با انتقال قدرت در میانمار روهینگیاها نادیده گرفته شده اند

عبدالرشید 47 ساله با بیچارگی به بدن همسرش رقیه نگاه می کند که منقبض شده و به طور کنترول ناپذیری تکان می خورد. صورت نحیف او از تشنج درد بهم می پیچد. دختر بزرگتر وی برای راحت گردانیدنش پارچه های آغشته در آب را بر سرش می گذارد و دختر و پسر کوچک ترش در گوشه ای با آهستگی ناله می کنند.

دقایقی بعد این تشنجات پایان می یابند. رقیه بیهوش باقی می ماند و صدای گوشخراش تنفسش فضای تنگ کلبه گلین و ساخته شده از درخت بانگس را پر می کند.

رشید که اشک از چشمانش جاری است می گوید: «من پریشانم که ما در اینجا از دست می رویم. او (خانمش) از سه ماه به اینسو در همین حالت است. هیچ کسی به جز خدا به کمک روهینگیا ها نمی شتابد.»

رقیه که 43 سال دارد، برای زنده ماندنش به تداوی عاجل ضرورت دارد، اما در اردوگاه "اوهن دا کیی" که برای بیجا شدگان داخلی بوده و در حومه "سیتو" مرکز ایالت راخینهء میانمار قرار دارد، داکتری در دسترس نیست. این خانواده در سال 2012 پس از آن که خانه های شان توسط بودائیان راخینه به آتش کشیده شد، مجبور گردانیده شدند که به این کمپ بیایند. صدها هزار تن از قوم روهینگیاها که عمدتاً مسلمان می باشند، در نتیجه این زد وخورد های فرقه ئی مجبور شدند به این کمپ بیجا شدگان داخلی بیایند.

در انتقال دموکراتیک پر سر وصدایی که در نتیجه انتخابات ماه نوامبر حزب لیگ ملی دموکراسی منسوب به خانم آوونگ سان سو شی را به قدرت رسانید، روهینگیاها نادیده گرفته شده اند. دولت از دادن حق شهروندی و رای دادن به آن ها امتناع نموده است و همچنان دسترسی مناسب به مراقبت های صحی و تعلیم و تربیت ندارند. این انتخابات شاید به پایان حاکمیت نیم قرنه نظامیان کمک کند، اما در افق زندگی روهینگیاها علامت اندک تحول به نظر می رسد.

کودکان روهینگیاها در یک مدرسه نزدیک به "تیت کی پین" مصروف حفظ سوره های قرآن اند. کُبر احمد مدیر این مکتب و معلم زبان برمائی از فقدان فرصت تعلیمات عالی برای 500 شاگردش اظهار تأسف می کند. محدودیت های مسافرت و فقر شمولیت در مکتب را برای کودکان روهینگیاها مشکل می گرداند و مقامات، تحصیل روهینگیاها را در دانشگاه "سیتو" ممنوع گردانیده اند.

به دنبال خشونت هایی که در سال 2012 اتفاق افتاد، ده ها هزار تن از روهینگیاها در یک تلاش مأیوسانه برای پناه جستن به کشورهای دیگر توسط قایق ها از میانمار فرار کردند. صدها تن آن ها در طول راه و یا در دست قاچاقبران انسان هلاک گردیدند. احمد به دویچه وله گفت که 12 تن از شاگردان وی سال گذشته در جریان این ترک کشور جان سپرده و 30 تن دیگر شان ناپدید می باشند.

او گفت:« ما کوشیدیم تا آن ها را قناعت بدهیم که در همین جا بمانند و صبر داشته باشند، اما به افراد جوانی که آزادی رفت و آمد و چانس و حقوق بشری شناخته شده ندارند، چه می توان گفت.» او علاوه نمود: «ما انتظار داریم که خانم آوونگ سان سو شی کارهای درستی برای ما انجام بدهد، اما به مشکل می توان خوشبین بود. او تاحال چیزی در این مورد نگفته است. او هرگز به موجودیت قوم روهینگیا اعتراف نکرده است.»

توقعی و جود ندارد

نشانه های اندکی وجود دارد که حکومت زیر رهبری لیگ ملی دموکراسی که به تاریخ اول اپریل قدرت را در دست می گیرد، در وفور چالش های دیگر به داعیه روهینگیاها اولویت قایل شود. چالش های دیگر عبارت اند از شورش های قومی جدایی طلبانه، فساد و اختناق اقتصادی ناشی از سال ها اغماض و غفلت حاکمیت خونتای نظامی. در حالی که عده ای امیدوار اند که "بانو" آوونگ سان سو شی، به حل مساله عدم مساوات و تبعیضی می پردازد که روهینگیاها با آن مواجه اند، در درون جماعت روهینگیاها در این زمینه بی میلی در حال افزایش است.

سید ارکانی یک فعال روهینگیا و باشنده قریه "تیت کی پین" می پرسد که: «روهینگیاها قادر نبودند که در این انتخابات رای بدهند و حزب لیگ ملی دموکراسی به یک نامزد انتخاباتی مسلمان هم اجازه شرکت نداد. پس کی از ما دفاع می کند در صورتی که ما سهمی در حکومت نداریم ؟» مقامات حکومتی می گویند که اکثریت روهینگیاها، به گفته خود شان "بنگالی ها"، در حقیقت مهاجران غیر قانونی از کشور همسایه بنگله دیش می باشند. این اظهار نظری است که قاطعانه توسط روهینگیاها رد می شود و بسیاری از آن ها ریشه نسب شان را تا چندین نسل پیشتر به میانمار می رسانند که قبلاً برما گفته می شد.

حزب دست راستی افراطی "راخینه اراکان نشنل پارتی" (ای ان پی) که بسیاری از کرسی های پارلمان ایالتی را در انتخابات سال گذشته بُرده است، موجودیت سیاست های تبعیض آمیز استخدام را انکار کرده و اصرار می نماید که برای حفاظت خود روهینگیاها برای آن ها در کمپ جا داده شده است.

تون اونگ کیاو، دبیرکل حزب راستگرای "ای ان پی" حاکم بر منطقه می گوید: «این مردم در واقعیت امر مهاجران غیر قانونی اند که بسیار تولید مثل می کنند و می کوشند از جمعیت راخینه پیشی بگیرند.» او می افزاید: «سازمان های بین المللی در کمپ شان از آن ها بسیار خوب مراقبت می کنند. اگر از من بپرسید ماندن شان درکمپ برای همه محفوظ تر است.»

حکومت موسسات امدادی را متهم به انحراف درسیاست می کند

راخینه، دومین ایالت نهایت فقیر میانمار است که باشندگانش اعم از بودائی ها و مسلمانان مشابه به هم از سال ها به این سو از انکشاف نازل رنج کشیده اند و از جانب حکومت مرکزی نادیده گرفته شده اند. محدودیت های سفر و جداسازی تقریباً همه روهینگیاها را متکی به کمک ها ساخته و در نزد جمعیت راخینه خشم و این برداشت غلط را دامن زده است که سازمان های امدادی بین المللی طرفدار جماعت مسلمانان می باشند. چنین فضایی برخی از سازمان های امدادی به شمول داکتران بدون مرز را در سال 2014 مجبور گردانید که موقتاً فعالیت های شان را به تعلیق در آورند. در حالی که بسیاری از این سازمان ها فعالیت های شان را از سر گرفته اند، طرز برداشتی که این سازمان را متهم به انحراف می کند و محدودیت های جدید بر سازمان های غیر دولتی خارجی، به کاهش کمک های بشری به روهینگیاها منجر شده است.

یک کار مند قدیمی سازمان های غیردولتی که به دلیل حساسیت کار در ایالت راخینه خواست نامش ذکر نگردد گفت: «تنها بهبودی که برای روهینگیاها به وجود آمده است تشناب ها و بمبه های آب بیشتر می باشد. اما وقتی که پای دسترسی به غذا، مراقبت های طبی و تعلیم و تربیت به میان آید، نهایت ناچیز است.»

در حالی که سازمان خوراکه جهان هنوز برای بیجا شدگان داخلی راجستر شده غدا تهیه می کند، کاهش کمک ها برای تمویل این موسسه منجر به کم شدن کمک هایش گردیده است. در عین زمان برخی از روهینگیاهایی که در وضعیت نهایت وخیم قرار گرفته اند، مانند عبدالرشید، مجبور می گردند که در تلاش برای به دست آوردن پول نقد برای حل اولویت های دیگرشان، مانند تهیه پول برای تداوی عاجل مریضان، جیره غذایی شان را بفروشند.

رقیه نمی تواند راه برود و انتقال یک طرفه اش به نزدیک ترین شفاخانه محلی 10 هزار کیات میانماری (8 دالر امریکایی) خرج بر می دارد. رشید می گوید که او ترتیب تهیه پول را گرفته است، اما پرستار مربوطه گفته است که برای معرفی شدن به شفاخانه عمومی سیتو، او نیاز به سفر به چند کلینک دیگر دارد. رشید می گوید که ولو معرفی خط و اجازه بستر شدن به آن شفاخانه داده شود، خانواده او از عهده پرداخت این پول بر نمی آید.

رشید به دویچه وله گفت: «ما هرچه را ممکن بود فروختیم، چیز دیگری باقی نمانده است.»