والوالجی: " اصلاًرهبري طالبان در دست آي .اس آي است "

دويچه ويله : آقاي والوالجي ؛ بازداشت ملاعبيدالله آخوند که يکي ازافراد بلندپايه طالبان ويکي ازطراحان حملات به افغانستان گفته مي شود؛ چه پيامي را مي تواند بازگوکند؟

والوالجي : دوموضوع اينجا مي تواند مطرح شود.يکي اين است که بازيهاي سياسي پاکستان دراين موضوع مطرح است. هرگاهي که بالاي پاکستان ازطرف امريکا واروپايي ها فشارمي آيد ، يک کاري را انجام مي دهد که آنها را بتواند قناعت بدهد واميدواربسازد براي کمکهاي خود درقبال ضربه زدن به طالبان . يکي ديگراين که شايد هم پاکستان دراين مرحله قبول کرده باشد که درجهت سرکوب طالبان به امريکا ونيروهاي ناتو کمک مي کند.

دويچه ويله : آقاي والوالجي ؛ حالا اگرپاکستان سياست بازي مي کند؛ پس چرا افراد بلند پايه وافراد کليدي طالبان را بازداشت مي کند؟

والوالجي : من هم همين را مي گويم . پاکستان ازبدو پيدايشش به اينسو با طرف امريکا معامله کرده است ودايم منفعت خود را حفظ کرده است. هيچگاهي امريکا ازاين منفعت نبرده است. دراوايل که دولت پاکستان ايجاد شد امريکا را ازخطر نفوذ شوروي – ازطريق افغانستان به بندر کراچي - به خوف وهراس مي انداخت وآن طرف ديگر ازتعرض هند به هراس مي انداخت وبه اين شکل وانمود مي کرد که منفعت امريکا ضربه مي خورد وازامريکا کمک مالي مي گرفت . بعداً هم ازموضوع جهاد درافغانستان بيشترين استفاده مالي را پاکستان برد وپس ازبوجود آمدن طالبان بازهم منفعت ازطريق يونيکال به جيب پاکستاني ها افتاد . وفعلاً هم طالبان به صفت يک وسيله استفاده مالي دراختيارپاکستان قراردارد وهم براي پاکستان يک قدرت مانور وسيع سياسي را مي دهد و ابتکارعمل را مي تواند به اين صورت دردست داشته باشد.

ازاين طريق پاکستان بسيار بي پروا عمل مي کند وچين بخاطراين که بتواند ازطريق طالبان هند را ازطريق کشميرفشاربدهد، وروسها مي تواند ازطريق طالبان منافع امريکا را ضربه بزند وهم آسياي ميانه را به هراس بياندازد که اگربه روسها نپيوندند طالبان به آنجا رخنه خواهند کرد. ايران هم طالبان را به صفت يک وسيله مي تواند بخاطرمصروف نگهداشتن امريکا درمنطقه ،استفاده بکند . پاکستان اين سه موضوع را درنظرگرفته مي تواند اين سه قدرت را ديگر را هم دراينجا مطرح بسازد وامريکا واتحاديه اروپا را ازاين بترساند وسوء استفاده ي خود را بکند.

دويچه ويله : آقاي والوالجي ؛ گفته مي شود ، درسفرچني به پاکستان امريکا نگراني شديدش را بيان کرده وپاکستان را متهم کرده است که درمبارزه عليه دهشت افگني جدي نيست. حالا با توجه به اين ؛ درحالي که سخنگوي طالبان دراعترافش گفته بود که سران طالبان درپاکستان بويژه درکويته مستقرند . آيا با بازداشت ملاعبيدالله قناعت امريکا فراهم خواهد شد؟

والوالجي : پاکستان ازيک طرف مي تواند امريکا رابازي بدهد .ازطرف ديگربخاطرمسايلي که پيشترگفتم مي تواند براي حفظ قدرت پاکستان اين کار را کرده باشد. براي اين که يک مقدار پول ديگراز امريکا بدست بياورد وبخاطرضربه زدن طالبان يا عناصرافراطي تروريست درمناطق قبايلي؛به اين شکل يا اين که صادقانه عمل مي کند يا اين که بازهم مانور انجام مي دهد. ازسوي آقاي مشرف دو روز است که اعلاميه بسيارشديداللحن عليه تروريستان صادرمي کند. اگرچه ازطالبان نام نمي برد اما مي گويد که آنها درمناطق قبايلي جاگزين شده اند ومي خواهند پاکستان را نا امن بسازند ويا جهان را نا امن مي سازند.

دربيانيه ها ي آقاي مشرف اين گونه چيزها انعکاس مي يابد امانام از طالبان گرفته نمي شود. اينجا يک موضوع ديگر را هم مي توانيم ما مطرح بکنيم که درافغانستان فعلاً دولت آقاي کرزي دريک مخاطره قرارگرفته است. دراينجا اتحاد شمال هرچه بيشتربه آقاي کرزي فشاروارد مي کند واتحاد شمال را مي فهميد که ارتباط با ايران ، روسيه وهند دارند. بخاطراين که بتوانند اتحادشمال را تحت فشارقراربدهند ، طالبان را به اين شکل نگهميدارند ودروقت که لازم ببينند ازطريق طالبان بازهم نيروهاي شمال را اگرقدرت نمايي بکنند ، ضربه بزنند. اين هم مي تواند به شکل يک گپ احتمالي مطرح باشد وامريکا به اينجا بسيارفشارنمي آورد . شايد به شکل استراتژيک آن مطرح باشد.

دويچه ويله : پاکستان يک قرارداد صلح را باطالبان دروزيرستان امضا کرد . آيا بازداشت ملاعبيدالله نقض اين قرارداد نيست و دوباره توجه طالبان والقاعده را به طرف پاکستان جلب نمي کند وخطربراي پاکستان ايجاد نمي کند؟

والوالجي : نمي فهمم روي چه علت اين گپ ها به وقوع مي پيوندد . ما وشما دريک هفته – ده روز شاهد چند عمل انتحاري درخود پاکستان هم هستيم . شايد طالبان ويا عناصر تروريستي القاعده متوجه پاکستان هم شده باشند وپاکستان را هم تحت فشارقراربدهند. اما فکرمي کنم دراينجا جنگ ومنازعه ميان القاعده وپاکستان شروع شده نه باطالبان . قراردادي را که پاکستان با طالبان بسته بود اين قراردادي نبود که به نفع وضع درمنطقه باشد. قراردادي بود که وقت براي طالبان کمايي بکند که آنجا منسجم شوند وخوبترخود را سازمان بدهند وبالاخره عمليات خود را منسجم تر ومنظم تر درافغانستان داشته باشند. شايد هم بخاطرتحت فشارقرار دادن افغانستان وحاميان افغانستان دراين وقت يک مانورباشد.

دويچه ويله : آقاي والوالجي شما به نکته اي جالب وسازماندهي طالبان اشاره کرديد. همانطورکه درجريان استيد اين روزخيلي زياد گفته مي شود وبحث اين است که طالبان آمادگي بهاري را مي گيرند و درهرروز طالبان درهلمند يک منطقه يا يک ولسوالي را تصرف مي کنند. آيا بازداشت ملاعبيدالله مي تواند نگرانيهاي مبني برافزايش حملات طالبان دربهارسال آينده را کاهش بدهد ويا چه تاثيربرطالبان خواهد گذاشت ؟

والوالجي : درحرکت طالبان ملاعبيدالله کسي نيست که تاثيرداشته باشد .اصلاً به عقيده من ؛ وکل جهانيان اين را هم مي فهمند که رهبري طالبان در دست آي .اس آي و افراطي هاي که درپاکستان اند ، قراردارد وآنها را رهبري مي کنند. هرقدرکه مهره هاي طالبان دستگيرشوند هيچ تاثيري بالاي حرکت طالبان ازنظراستراتژيک وتاکتيک ،نمي گذارد.

اما واقعاً اين خطرموجود است که حملات طالبان دربهارسال آينده درافغانستان زياد شوند. برخي ازصاحب نظران تبصره مي کنند که شايد پاي خود امريکا هم دخيل باشد بخاطر که اتحادشمال را بترسانند. چون نيروهاي که امريکا بالاي آن حساب بکند درافغانستان وجود ندارد ومجاهدين که پاکستان روي آنها سرمايه گذاري کرده بودند آنها حالا تغيير موضع داده اند. آنها حالا به نفع امريکا وبه نفع آقاي کرزي نيستند. وهرروزبراي آنها مشکل تبليغاتي وسياسي ايجاد مي کنند. شايد امريکا بگويد که ازاين که اتحاد شمال را سرمايه گذاري کنيم ،طالبان بهترباشد. اتحاد شمال موضع ثابت ندارد . چون هيچ کاري ازاتحاد شمال به نفع امريکا ساخته نشد.آنها بيشتربه نفع خود مي نگرند.

دويچه ويله : آقاي والوالجي ، اگرکوتاه بفرماييد؛ اين افزايش حملات طالبان چقدرمي تواند تهديد جدي براي افغانستان باشد؟

والوالجي : اگرموضوع دست داشتن پاکستان درمفاهمه با روسيه وچين وهند باشد آن خيلي خطرناک است . واگراين به حساب ابزاري دردست خود امريکا باشد بخاطرتحت فشارقراردادن اتحادشمال ويا کدام کشورديگرباشد اين هيچ کدام خطري ندارد وبه منفعت آنها است.

دويچه ويله : آقاي والوالجي يک جهان تشکرازشما.