خلیلزاد: ممکن بود کابل ویران شود
۱۴۰۰ آبان ۳, دوشنبه
زلمی خلیلزاد در مصاحبه با فرستنده تلویزیونی «سی بی اس» گفت: «من نمی‌گویم که این یک خروج منظم (از افغانستان) بود، مرحله پایانی (خروج) بسیار بد بود، بدون شک.»
او تصریح کرد که خروج سربازان ایالات متحده امریکا از افغانستان «ممکن بود بسیار بدتر از این باشد، ممکن بود کابل ویران شود و جنگ‌های جاده به جاده رخ دهد.»
اندکی پیش از پایان روند تخلیه نظامی از میدان هوایی کابل، بر اثر یک حمله ملیشه‌های تروریست «دولت اسلامی» در میدان هوایی کابل، ۱۳ سرباز امریکایی و ده‌ها افغان کشته شدند.
خلیلزاد هفته پیش از مقامش به عنوان فرستاده ویژه امریکا برای روند صلح افغانستان استعفا کرد. این مرد ۷۰ ساله گفت که یک دلیل این بود که بحث‌ها در داخل حکومت ایالات متحده امریکا آنچنان که باید مبتنی بر واقعیت‌ها و فاکت‌ها نبوده است.
او افزود که رئیس جمهور جو بایدن تصمیم گرفت که خروج را وابسته به پیش‌شرط‌ها نکند، «بلکه از یک تقویم پیروی کند.»
به گفته او، توافقنامه دوحه میان امریکا و طالبان «یک بسته مبتنی بر شرایط» بود که شامل مذاکرات صلح میان طالبان و حکومت سابق افغانستان و آتش‌بس همه جانبه می‌شد، اما رئیس جمهور بایدن تصمیم گرفت که خروج نیروها از افغانستان را بدون هیچ پیش‌شرطی براساس تقویم پیش ببرد.
خلیلزاد بیشتر تقصیر را به گردن اشرف غنی انداخت که به گفته او، هرگز حاضر به تقسیم قدرت با طالبان نشد. خلیلزاد گفت: «آن‌ها (حکومت پیشین) وضعیت موجود را به راه حل سیاسی ترجیح دادند. و بعد زمانی که مشخص شد ایالات متحده امریکا افغانستان را ترک می‌کند، آن‌ها تاثیرات جنگ جاری را اشتباه محاسبه کردند. آن‌ها در مورد راه حل سیاسی جدی نبودند.»
خلیلزاد گفته است که ایالات متحده امریکا به اندازه کافی به اشرف غنی رئیس جمهور پیشین افغانستان فشار نیاورد تا به تقسیم قدرت با طالبان توافق کند: «قضاوت من این است که ما به اندازه کافی او را تحت فشار قرار ندادیم. ما با رئیس جمهور غنی مهربان بودیم. ما از دیپلوماسی استفاده کردیم. ما او را ترغیب کردیم.»
خلیلزاد اعتراف کرد که تلاش‌ها برای استقرار دموکراسی در افغانستان «موفقیت آمیز» نبوده است و «این مبارزه ادامه دارد».
خلیلزاد در توافقنامه میان حکومت پیشین ایالات متحده امریکا و طالبان که در ماه فبروری ۲۰۲۰ در دوحه امضا شد، نقش مرکزی داشت. این توافقنامه پیش زمینه خروج نیروهای امریکایی را مهیا کرد و طالبان وعده سپردند که وارد مذاکره با حکومت افغانستان شده و نمی‌گذارند از خاک افغانستان توسط تروریست‌ها علیه ایالات متحده و متحدین‌اش استفاده شود.
از دید بسیاری افغان‌ها، خلیلزاد در این توافقنامه به طالبان بسیار امتیاز داده است. رحمت الله نبیل، رئیس اسبق ریاست امنیت ملی افغانستان در یک پیام توییتری نوشت که خلیلزاد افغانستان را به یک «فاجعه برگشت ناپذیر» سوق داد.
Hm/af (dpa, CBS)