وزارت معدن: تا سه سال دیگر کار استخراج مس عینک آغاز نمی‌شود
۱۳۹۶ آبان ۲۰, شنبه
وزارت معدن: تا سه سال دیگر کار استخراج مس عینک آغاز نمی‌شود
مقام‌ها در وزارت معادن و پطرولیم می‌گویند که سه سال دیگر زمان نیاز است تا آثار تاریخی از منطقه مس عینک پاک کاری شوند. قرارداد استخراج مس عینک در سال ۲۰۰۸ بین شرکت چینی (ام سی سی) و وزارت معدن امضا شد ولی تاکنون کار عملی آن آغاز نشده است.
براساس معلومات وزارت معادن و پطرولیم، دلیل اصلی تاخیر در استخراج مس عینک، موجودیت آثار تاریخی در این معدن است و تا زمانی که این آثار انتقال داده نشوند، کار عملی معدن آغاز نخواهد شد.
مقام‌های وزارت‌های معدن، داخله و اطلاعات و فرهنگ روز شنبه توسط ولسی جرگه استجواب شدند تا در مورد این معدن به نمایندگان معلومات دهند.
جاوید سادات معین وزارت معادن و پطرولیم روز شنبه در جلسه عمومی ولسی جرگه گفت: «دلیل این که کار عملی پروژه آغاز نشد، موجودیت آثار باستانی بالای اجسام معدنی بود که ما نتوانستیم کار عملی را انجام دهیم. حداقل تا سه سال دیگر هم آثار باستانی نمی‌تواند برداشته شوند.»
این مقام وزارت معدن از نابرابری در قرارداد را از مشکلات دیگر دانسته و افزود که براساس قراردادی صورت گرفته با شرکت (ام سی سی) چینایی، پس از هر پنج سال این قرارداد تجدید نظر می‌شود:«چالشی که وزارت معدن با آن مواجه است این که است که چینایی‌ها ۵۷ مورد را پیشنهاد کرده که اعمار زیربناها نیز شامل آن است. چینایی‌ها ادعا دارند که ایجاد و اعمار و احداث این تعهدات غیراقتصادی است و سلسله تغییرات دیگر نیز باید در متن قرارداد بیاید.»
شرکت چینی (ام سی سی) در ابتدا تعهد کرده بود که یک خط آهن را از تورخم الی تاجیکستان اعمار می‌کند که این خط آهن زمینه انتقال معدن آهن حاجی گک بامیان را نیز مساعد خواهد کرد ولی به نظر می‌رسد که حالا این شرکت چینی خواستار تعدیل در قرارداد شده است.
انتقال آثار تاریخی
مقام‌ها در وزارت اطلاعات و فرهنگ گفتند که کشف و انتقال آثار تاریخی از منطقه مس عینک جریان دارد. عبدالرسول باوری سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ بیان کرد که بخشی از آثار، از مس عینک لوگر به موزیم انتقال داده شده‌اند.
آقای باوری افزود که بخشی از آثار باستانی مس عینک برای بازسازی به کشور هنگری فرستاده شده است. بخش سوم آثاری است که باید زمان بیشتری در منطقه مس عینک باقی بمانند. باوری گفت که تاکنون جای مشخصی برای نگهداری از آثار تاریخی ساخته نشده است.
وزارت اطلاعات و فرهنگ در پاسخ به این پرسش که چرا کارها به کندی به پیش می‌روند می‌گوید یافتن آثار تاریخی بسیار زمان گیر است و امکان ندارد با بلدوزر این آثار را کشف و انتقال داد.
تاراج معادن
شماری از نمایندگان در جلسه عمومی روز شنبه گفتند که استخراج و قاچاق مواد معدنی در مناطق مختلف جریان دارد در حالی که حکومت تاکنون برنامه‌ای برای مهار این اعمال غیرقانونی روی دست نگرفته است.
الله گل مجاهد نماینده کابل گفت که حتا در ولسوالی کابل کار استخراج معادن جریان دارد: «کسانی معدن را می‌کشند و یک سنگ را ۱۶۰ هزار کلدار پاکستانی به دست می‌آورند. هیچ معلوم نیست که آیا این اشخاص به شما مالیه می‌دهند یا خیر.»
قربان کوهستانی یک نماینده دیگر تاکید کرد حکومت باید جلو قاچاق معادنی را بگیرد که در حال حاضر چپاول می‌شوند. او گفت که معدن مس عینک محفوظ است و خطر استخراج غیرقانونی آن را تهدید نمی‌کند: «در قسمت مس عینک چون معدن بسیار کلان است چور و چپاول نمی‌شود. آنچه مهم است سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی است که همه روزه چور، چپاول و قاچاق می‌شوند. شورا باید در این قسمت توجه کند.»
معین وزارت معدن در پاسخ به این سوالات گفت که توقف معدن کاری غیرقانونی به یک بارگی ممکن نیست ولی تلاش‌ها جریان دارند تا در صورت امن بودن معادن از استخراج غیرقانونی آن‌ها جلوگیری شود.
این نخستین بار نیست که حکومت متهم به بی‌پروایی به استخراج غیرقانونی معادن می‌شود. پیش از این نهادهای مبارزه با فساد بارها هشدار داده‌بودند که منابع معدنی به دومین منبع تمویل گروه‌های تروریستی تبدیل شده و در صورتی که امنیت معادن تامین نشود، این گروه‌ها پول هنگفتی به دست می‌آورند و با گذشت هر روز قوی‌تر می‌شوند.