محاکمه آخرین مسوول اردوگاه نازی

اکنون محاکمۀ این سرباز پیشین اوکرایینی، که نخست در سال 1942 به دست نازی ها اسیر شد، و سپس همکاری خود را با آنها آغاز کرد، در شهر مونشن آلمان به پایان می رسد.

وکیل مدافع ایوان نیکولاییویچ دیمیانیوک در محاکمۀ او از سوی محکمۀ شهر مونشن آلمان، تنها یک راه را برای صدور حکم برائت می بیند. اولریش بوش، وکیل مدافع دیمیانیوک در سخنرانی دفاعیه گفت که تقریباً همه عاملان اصلی آلمانی در کشتارگاه یا "اردوگاه مرگ سوبی بور" از سوی محاکم آلمانی برائت حاصل کرده اند.

اولریش بوش به خبرنگاران گفت: «حالا که گویا آخرین مسوول اردوگاه نازی ها به آلمان آورده شده است، یکباره گفته می شود که دیگر چنین حکمی نمی تواند صادر شود. این یک افتضاح حقوقی است».

دیمیانیوک 91 ساله متهم است که به گروه اروپای شرقی کمک رسانان داوطلب نازی ها تعلق داشته است. به گفتۀ سارنوالی او در سال 1943، در جریان جنگ جهانی دوم، سه ماه تمام در قتل تقریباً 28 هزار یهودی در اردوگاه سوبی بور در روستای اشغال شد در شرق پولند، همکاری کرده است. بر اساس یک سند، دیمیانیوک در این مقطع زمانی برای انجام مأموریت به اردوگاه سوبی بور گماشته شده بود. روز چهارشنبه، در نود و دومین روز محاکمۀ دیمیانیوک، وکیل مدافع وی در مورد اصلی بودن این سند چند بار تردید نشان داد، و همزمان خاطرنشان ساخت که او از امر اطاعت کرده است.

کورنیلیوس نیستلر، پروفیسور حقوق جزا از شهر کلن آلمان، که از جمله وکلای مدافع عارضان یا مدعیان فرعی است، می گوید: «به گمان من در تأریخ حقوقی آلمان این یک محاکمۀ بسیار غیرمعمول است، که یک وکیل مدافع 12 ساعت تمام سخنرانی دفاعیه داشته باشد، اما پیوسته حرف های خود را تکرار کند، حرف های را که در جریان محاکمه قبلاً گفته است».

مدعیان فرعی اکثر بازماندگان آن یهودی های هالندی اند که در کشتارگاه نازی ها در سوبی بور جان باخته اند، و یا خود از جملۀ نجات یافتگان اند. جولز شلویس 91 ساله یکی از زنده ماندگان این اردوگاه است که روز چهارشنبه اکیداً خواستار محکوم شدن دیمیانیوک شد، اما طرفدار مجازات وی نیست.

او می گوید: «برای من کافی است که او محکوم گردد، بدون این که مجازات شود. یعنی برای من فرقی نمی کند که او، پس از محکوم شدن، بقیه عمر خود را در یک محل بودوباش سالمندان در آلمان بگذراند».

سارنوالی تقاضای شش سال زندان را برای دیمیانیوک پیشنهاد کرده است. از آنجایی که این متهم در سال 2009 از ایالات متحدۀ امریکا به آلمان بازگردانده شد و از آن زمان تا حال در توقیف به سر می برد، احتمالاً این مدت هم در قید او محاسبه شود. از سوی دیگر از رویداد هولوکاوست یا کشتار جمعی یهودیان توسط نازی ها تقریباً 70 سال می گذرد، و این مسأله هم در کاهش مجازات وی نقش خواهد داشت.

به گفتۀ وکیل یکی دیگر از مدعیان، اولریش بوش از دیمیانیوک خوب دفاع کرد، اما برخی از تقاضاهای وی باید از جانب محکمه نادیده گرفته شود.

محاکمۀ ایوان نیکولاییویچ دیمیانیوک، یا جان دیمیانیوک، که در "اردوگاه های مرگ" نازی ها، به خاطر خشونت و قساوت بیحد خود به "ایوان مخوف" شهرت داشت، امروز در شهر مونشن آلمان بپایان می رسد.

راینر فولک/ صفی الله ابراهیم خیل
ویراستار: عارف فرهمند