تبصره: آیا قصه عراق در افغانستان تکرار می شود؟

این مسأله تنها زمان کار داشت؛ از چندین ماه به این طرف، شایعاتی در قبال فعالیت های گروه تروریستی "دولت اسلامی" در افغانستان از طریق رسانه ها و شبکه های اجتماعی این کشور منتشر می گردد. حتی مقامات دولتی از سطوح دوم این حدس و گمانزنی ها را تایید کرده اما دیگران تا حال حضور "دولت اسلامی" در افغانستان را رد می کردند. اینک حضور "دولت اسلامی" در افغانستان به صورت رسمی تایید گردید. اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان گفته است که مسئول حمله اخیر جلال آباد که 33 تن به شمول کارمندان دولتی و افراد ملکی در آن جان خود را از دست دادند، "دولت اسلامی" است.

فعلاً این ترس در حال گسترش است که مبادا شبیه آنچه فعلاً در عراق واقعیتی وحشتناک است، در افغانستان تکرار شود. در کابل، یک دولت ضعیف با دو جناح متضاد که هنوز حتی پس از بیش از شش ماه موفق به پر کردن کرسی های همه وزارتخانه ها نشده، وجود دارد. نیروهای بین المللی تا حد زیادی در آخر سال گذشته میلادی افغانستان را ترک گفتند و آیساف پس از 13 سال به افسانه تبدیل شده است. اینک تنها ماموریت حمایتی که وظیفه آموزش نیروهای افغان را بدوش دارد باقی می ماند. با وجودی که این ماموریت جدید به "حمایت قاطع" مسما گردیده اما در موارد اضطراری، این وعده مفتخرانه اما به سختی قابل اجرا است. سربازان افغان در دو عملیات در جنوب و شمال شجاعانه جنگیدند اما قادر به برنده شدن یک جنگ علیه شورشیان نبودند. بنابراین، این بهترین زمینه برای گروه تروریستی "دولت اسلامی" است که اینک در افغانستان برای خودش جای پا باز کند.

افغانستان به عنوان منطقه جدید برای عملیات

سرانجام، جامعه بین المللی قبل از موعد تعیین شده از افغانستان خارج شد. نه به دلیل اینکه ماموریتش موفقانه به پایان رسید بلکه دیگر چیزی برای پیشکش کردن برای مردم نداشت. هرج و مرج برای کارشناسان کمک های نظامی و توسعه ای به خوبی معلوم است. حینی که هنوز از سیاست صحبت می گردد، بودجه بازسازی جامعه مدنی افغانستان رو به کاهش است.

اینکه فعلاً "دولت اسلامی" در افغانستان حضور پیدا کرده است، اما به تحولات جاری در عراق و سوریه مرتبط است. در این دو کشور این گروه افراط گرای مسلمان در هفته های اخیر تحت فشار شدید قرار گرفته است. بمباران ائتلاف بین المللی آنها را از چندین منطقه مهم بیرون رانده است. استراتژیست های "دولت اسلامی" احتمالا با افکار بدبینانه شان، در جستجو راهی هستند که از آن طریق شکست خود را جبران کنند و از طریق رسانه ها دوباره خود را مطرح بسازند. افغانستان و در آینده شاید کشور ناثبات قدرت اتومی پاکستان به عنوان یک منطقه جدید برای عملیات این گروه به حساب آیند.

با این حال این مسأله مطرح می گردد که حملاتی مانند دیروز در شهر جلال آباد تا کنون انتخاب اول برای "دولت اسلامی" نبوده است. بر عکس القاعده، جنگجویان "دولت اسلامی" تا کنون معمولا به انجام حملات انفرادی که توجه را به خود جلب کنند، مشتاق نبودند. بیشتر هدف شان استقرار و توسعه منسجم یک قلمرو حاکمیت برای شان بوده است. پاکسازی قومی و نشر ویدیوهای سربریدن ها همیشه به هدف قوی ساختن بیشتر "خلافت" شان به شمار می رود.

طالبان سابق در جامه جدید "دولت اسلامی"

حمله اخیر در جلال آباد نشانه های دست گروه های تروریستی منطقه است که با حملات بسیار شایع در تلاش بی ثبات کردن حکومت ها در کابل و اسلام آباد هستند. در واقع، با توجه به اطلاعات از منابع دویچه وله فردی که اعتراف به این حمله تروریستی کرده، عضو سابق طالبان پاکستان است. یک گروه انشعابی طالبان چند وقت پیش با پیام ویدیویی وفاداری اش را با "دولت اسلامی" اعلام کرد. هیچ کس نمی تواند بگوید که آیا این گروه با دستور مستقیم از عراق عمل می کند و یا به عنوان یک گروه مستقل حامی "دولت اسلامی" با انتخاب شیوه تروریستی، عمل می کند. هر دو تصور چشم اندازهای وحشتناک هستند.

ترس از یک تابستان خونین می رود. در اینجا این سوال مطرح می گردد که آیا طالبان از این همه بهره می برند؟ برای جلوگیری از اینکه گروه تروریستی "دولت اسلامی" در افغانستان و در نزدیک پاکستان که بمب اتوم در اختیار دارد، پایش را محکم کند، کابل و جامعه بین المللی تمام تلاش های شان را انجام می دهند تا طالبان در روند صلح شرکت کنند.

آنچه ناتکمیل خواهد ماند تلاش هایی است که جامعه بین المللی در 13 سال اخیر برای تشکیل یک حکومت سکولار با آزادی، حقوق زن و تفاهم انجام داده است.