احتمال فاجعه بشری بر اثر خشکسالی بیسابقه در افغانستان

غلام عباس یکی از دهقانان در شمال افغانستان، مواشی‌اش را به فروش رسانده و به جمع هزاران دهقانی پیوسته که به شهرها آواره شده اند. او پس از آن مجبور به ترک خانه و مزرعه‌اش شد که حاصلات گندم زمین‌هایش کاهش یافت و چاه‌های آب خشکیدند.

کمبود زیاد برف و باران در اکثر نقاط کشور در طول ماه های سرد و مرطوب، حاصلات زمستانی را کاهش داده است. این کار از یک طرف باعث ایجاد مشکلات در زندگی کشاورزان شده و از سوی دیگر هشدار جدیی را در رابطه با کمبود مواد غذایی به وجود آورده است.

عباس ۴۵ ساله مجبور شده که با ۱۱ عضو خانواده‌اش یکجا برای پیداکردن کار از ولسوالی "چارکنت" ولایت بلخ به شهر مزارشریف برود. او که از سه دهه به این طرف مشغول کشاورزی بوده، به خبرگزاری فرانسه گفته است: «من خشکسالی شدیدی مانند امسال را به خاطر ندارم. در گذشته هیچ‌گاهی مجبور نشده نبودیم که بخاطر خشکسالی روستای خود را ترک کرده و مواشی مان را بفروشیم».

موسم خشک و درجه بلند حرارت نگرانی‌هایی را در مورد حاصلات بهاری و تابستانی نیز بوجود آورده است؛ محصولاتی که در پایان امسال برداشته خواهند شد.

براساس "شبکه سیستم‌های هشدار دهنده گرسنگی" که سال ۱۹۸۵ از سوی اداره انکشافی ایالات متحده امریکا ایجاد شد، انتظار می رود فرآورده‌های گندم افغانستان در سال ‌روان به کمترین مقدار از سال ۲۰۱۱ به این‌طرف برسد.

سازمان ملل متحد هشدار داده که افغانستان امسال تخمیناً با کمبود ۲،۵ میلیون تن گندم مواجه خواهد شد که این مشکل باعث عدم امنیت غذایی بیش از دو میلیون نفر می گردد. این سازمان گفته که در شش ماه آینده نیاز جدی به کمک های بشری است.

ده‌ها هزار گوسفند و بز تلف شده اند، شمار زیادی از کشاورزان حتی دانه‌های بذری شان را نیز مصرف کرده اند، دریاها و چاه‌ها در شمار زیادی از ولایت‌ها خشک شده اند و چراگاه‌ها به زمین‌های خشک و خاکی تبدیل شده اند. توبی لانزر، هماهنگ کننده بشری سازمان ملل در افغانستان به خبرگزاری فرانسه بیان کرده است که "اگر اداره‌ها و جامعه بین المللی حالا به این چالش نپردازند، افغانستان در زمستان آینده با فاجعه مواجه خواهد شد".

گفتنی‌ است که هزاران کشاورز مانند عباس امیدواری‌شان را از دست داده و برای زنده ماندن خانه‌ها و زمینه‌های‌شان را ترک کرده و به مراکز شهرها رفته اند. براساس تخمین ملل متحد ۷۰ هزار نفر بخاطر خشکسالی از خانه‌های خود به شهرها آواره شده‌اند. عباس می گوید: «سه سال پیش در قریه ما برف و باران می‌بارید، حاصلات خوبی بدست می‌آوردیم. من بیش از ۳۰۰ هزار افغانی عاید کردم، اما امسال حتی گوسفند‌ها و بزهایم را فروختم و کمتر از ۱۰۰ هزار افغانی عاید کردم».

ذبیح الله زوبین، مسئول مدیریت کشت و محصولات زراعتی ولایت بلخ گفته است که کمبود بارش باعث شده تا شمار زیادی از زمین های زراعتی و علف‌چرها به مناطق خشک تبدیل شوند. او افزود که بیش ۴۵۰ هزار کشاورز و همچنان مردمان کوچی در این ولایت گاوها، بزها و گوسفندان خود را ذبح کردند و یا آنها را به خاطر فقر فروخته اند.  

زراعت ستون فقرات اقتصاد افغانستان به شمار می رود. بر اساس آمار سازمان ملل متحد، ۱۵ میلیون نفر در بیست ولایت افغانستان مشغول کار در بخش زراعت هستند. نگرانی‌هایی وجود دارد که بیشتر این افراد به جمع شمار زیادی از آوارگان و افراد بدون اشتغال افزوده شوند که یا از کشورهای همسایه برگشته و یاهم بخاطر جنگ در شماری از ولایات منازل شان را ترک کرده اند.

براساس توافق میان دولت افغانستان و نهادهای بین المللی، باید ۶۰ هزار تن گندم از انبارهای استراتیژیک بیرون کشیده و به آرد تبدیل شود.

هماهنگ کننده بشری سازمان ملل در افغانستان هر چند این مقدار را کافی نمی‌داند، اما باور دارد که آغاز خوبی خواهد بود.

خبرگزاری فرانسه / ن. ا.