مقام وزارت خارجه ایران: طالبان تهدیدی راهبردی برای ایران اند
۱۴۰۰ آبان ۷, جمعه
رسول موسوی، مدیرکل آسیای غربی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نسبت به پیامدهای حکومت طالبان برای هشدار داده است. به باور او، حکومت طالبان خطری مستقیم و غیرمستقیم برای امنیت جمهوری اسلامی ایران در پی دارد.
رسول موسوی، مدیرکل بخش آسیای غربی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی روز پنجشنبه (۲۸ اکتوبر) در نشست "بررسی تحولات جمهوری آذربایجان و افغانستان بر امنیت ملی ایران" نسبت به تهدیدهای ناشی از حکومت طالبان در افغانستان برای ایران هشدار داد.
موسوی در ابتدای سخنرانی خود تاکید کرد که اظهارات او بازتاب‌دهنده مواضع شخصی خود او است و ارتباطی با مواضع رسمی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ندارد. او در عین حال توضیحی درباره مواضع رسمی جمهوری اسلامی در قبال حاکمیت طالبان ارائه نکرد.
او حتی درباره پیامدهای ابراز چنین سخنانی گفت: «من امروز مدیرکل هستم، اما نمی‌دانم همچنان شنبه [در این مقام] می‌مانم یا نه.»
متن سخنرانی رسول موسوی که در عین حال دستیار حسین امیرعبداللهیان در همایش خانه احزاب است، از سوی خبرگزاری "مهر" بازتاب یافته است.
حاکمیت طالبان و امنیت ملی ایران
موسوی به مقایسه پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۵۷ با پیروزی طالبان در جنگ افغانستان پرداخته و می‌گوید: «اگر تاریخ را نگاه کنیم، هر تغییر رادیکالی در یک کشور، حتما بر همسایه‌های آن کشور نیز تاثیر دارد و اگر باز تاریخ را نگاه کنیم، همواره تغییرات رادیکال، تاثیرات منفی داشته است.»
موسوی در ادامه گفته است: «بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز ریشه جنگ ایران و عراق را می‌توانیم در تاثیراتی که در انقلاب ایران برای جلوگیری از گسترش انقلاب و اتفاقاتی که در عراق افتاد، ببینیم.»
او تلویحا می‌گوید که هم انقلاب اسلامی ایران و هم پیروزی طالبان یک تغییر رادیکال بوده و چنین تغییری باعث نگرانی در کشورهای همسایه می‌گردد.
مدیرکل آسیای غربی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی از دو خطر متفاوت ناشی از حاکمیت طالبان بر امنیت ملی ایران سخن گفته است.
او خطر مستقیم را متوجه آن چیزی می‌داند که در مرزهای مشترک ایران و افغانستان روی می‌دهد و خطر غیرمستقیم را برخاسته از تاثیر پیروزی طالبان بر «لایه‌های اجتماعی و لایه‌های مختلف فکری جامعه متنوع قومی ایران» ارزیابی می‌کند.
مدیرکل بخش آسیای غربی وزارت امور خارجه ایران از توضیح بیشتر درباره این خطرات اجتناب ورزیده است. این در حالی است که پیش از آن نیز، گمانه زنی‌هایی درباره تقویت نفوذ و افزایش نقش عربستان و پاکستان در مرزهای شرقی ایران از سوی تحلیلگران ایران مطرح شده بود.
در مورد خطرات و پیامدهای غیرمستقیم پیروزی طالبان نیز گرچه توضیح دقیقی از سوی این مسئول وزارت امور خارجه ایران مطرح نشده، اما ترجمه سخنان او به معنای تقویت نیروهای مخالف جمهوری اسلامی ایران در ولایت‌های مرزی و به ویژه ولایت‌های سنی مذهب است.
او می‌گوید در قطعی بودن تهدید راهبردی ناشی از حاکمیت طالبان "با این طرز تفکر" علیه منافع ملی جمهوری اسلامی ایران "هیچ شکی" وجود ندارد.
ایران و پیروزی طالبان
موسوی اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران چه در سال‌های دهه ۷۰ و چه پس از آن تمام تلاش خود را به کار بسته تا مانع به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان گردد.
او که در سال‌های دهه هفتاد هدایت سفارت جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان را به عهده داشت، گفته است: «ما در آن مقطع از طریق دوشنبه پایتخت تاجیکستان، کمک‌هایی را به احمد شاه مسعود انجام می‌دادیم.»
به باور او، عملکرد غلط اشرف غنی و فساد مالی حاکم بر دولت پیشیم افغانستان عملا زمینه را برای قدرت‌گیری مجدد طالبان در افغانستان فراهم ساخت.
او مدعی شده که اشرف غنی حاضر بوده حکومت را تسلیم طالبان بکند، اما با مخالفان سیاسی‌اش و از جمله با عبدالله عبدالله به توافق نرسد.
چاره چیست؟
موسوی می‌گوید که "کنار زدن طالبان از قدرت" امکان ندارد. به گفته او «طالبان در کابل به قدرت رسیده و این مساله حتما به زیان منافع و امنیت ملی» جمهوری اسلامی ایران است.
او در عین حال تلویحا اعتراف کرده که راهکاری برای مقابله با این موضوع نمی‌شناسد و می‌گوید جنگیدن با طالبان ممکن نیست.
جمهوری اسلامی ایران نیز موقعیتی نیست که طالبان را از قدرت برکنار کند. او می‌گوید شکست طالبان در افغانستان در شرایط کنونی به معنای پیروزی داعش است که تهدیدهای ناشی از آن "به مراتب بدتر" است.
او مواضع کشورهای دیگر منطقه و از جمله روسیه، چین و پاکستان را در راستای به رسمیت شناختن حاکمیت طالبان می‌داند و می‌گوید دستاورد نشست افغانستان در تهران که روز چهارشنبه (۲۷ اکتوبر) برگزار شد، یک گام عقب نشینی از نشست پاکستان بوده است. بنا بر اظهارات او، در نشست تهران کلمه "شناسایی" به میان نیامد.
در شرایطی که پاکستان خواستار آزاد کردن دارایی‌های مالی افغانستان شده و در شرایطی که مقدمات برگزاری نشست آینده وزیران امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان در چین گرفته می‌شود، اظهارات رسول موسوی حکایت از بن بستی دارد که جمهوری اسلامی ایران از منظر سیاسی در آن گرفتار آمده است.
بخش فارسی دویچه وله