حمله امریکا بر شفاخانه‌ای در کندز فراتر از صلاحیت بود؟

مقامات امریکایی از مباحثه روی اوضاعی خودداری کرده اند که این حمله در کندز اتفاق افتاده و موجب کشته شدن 22 تن ملکی گردیده است، زیرا تحقیقات امریکایی ها و حکومت افغانستان هنوز جریان دارد.

جنرال جان اف کمپبل فرمانده ارشد ایالات متحده امریکا در افغانستان به کمیته مجلس سنای آن کشور روز سه شنبه گفت که ایجاب می نماید در قسمت اینکه در چنین اوضاعی چه وقت می توان از قدرت شلیک کردن استفاده نمود، همه منسوبان نظامی ایالات متحده امریکا در افغانستان باید مجدداً آموزش ببینند.

او گفت: «برای جلوگیری از حادثه مشابهی در آینده، من دستور داده ام که همه نیروهای امریکایی به منظور بازبینی همه صلاحیت های عملیاتی ما و قواعد دست به عمل زدن، عمیقاً آموزش ببینند».

کمپبل خود به جزئیات مسأله نپرداخت، اما اعلامیه وی حاکی است که امکان دارد ماموریت حملاتی ایالات متحده امریکا ولو آنکه هدف شفاخانه نبوده و در آن تلفات ملکی نمی بود، اشتباه بوده باشد.

کمپبل گفت که نیروهای افغان که برای دوباره گرفتن کندز از طالبان می جنگند، از نیروی هوایی ایالات متحده امریکا تقاضا کرده بودند و نیز واحد عملیات ویژه ایالات متحده امریکا که «در همان نزدیکی» بود با عمله آن هواپیمای نظامی نهایت مسلح "ای سی -130" که شفاخانه را کوبیده بود، تماس گرفته بود.

نیروهای امریکایی در افغانستان صلاحیت عام و تام ندارند که هر تقاضای افغان ها را برای حمله بر آورده سازند.

هنگامی که بارک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده امریکا ماموریت جنگی ایالات متحده امریکا را در افغانستان پایان داد، به نیروهای باقیمانده دستور داد تا خود را به آموزش و مشورت دادن به نیروهای امنیتی افغانستان و عملیات ضد تروریستی متمرکز گردانند. صلاحیت استفاده از قوه محدود به سه وضعیت می شود: «حفاظت از نیروها» یا دفاع از نیروهای ایالات متحده امریکا و متحدین، حمایت از ماموریت عملیاتی که هدف آن بقایای القاعده در افغانستان باشد و کمک به نیروهای افغانستان در شرایط نهایت دشوار که مواجه به تلفات انبوه باشد.

معلوم نیست که آیا این سه وضعیت در کندز وجود داشته است. کمپبل گفت که نیروهای امریکایی در این موقع مستقیماً مورد تهدید قرار نداشته اند، و شواهدی وجود ندارد که القاعده در آنجا حضور داشته است.

وزارت دفاع ایالات متحده امریکا در گزارشی در ماه جون به کانگرس آن کشور گفته بود که نیروهای امریکایی دیگر اجازه ندارند افرادی را هدف قرار دهند که با طالبان و یا گروه های دیگر غیر از القاعده مؤتلف می باشند. در این گزارش گفته می شود که نیروهای ایالات متحده امریکا مجاز اند تا علیه افرادی دست به عمل بزنند که برای نیروهای ایالات متحده امریکا و ائتلاف «خطر مستقیم را به وجود می آورند».

این گزارش می گوید: «به طور مثال نیروهای امریکایی دیگر افرادی را به دلیل عضویت شان در طالبان هدف قرار نمی دهد، با این هم هرگاه یک عضو طالبان خطر مستقیم را برای نیروهای ایالات متحده امریکا و یا نیروهای ائتلاف به وجود آورد، و یا به طور مستقیم کمک به القاعده را فراهم گرداند، نیروهای امریکایی دست به عمل مناسب می زنند».

کمپبل به کمیته خدمات نظامی مجلس سنای ایالات متحده امریکا گفت که هرچند نیروهای افغانستان از نیروی هوایی ایالات متحده امریکا چنین تقاضایی کرده بودند، مسئولیت نهایی بردوش نیروهای امریکایی می باشد.

کمپبل گفت: «واضح شود که تصمیم به آمادگی برای حمله هوایی یک تصمیم امریکایی بود و در زنجیر فرماندهی ایالات متحده امریکا صورت گرفت. این شفاخانه اشتباهاً مورد حمله قرار گرفت. ما هرگز عمداً تسهیلات طبی محفوظ را مورد حمله قرار نمی دهیم».

اشتون کارتر وزیر دفاع ایالات متحده امریکا که روز سه شنبه درحال سفر به اروپا بود، اعلامیه ای انتشار داد و وعده یک تحقیق کامل و شفاف را داد. او گفت: «ما آنچه را در توان داشته باشیم به عمل می آوریم تا این حادثه غم انگیز معلوم گردد، از آن درس گرفته شود و در صورت ضرورت کسانی مورد بازخواست قرار گیرند».

برخی گروه های بین المللی به شمول دیدبان حقوق بشر خواهان تحقیقات مستقل اند.

دیده بان حقوق بشر گفته است: «ایالات متحده امریکا باید یک تحقیقات مستقل خارج از زنجیر فرماندهی نظامی را به منظور حقیقت یابی و ارزیابی تقصیر احتمالی در این حمله فراهم سازد که موجب کشته دست کم 22 نفر کارمند طبی و مریضان و زخمی گردیدن ده ها تن دیگر شده است».

کمپبل در این اقرارش در مجلس سنا همچنان سفارش نمود که اوباما برنامه اش را برای نگه داشتن بیش از 1000 سرباز در افغانستان بعد از سال 2016 مورد تجدید نظر قرار دهد.

کمپبل گفت که اوضاع امنیتی و سیاسی پس از سال 2014 تغییر کرده است، یعنی پس از آن که اوباما این برنامه اش را برای کاهش شمار سربازان از 9800 نفر تا سطح یک قطعه امنیتی سفارتخانه در کابل بعد از سال 2016 اعلام کرد. اوباما بر آن بود که جنگ را در افغانستان پایان بدهد و سربازان امریکایی در جنوری سال 2017 وقتی که دوره کار او پایان می یابد، افغانستان را ترک گویند.

کمپبل گفت که هرچند افغانستان درگیر جنگ خشونتبار علیه طالبان است، عملیات نظامی در پاکستان جنگجویان به شمول افراد مرتبط به القاعده را از آنجا به شرق و شمال افغانستان رانده و ظهور جنگجویان داعش منازعه را پیچیده تر گردانیده است.

کاهش حضور نظامی ایالات متحده امریکا به یک قطعه 1000 نفری موظف برای امنیت سفارت در کابل، ایالات متحده امریکا را دارای امکانات محدودی برای آموزش و کمک به نیروهای افغان می گرداند و حتا ظرفیتش را برای راه اندازی عملیات ضد تروریستی کم تر می سازد. او گفت گزینه هایی را که او برای مافوق هایش در قسمت شمار سربازان امریکایی پیشنهاد کرده است، بیشتر از 1000 نفر می باشد، اما او نگفت که احتمالاً چه تعداد سرباز و برای چه مدتی در آنجا ضروری است.