وله: این جنجال سیاسی موجود چقدر طالبان و بلند پروازی های شان را تقویت می کند؟

سکات سمیت: اخیراً خشونت ها در افغانستان به طور جهشی افزایش یافته است. نا امنی سیاسی موجود به طالبان فرصت داده است تا دوباره تقویت گردند. حکومت در اغتشاش فرو رفته است. رئیس پولیس کابل برکنار شد و فقط بعد ازچند روزتبدیل شد. با نا امنی سیاسی در عالی ترین سطح، یک آسیب پذیری به وجود آمده است که طالبان از آن سؤ استفاده می کنند.

دویچه وله: با توجه به اتهام تقلب انتخاباتی و متهم شدن کمیسیون انتخابات، آیا می توان گفت که جامعه بین المللی به طور موثری موفق نشد تا در این کشور جنگزده دموکراسی را بیاورد؟

سکات سمیت: این سوال پیچیده ای است. من هرگز معتقد نبوده ام که وظیفه جامعه بین المللی آوردن دموکراسی در افغانستان بوده است. دموکراسی ای که در بین مردم پایگاه نداشته باشد، از لحاظ تعریف نیز دموکراتیک نیست. بنابراین طرز فکری که جامعه بین المللی در یک کشور سومی بتواند دموکراسی را مستقر سازد، حال چه این کشور جنگزده باشد و یا نباشد، اصولاً اشتباه است.

نقش جامعه بین المللی در آن بود تا به ایجاد نهاد هایی کمک کند که افغان ها را قادر گرداند تصامیم مهم را درمورد آینده سیاسی شان، خود شان اتخاذ کنند. من شخصاً از سال 2002 به این سو در این تلاش های جامعه بین المللی سهیم هستم. اما رویداد ها از دور دوم انتخابات ریاست جمهوری به این سو در من این فکر را بر انگیخته است که احتمالاً رای دهندگان افغان نسبت به نخبگان افغان بیشتر پذیرای دموکراسی اند.

سمیت اسکات رئیس برنامه های بخش افغانستان و آسیای مرکزی در "بنیاد صلح " امریکایی در واشنگتن است.