ویروس کمیاب اما شدیداَ خطرناک «نیپاه» را بشناسید

از آغاز ماه می تا به حال ده تن در هندوستان بر اثر ابتلا به ویروس نیپاه جان باخته اند. تقریبا ۱۰۰ تن که با بیماران مبتلا در ارتباط بوده اند، تحت قرنطینه قرار گرفته اند. مهمترین سوالات و پاسخ ها در رابطه به این ویروس کشنده را در این مطلب بخوانید:

ویروس نیپاه از کجا آمده است؟

این ویروس برای نخستین بار در سال ۱۹۹۸ در قریه مالیزیایی «سونگای نیپاه» کشف شد و نامش نیز از همانجا گرفته شده است. آن جا پس از شیوع این ویروس، تقریبا ۳۰۰ تن به آن مبتلا شدند. در عرض یک سال بیش از ۱۰۰ تن از مبتلایان جان باختند. بیشتر، خفاش های میوه خوار به این ویروس مبتلا می شوند. اما حیوانات دیگر مانند خوک، گاو و حتی انسان ها نیز به آن مبتلا می شوند. پس از نخستین واقعه، مقام های مالیزیایی دستور کشتن میلیون ها خوک را صادر کردند.

این ویروس چگونه انتقال می یابد؟

انسان ها و حیوانات می توانند به طور مستقیم از طریق گرفتن مواد بیماری زای معلق در فضا و یا قطراتی که در هنگام صحبت به همراه بزاق از دهان، از طریق عطسه و سرفه بیرون می آید، و یا از طریق لمس مواد آلوده به این ویروس مبتلا شوند. مصرف میوه های آلوده، به طور مثال میوه هایی که خفاش ها قبلا از آن مصرف کرده باشند، می تواند باعث ابتلا به ویروس نیپاه شود. 

در سال ۲۰۰۴ در بنگله دیش این ویروس در میان اشخاصی بروز کرد که شربت خام نخل یا درخت خرما را نوشیده بودند. این شربت از میوه نخل درست نمی شود، بلکه از خود درخت به دست می آید. بعدا معلوم شد که این درخت با بقایای آب دهان (بزاق) و ادرار خفاش ها آلوده بوده است.

تازه ترین مورد شیوع این ویروس در هند احتمالا به آلودگی آب آشامیدنی ارتباط دارد: در چاه آب خانه یک خانواده متاثر از این حادثه در قریه چانگاروت، بعدها شمار زیادی خفاش مرده پیدا شد. قریه چانگاروت بخشی از منطقه کوژیکود است که در ایالت کرالای هندوستان موقعیت دارد. نخست شمار زیادی از اعضای یک خانواده به آن مبتلا شدند. بعدها این ویروس به شماری از آشنایان آن خانواده سرایت کرد.

این ویروس چه بلایی بر سر فرد مبتلا می آورد؟

ویروس نیپاه باعث ابتلا به نوع خشنی از التهاب مغز یا آنسفالیت (Enzephalitis) می شود. به گفته مرکز مدیریت و پیشگیری بیماری در ایالات متحده (CDCP) مدت این بیماری از پنج روز تا دو هفته به طول می انجامد.

نخستین نشانه های این بیماری به عوارض ناشی از بیماری آنفلوآنزا شباهت دارد و فرد مبتلا دچار تب، حالت تهوع و سردردی شدید می شود. برخی از بیماران مشکلات تنفسی پیدا می کنند. بعد مشکل سرگیجی و پریشانی به آن اضافه می شود. بیماران در عرض یک تا دو روز به حالت کُما می روند. میزان مرگ و میر در میان بیماران مبتلا به ویروس نیپاه ۷۰ درصد است. 

روند معالجه بیماران مبتلا به ویروس نیپاه چگونه است؟

تا به حال واکسینی علیه ویروس نیپاه درست نشده است، نه برای حیوانات و نه برای انسان ها. بیمارانی که به این ویروس مبتلا می شوند، باید به سرعت به بخش مراقبت های ویژه انتقال داده شوند، جایی که امکان بررسی و حمایت از ویژگی های حیاتی بدن وجود داشته باشد. اشخاصی که با بیماران مبتلا سروکار داشتند و یا احتمال می رود که مبتلا به این ویروس شده باشند، باید تحت قرنطینه قرار بگیرند تا از گسترش این بیماری ویروسی جلوگیری شود. 

چگونه می شود از خود محافظت کرد؟

برای جلوگیری از ابتلا به این ویروس فقط داکتران و پرستاران در مناطقی که این ویروس آن جا شیوع کرده، با بیماران ارتباط داشته باشند و از ارتباط با حیوانات خانگی باید پرهیز شود. افزون براین نباید میوه خام یا محصولاتی مانند شربت درخت خرما مصرف کرد.  بهتر این است که سبزی را فقط به صورت پخته استفاده کرد.

مقام های مسئول صحت در کرالا کلینیک های مخصوص برای بیماران مبتلا به این ویروس و اشخاصی ساخته اند که شاید مبتلا به این ویروس شده باشند. همزمان آن ها کمپاین اطلاع رسانی به راه انداخته اند تا مردم را راجع به این ویروس و رفتار صحیح در برخورد با آن آگاه سازند.

لاریسا وارنِک/ م. ا.