جستجوی قالینهای عتیقه در افغانستان با قبول خطر مرگ
جستجوکنندگان قالینهای عتیقه افغانستان میگویند با قبول خطر مرگ از مناطق دوردست این قالینها را جمعآوری میکنند. به گفته آنها واردات قالینهای ماشینی و مواد خام خارجی باعث کم رنگ شدن رونق قالینهای دستباف شده است.
گلیمهای مرغوب دستباف
جستجوکنندگان قالین و گلیم عتیقه افغانستان با قبول خطر مرگ به دنبال جمعآوری آن از روستاهای دور دست اند.
جمعآوری قالینهای عتیقه به قیمت جان
چاری الله گل در تلاش ردیابی آخرین قالینهای عتیقه افغانستان، برف و باد شدید را پشت سر گذاشته، مورد ضرب و شتم سارقان مسلح قرار گرفته و با شورشیان درگیر شده است. او اغلباً سوار بر اسب و مرکب، به مناطق دورافتاده شمال افغانستان میرود و در جستجوی قالینهای دستبافت ساخته شده توسط قبایل کوچی است.
سفرهای غالباً پر از خطر
الله گل که با یک سگ محافظ سفر میکند، میگوید: «راهها خطرناک، پر از گرگ و دشمن است. ما باید شبها را در جنگلها یا در دشتها سپری کنیم.» جستجوکنندگان قالینچههای قدیمی ماهها و هفتهها از راههای پرخطر در مسیرهای قدیمی کاروان عبور میکنند. آنان همچنان با پرداخت پول یا پیشکش اشیای مدرن، قالینهای متنوع را که بعدا در بازارهای قالین فروشی و یا به دستفروشان میفروشند، به دست میآورند.
«تنها چیزی که پیدا کردند بوتها و قالین هایش بودند»
الله گل میگوید یک بار رهزنان او را با کلاشینکوف لت و کوب کرده و به منظور جستجوی پول، قالینهایش را لگد مال کردند. او میگوید: «آنان گفتند که این قالینها کهنه اند، دور بینداز.» او از پدرش نقل میکند که یکی از دوستان وی که دههها پیش به دنبال قالینهای عتیقه بود، در طوفان برف گیر کرده و طعمه گرگها شده بود: «تنها چیزی که پیدا کردند بوتها و قالینهایش بودند.»
از شمال تا غرب
از ولایت شمالی کندز تا امتداد مرزهای ازبکستان و ترکمنستان و تا به مناطق غربی هم سرحد با ایران، مکان گروههای مالداران است که از قرنها به این طرف مشغول بافت قالین هستند. الله گل به روستاهای دوردست میرود و قالینها و قالینچههای انتیک را جستجو میکند – همچنین قالینچههایی که از سوی خانواده عروس بافته شده و به عنوان جهیزیه داده شده است.
«کار اصلاح یا فروش قالین مانند تربیت کودک است»
قالینهای پرطرفدار اغلب چند دهه قدامت دارند و با نقش و نگارهای قبیلهای تزئین شده اند. این قالینها از پشم و با دست بافته شده و با مواد محلی به دست آمده از ریشهها، گیاهان و گلبرگهای گل، رنگآمیزی میشوند. این قالینها سپس به شهرهایی مانند کابل منتقل شده و برای فروش آماده ساخته میشوند. به باور الله گل «کار و بار قالین مانند تربیت کودک است. این کار خیلی سختی میخواهد.»
«قالینهایم را دوست دارم»
عبدالوهاب یکی از تاجران قالین میگوید که قالینها را از جستجوکنندگان قالین مانند الله گل جمعآوری میکند. او میگوید: «ما روی این افراد ۹۹.۹ درصد حساب میکنیم. من قالینهایم را دوست دارم. من هر یک از این قالینها را میخرم، نه تنها به خاطر فروش.»
کاهش رونق بازار قالین دستباف
به گزارش خبرگزاری فرانسه، تاجران قالین در افغانستان باور دارند که درگیریها، آوارگی و شهرنشینی، رونق این صنعت را کمرنک کرده است. از سوی دیگر رنگهای وارداتی و پشمهای مصنوعی نیز میزان کیفت این قالینها را کمتر ساخته است. در حالی که بی قانونی و نفوذ طالبان افزایش مییابد، راهها نیز برای رفت و آمد خطرناکتر شده اند.
فروش قالینها حتی به قیمت هزاران دالر
تولید یک تخته قالین از شش ماه تا دو سال به طول میانجامد و در صورت کسب جایگاه در نمایشگاههای برتر فروشندگان قالین، میتواند هزاران دالر در بازار بین المللی به فروش برسد.
افزایش عرضه قالینهای ماشینی
زلمی احمدی، یکی از تاجران دیگر قالین در ولایت هرات به خبرگزاری فرانسه گفته است که عرضه قالینهای ماشینی به بازار نیز به صنعت قالین دستبافت آسیب رسانده است.