چین خواهان احداث خط آهن پشاور – کابل – کویته شده است
۱۳۹۵ آذر ۱۱, پنجشنبه
هرچند افغانستان و پاکستان روابط تنش‌آلودی دارند اما رئیس جمهور غنی وعده داده است که سیاست و اقتصاد را از هم جدا می‌کند و در تطبیق این پروژه همکاری خواهد کرد.
براساس خبرنامه‌ای که از سوی دفتر مطبوعاتی ریاست جمهوری نشر شده، معاون وزیر خارجه چین نقش افغانستان را در تکمیل کمربند اقتصادی این کشور مهم خوانده است. این مقام چینی پیشنهاد کرده که مذاکرات سه جانبه بین افغانستان – پاکستان و چین در رابطه به کمربند اقتصادی چین به خصوص خط آهن پشاور – کابل – کویته آغاز شود.
استقبال کابل
شاه حسین مرتضوی معاون سخنگوی رئیس جمهور غنی روز پنجشنبه در گفتگو با دویچه وله گفت که افغانستان از هر پروژه اقتصادی که به نفع منطقه باشد استقبال می‌کند و از آن پشتیبانی خواهد کرد: «افغانستان تلاش دارد تا به نقطه وصل برای تمام کشورهای منطقه تبدیل شود. به همین خاطر است که پیشگام بوده در تطبیق کاسا ۱۰۰۰، انتقال پایپ لاین گاز و ساخت خط آهن بین کشورهای منطقه.»
رئیس جمهور افغانستان وعده کرده است که روابط اقتصادی را از روابط سیاسی جدا می‌کند. آقای غنی تاکید کرده که افغانستان در حال تبدیل شدن به چهار راه اقتصاد در منطقه است و قرار است کشورهای چین و ایران با گذشتن خط آهن از خاک افغانستان باهم وصل شوند.
آگاهان مسایل اقتصادی می‌گویند چین در تلاش گسترش پروژه‌های بزرگ اقتصادی در منطقه است تا تولیداتش را در کشورهای منطقه صادر کند و بازارهای جدیدی را به منظور فروش محصولات چین، به دست آورد.
ابراهیم شمس تحلیلگر مسایل اقتصادی به دویچه وله گفت چین روابط نزدیکی با پاکستان دارد و در صورتی که بر آن کشور فشار وارد کند، زمینه تطبیق پروژه های اقتصادی فراهم می‌شود: «تاریخ نشان داده است که ارتباطات چین با پاکستان بسیار زیاد نزدیک است. این ممکن است که چین با استفاده از نفوذ خود از پاکستان بخواهد تا راه برای گسترش همکاری‌های اقتصادی هموار سازد که در آن نفع پاکستان نیز می‌باشد.»
چین ۴۶ میلیارد دالر برای امتداد چند جاده و خط آهن از چین به پاکستان، در خاک پاکستان سرمایه گذاری کرده است. این بزرگترین سرمایه گذاری در منطقه در سال‌های اخیر است. در صورتی چین از طریق پاکستان به بازارهای افغانستان نیز وصل شود، سود بیشتری خواهد برد.
اتاق تجارت و صنایع می‌گوید، به هراندازه که روابط اقتصادی با کشورهای منطقه بیشتر باشد، به همان اندازه به نفع افغانستان است. آذرخش حافظی مسوول روابط بین المللی اتاق تجارت می‌گوید در صورتی که افغانستان و پاکستان همکاری‌های بیشتری در عرصه اقتصاد و تجارت داشته باشند، به سود دو کشور است ولی با وجود تلاش‌های ایالات متحده امریکا، کابل و اسلام‌آباد برای بهبود روابط سیاسی و اقتصادی به توافق نرسیدند و در حال حاضر تجارت بین دو کشور در عرصه‌های مختلف کاهش یافته است.
آقای حافظی می‌گوید یکی از تلاش‌های چین به عنوان متحد سیاسی و اقتصادی پاکستان، کشیدن پاکستان از انزوای اقتصادی است. در حالی که صادرات پاکستان به افغانستان بیشترین سود را برای تجارت آن کشور داشت ولی با بدتر شدن روابط تجارتی و سیاسی، پاکستان بازار مناسبی برای فروش محصولاتش ندارد و به باور آگاهان سیاسی در افغانستان «پاکستان با انزوای تجارتی» روبرو است.
پروژهای اقتصادی و تروریسم
چین در حالی تلاش‌ها برای ساخت پروژه‌های اقتصادی در منطقه را آغاز کرده که افغانستان و پاکستان به شدت از ناامنی و حضور گروه‌های تروریستی رنج می‌برند. منطقه‌ای که قرار است این خط آهن از آن عبور کند، از فعالیت گروه‌های تروریستی متاثر است.
اما معاون وزیر خارجه چین گفته است که تهدیدهای تروریستی مشکل اصلی در منطقه است ولی برای رفع این تهدیدها، تلاش خواهد شد. در خبرنامه ارگ آمده است: «معاون وزیر خارجه چین تروریسم را تهدید بزرگ منطقه و جهان عنوان کرده گفت که چین بر مبارزه مشترک علیه تروریسم تاکید می‌کند و کشورش با افغانستان بر انجام تعهدات نظامی خود پایبند است.»
رئیس جمهور غنی در این ملاقات تروریسم را تهدید بزرگ برای منطقه و جهان خوانده و خواهان همکاری چین به منظور مبارزه جدی با گروه‌های تروریستی شده است.
اما آگاهان مسایل اقتصادی به این باورند که وادار کردن پاکستان برای همکاری‌های اقتصادی در منطقه به خصوص افغانستان دشوار است زیرا به باور آن‌ها پاکستان نفع خود را در ناامنی افغانستان می‌داند و به منظور سلطه سیاسی بر افغانستان به حمایت از گروه‌های تندرو مانند طالبان ادامه خواهد داد.
آقای شمس گفت: «این یک چالش است و این یک پروژه عادی نیست زیرا با چالش‌های امنیتی و سیاسی همراه است.»
تلاش چین برای تکمیل کمر بند اقتصادی بین سه کشور در حالی آغاز شده که روابط تجارتی افغانستان و پاکستان تحت تاثیر تنش‌های سیاسی، در حال کاهش است.
پس از شکست گفتگوهای صلح بین دو کشور، افغانستان روابط تجارتی خود را با کشورهای آسیای میانه گسترش داده و به لاری‌های پاکستان اجازه نمی‌دهد تا اموال پاکستانی را از طریق خاک افغانستان به کشورهای آسیای میانه انتقال دهد.
حسین سیرت - کابل