1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

مایکل سمپل: اختلافات بین رهبران طالبان جدی است

۱۴۰۳ آذر ۲۸, چهارشنبه

هرچند مسئولیت ترور خلیل‌الرحمان حقانی وزیر مهاجرین طالبان را گروه داعش به عهده گرفت، اما برخی تحلیلگران می‌گویند اختلافات میان رهبران طالبان جدی است.

https://p.dw.com/p/4oJh2
جنگجویان طالبان در مراسم تجلیل از سالروز خروج ایالات متحده از افغانستان
عکس از آرشیف: تحلیلگران می‌گویند اختلافات بین رهبران طالبان جدی استعکس: Siddiqullah Alizai/AP/picture alliance

به دنبال کشته شدن وزیر مهاجرین و عودت کنندکان طالبان توسط یک مهاجم انتحاری که مسئولیت آن را گروه داعش به عهده گرفت، برخی تحلیلگران می‌گویند اختلافات در سطح رهبری طالبان جدی است.

سخنرانی حدود ۱۰ روز قبل سراج الدین حقانی، وزیر داخله طالبان، پیش از کشته شدن خلیل‌الرحمان حقانی، به صورت گسترده به مفهوم اختلاف او با ملا هبت‌الله آخندزاده رهبر طالبان تعبیر شد.

اخیراَ جلسه‌ای نیز میان رهبران طالبان در قندهار برگزار شد و گزارش‌های تائید نشده می‌رساند که در این جلسه نیز این اختلاف‌ها مطرح شده و حل ناشده باقی مانده است.

مایکل سمپل، معاون اسبق ماموریت اتحادیه اروپا در افغانستان در برنامه آشتی دویچه وله گفت اختلافات بین رهبران طالبان «کاملاً جدی است، خصوصاً بر سر خط مشی امارت که آیا برای بقای خود با جامعه افغانستان و جامعه جهانی تعامل می‌کند و یا به روش فعلی ادامه می‌دهد.»

صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!

اظهارات و اعلامیه‌های رهبران طالبان نیز بیانگر چنین اختلاف‌ها است. در حالی که در اعلامیه‌های رهبر طالبان در قندهار همواره بر تطبیق شریعت و امر به معروف و بی‌توجهی به خواست‌های جامعه بین‌المللی تاکید می‌شود، برخی مقام‌های این گروه مانند سراج‌الدین حقانی تمایل خود با تعامل با جامعه بین‌المللی را نشان داده اند.

سمپل که در سال ۲۰۰۷ ظاهراَ پس از دیدار با اعضای طالبان در هلمند از افغانستان اخراج شد، به تاریخچه اختلافات در میان رهبران طالبان اشاره کرد که در مواردی به گفته او منجر به «استفاده از زور» شده است.

این تحلیلگر به ملا عبدالمنان نیازی و ملا محمد رسول از فرماندهان طالبان اشاره کرد که پیش از تصرف قدرت به دلیل اختلاف‌ها با رهبری طالبان انشعاب کردند. نیازی در سال ۲۰۲۱ در رویدادی در هرات زخمی شد و سپس در شفاخانه‌ای در کابل جان باخت.

مقام طالبان: اختلافات جزئی وجود دارد

عبدالحق حماد، مقام وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان در برنامه آشتی دویچه وله گفت که هیچ گونه اختلافی «در اصول و اساسات نظام» میان رهبران طالبان وجود ندارد، اما اعتراف کرد که اختلافات بر سر مسایل جزئی در تطبیق قانون وجود دارد و این «یک امر فطری و معمولی است» که منجر به منازعه «یا قتل یک فرد» نمی‌شود.

ادعای طالبان درباره نابودی داعش و ادامه کشتار در افغانستان

حماد گفت: «در نظام امارت اسلامی اطاعت از امیر واجب است و کسی که با امیر مخالفت کند، متمرد شمرده می‌شود.»

مایکل سمپل این اظهارات حماد را تائید کرد که در نظام طالبان، هیچ گونه مخالفت با «امیر» یا رهبر این گروه پذیرفته نمی‌شود و همین واقعیت که کدام مکانیسم یا شورایی وجود ندارد تا قناعت همه را حاصل کند و حرف نهایی را ملا هبت‌الله می‌زند، منجر به نگرانی شده است.

سمپل گفت: «در حاکمیت طالبان همه تصامیم به یک شخص یعنی ملا هبت‌الله آخندزاده سپرده می‌شود. مطالعات ما نشان می‌دهد که اکثر طالبان هم در رهبری و هم در صفوف این گروه از تمصیم‌هایی که تاهنوز گرفته شده‌، نگرانند.»

برداشت او این است که این نگرانی‌ها «جدی است، جدی‌تر می‌شود و هیچکدام آن‌ها نیز تاکنون حل نشده است» و افراد ناراضی در میان طالبان به این فکر اند که با چنین تصمیم‌هایی آینده حکومت آن‌ها چه خواهد شد.

آینده چه می‌شود؟

هرچند عبدالحق حماد تاکید کرد که اختلاف‌هایی وجود ندارد که منجر به «منازعه، جنجال و کشتن» شود، مایکل سمپل نظری متفاوت دارد.

مایکل سمپل افزود: «این احتمال وجود دارد که ترورها باز هم صورت گیرد. این نیز ممکن است که برخی از مردم (رهبران طالبان) گوشه‌نشین شوند.»

مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!

علاوه بر این، سمپل گفت «تعدادی از طالبان ناراضی» با مخالفان سیاسی این گروه در تماس هستند که اگر ممکن باشد «به طرف یک حکومت اسلامی افغانستان شمول بروند. زیرا در وضعیت فعلی که همه اختیارات در دست امیر (ملاهبت‌الله آخندزاده) است، تغییر سیاسی ممکن نیست.»

به باور این دیپلمات پیشین، در صورت جدی‌تر شدن اختلاف‌ها احتمال می‌رود مقام‌های طالبان «پنهانی به انتقام‌گیری از همدیگر» ادامه دهند و هیچ کس مسئولیت حملات را به دوش نگیرد. او گفت: «داعش در افغانستان یک شفر است و هر کسی که حمله یا عملیاتی را انجام دهد، بهترین راه این است که بگوید کار داعش بود.»

با وجودی که بیش از سه سال از حاکمیت طالبان می‌گذرد، ‌اداره این گروه توسط هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده است. تحریم‌های بین‌المللی سبب قطع حمایت‌های بین‌المللی شده و بیش از نیمی از جمعیت افغانستان از فقر و بحران گرسنگی رنج می‌برند.

حسین سیرت، خبرنگار دویچه وله
حسین سیرت خبرنگار، با تمرکز بر رویدادهای سیاسی و حقوق بشر در افغانستان و منطقه