ابهام ها در مورد "حملات راکتی از پاکستان"

وزارت خارجه افغانستان گفته است در صورتی که این حملات قطع نشوند، به شورای امنیت ملل متحد و همچنین کشورهایی که با آنها توافقتنامه های استراتژیک امضا کرده است، مراجعه خواهد کرد.

مقام های افغانستان گفته اند که در چند هفته گذشته مناطق شرقی این کشور هدف راکت هایی قرار گرفته است که از خاک پاکستان شلیک می شوند. مسوولان امنیتی افغانستان گفته اند که نوع راکت های شلیک شده را در پاکستان فقط ارتش این کشور در دست دارد.

مقام های پاکستان با رد این اتهام ها، گفته اند که شورشیان از مرز افغانستان وارد پاکستان شده و بر سربازان این کشور حمله کرده اند. مقام های پاکستان حتا مدعی شده اند که سربازان افغان از مرز عبور کرده اند و دو تن از مردان قبایل را کشته اند.

محمد اکرم عارفی، استاد روابط بین الملل در دانشگاه خصوصی کاتب در کابل، می گوید چنین حملات از نگاه قوانین بین الملل جرم پنداشته می شوند: «تعرض به خاک یک کشور، نقض حاکمیت یک کشور و اقدام مسلحانه علیه یک کشور، خود نقض قوانین بین المللی و نوعی جرم تلقی می شود. افغانستان می تواند بگوید این اقدام (پاکستان) مجرمانه و تخطی از قوانین و مقررات بین المللی است و اگر پاکستان هم مشکلی داشته باشد، باید از طریق گفتگو حل کند».

سال گذشته نیز مقام های افغانستان از حملات راکتی از خاک پاکستان بر مناطق شرقی کشور شان سخن گفتند. اما ماهیت این حملات هنوز روشن نشده است و حامد کرزی، رییس جمهور افغانستان واکنشی نشان نداده است. سکوت حامد کرزی، انتقادهایی را در درون افغانستان برانگیخته است.

آقای عارفی می گوید افغانستان در صورت شکایت به شورای امنیت ملل متحد تنها می تواند بر پاکستان فشار سیاسی وارد کند: «اگر شکایت هم شود، در چنین مواردی سازمان ملل، ضمانت اجرایی برای پیگیری مصوبات خود ندارد. مگر در مواردی که شورای امنیت مساله را چنان مهم بداند که اقدام جمعی انجام دهد و این زمانی امکان دارد که صلح جهانی به خطر بیفتد، نه در مناقشات خرد و ریز».

اتهام های متقابل میان افغانستان و پاکستان تازگی ندارد، بلکه چیزی است که هر از گاهی تکرار می شود. دو هفته پیش نیروهای افغان و آیساف یک حمله دسته جمعی شورشیان را عقب زدند. مقام های افغان گفتند شورشیان از پاکستان وارد این ولایت شده بودند.

استفاده از موافقتنامه های بین المللی

برخی از تحلیلگران به این باورند که افغانستان می تواند با استفاده از توافقنامه هایی که با متحدان بین المللی خود امضا کرده است، جلو حملات از داخل خاک پاکستان را بگیرد.

شاه حسین مرتضوی، تحلیلگر مسایل سیاسی می گوید همان گونه که جورج بوش، رییس جمهور پیشین امریکا توانست پاکستان را وادار کند تا از حمایت از طالبان دست بردارد، حالا نیز این کشور می تواند پاکستان را به عدم مداخله به افغانستان وادار کند.

آقای مرتضوی می گوید: «پاکستان پس از یازدهم سپتامبر به تغییر 180 درجه ای متوصل شد. در آن زمان فشارها چنان قوی بود که پاکستان حتا از طالبان و از افسران خود که در محاصره نیروهای جبهه شمال افغانستان گیرمانده بودند، دست برداشت».

به باور آقای مرتضوی عملکرد متحدانه نهادهای سیاسی و مدنی در افغانستان فرصت دیگری است که می تواند پاکستان را به عدم مداخله در امور افغانستان وادار نماید: «افغانستان حالا از ظرفیت خوبی برخوردار است زیرا حکومت مشروع و براساس رای مردم به میان آمده، پارلمان منتخب دارد. از سوی دیگر مردم و نهادهای مدنی همه نسبت به پاکستان هماهنگ هستند».

اما به باور آقای عارفی ایالات متحده امریکا نمی تواند به حمایت از افغانستان علیه پاکستان اقدام کند: «بعید به نظر می رسد که امریکا در شرایط حاضر به خاطر تعرضات مرزی، به صورت جدی در برابر پاکستان بایستد زیرا روابط امریکا و پاکستان بسیار پرتنش بوده و پس از چندین ماه توانسته این رابطه را بهبود ببخشد».

گزارشگر: حسین سیرت، کابل

ویراستار: عارف فرهمند