اثر هنری سرقت شده از افغانستان در آلمان چگونه شناسایی شد؟
۱۳۹۸ مهر ۱۸, پنجشنبه
دویچه وله: خانم رویتر، دیروز یک تابلوی مرمر از قرن ۱۲ میلادی که در اصل متعلق به موزیم هنرهای اسلامی در غزنی است، به طور رسمی به مقام‌های افغانستان واگذار شد. شما در مورد مبدای این تابلوی مرمر تحقیق کردید و به این ترتیب متوجه شدید که این اثر هنری دزدی شده است. آیا این نتیجه شما را غافلگیر کرد؟
رویتر: در لحظات نخستین غافلگیر شدم. چون ما این تابلو را به تازگی برای موزیم خریداری کرده بودیم و در سال ۲۰۱۳ به فرد حراج کننده در پاریس و اطلاعات او راجع به این تابلو اطمینان کردیم تا این که معلوم شد او متاسفانه اطلاعات غلطی به ما داده است.
دویچه وله: بعد چه اتفاقی رخ داد؟
رویتر: ما فورا تحقیقات را آغاز کردیم و در یک ورکشاپ که دانشمندان علوم اسلامی در آن شرکت داشتند، یکی از همکاران دانشگاه هامبورگ ما را متوجه این مساله کرد که این تابلو احتمالا بخشی از مجموعه بزرگتر آثار هنری است که از افغانستان به سرقت رفته است. ما پس از تحقیق راجع به این اطلاعات متاسفانه به این نتیجه رسیدیم که او حق دارد.
بیشتر بخوانید: موزیم هامبورگ یک اثر هنری سرقت شده افغانستان را بازگرداند
دویچه وله: با واگذاری این تابلو، موزیم هنر و صنعت نخستین موزیم در آلمان است که یک اثر هنری دزدی شده را به افغانستان پس می دهد. آیا فکر می کنید که موزیم های دیگر هم از این کار تقلید کنند؟
رویتر: ما امیدواریم که چنین اتفاقی رخ دهد. ما در درجه اول این کار را انجام دادیم، چون فکر می کردیم که نگهداری یک اثر هنری دزدی شده کار درستی نیست. از نظر ما اثر هنری دزدی شده نباید به هیچ وجه در موزیم نگهداری شود.
ما این آرزو را داشتیم که دیگران نیز از الگوی ما پیروی کنند. همانگونه که گفتم، تعداد زیادی تابلو وجود دارد که تا امروز در مجموعه های خصوصی و موزیم های هنری نگهداری می شوند و مانند تابلوی ما بخشی از آثار هنری سرقت شده به شمار می آیند. ما امیدواریم که دیگران هم از ما پیروی کنند.
دویچه وله: آیا خبر دارید که تابلوهای دیگر کجا هستند و آیا با این موزیم ها ارتباط برقرار کرده اید؟
از چند موزیم [که چنین تابلوهایی را نگهداری ی کنند] اطلاع داریم. ما در چارچوب تحقیقات مان با چند همکار صحبت کردیم و از آن‌ها پرسیدیم آیا به نتایجی دست یافته اند و یا اطلاعات دیگری دارند. من و همکارم توبیاس موریکه که دانشمند علوم اسلامی است، در این مورد گفتگو کردیم که برای رسیدگی به این مساله شمار بیشتری از همکاران مان را دعوت کنیم.
دویچه وله: آیا موزیم های دیگر حاضرند آثار هنری دزدی شده را پس بدهند؟
رویتر: هر موزیمی رویکرد متفاوتی دارد. یک موزیم که من نمی خواهم این جا از آن نام ببرم، گفت که نمی خواهد با من راجع به سرمنشای آثار هنری صحبت کند. من می توانم بگویم در آلمان به خاطر بحث دزدی و غارت آثار هنری در زمان نازی ها حساسیت خاصی در این زمینه وجود دارد.
دویچه وله: همکاران افغان از این که اشیای دزدیده شده دوباره به صاحب قانونی آن پس داده می شوند، خوش هستند. شما با آن ها راجع به نگهداری این تابلوی مرمر به چه نتیجه ای رسیده اید؟
رویتر: نماینده سفیر افغانستان در آلمان به نزد من آمد و من از او پرسیدم که چه تصمیمی گرفته ست و او اطمینان داد که این تابلو به موزیم ملی کابل بازگردانده می شود. البته این اثر هنری تا زمانی که تنش های سیاسی ناشی از انتخابات فروکش کند، در برلین می ماند.
دویچه وله: چگونه می خواهید اطمینان حاصل کنید که همکاران افغان شما از این اثر هنری به خوبی و براساس اصول محافظت می کنند؟
رویتر: من در این زمینه هیچ شک و تردیدی ندام. وقتی که نگاهی به سایت موزیم ملی کابل بیاندازید، می بینید که آن جا استندردهای بین المللی را رعایت می کنند. من با محمد فهیم رحیمی، مدیر این موزیم از طریق ای میل مکاتبه داشته ام و او در زمینه نگهداری آثار هنری در موزیم فرد بسیار پیشرفته و آگاه است و حتما برای نگهداری مناسب این تابلو در افغانستان تلاش خواهد کرد. من در این زمینه بسیار خوشبین هستم.
وصلت حضرت نظیمی/م. ا.