کوچیها: حکومت برای ما معلمین و داکتران سیار استخدام کند
۱۳۹۶ اسفند ۲۶, شنبه
کوچی‌های افغانستان می‌گویند که حکومت باید زمینه دسترسی آن‌ها به تمامی علفچرهای افغانستان را فراهم کند. کوچیها پیش از تهاجم شوروی به افغانستان به تمام نقاط این کشور سفر می‌کردند و مانعی برای آن‌ها وجود نداشت. اما در جریان چهاردهه گذشته به دلیل جنگ و ناامنی، بسیاری کوچیها مسکن‌گزین شدند و دست از مالداری کشیدند.
خشک‌سالی‌های پی‌درپی نیز سبب شده است تا تپه‌ها و کوه‌های سرسبزی که چراگاه‌های مناسب برای مواشی کوچیها بود، به تپه‌های خشک و بی آب و علف مبدل شوند. به همین دلیل مالداری در بین کوچیها رونق گذشته را ندارد.
دلاور فیضان رییس امور کوچیها روز شنبه در حاشیه این جرگه در گفتگو با خبرنگاران گفت تعداد زیادی از کوچیها به همین دلایل کوچی‌گری را رها کرده و در مناطق مختلف افغانستان مسکن گزین شده‌اند: «از یک طرف خشکسالی است، از طرف دیگر امنیت خراب است و مالداری را هم از داست داده‌اند. هر زمانی که دولت برای شان توجه کند و مالچرهای شان احیا شود، کوچی‌هایی که مسکن گزین شده‌اند دوباره به کوچی‌گری شروع می‌کنند.»
از سوی دیگر کوچیها گفتند که مالچرهای آن‌ها در سراسر افغانستان غصب شده است و باید دوباره به آن‌ها برگردانده شود. عدم دسترسی به آب آشامیدنی مشکل دیگر کوچیها است. آن‌ها گفتند که باید این مشکل نیز حل شود.
عدم دسترسی به معارف و صحت
کوچی‌های افغانستان از عدم دسترسی به مکتب و معارف نیز شکایت دارند. کودکان آن‌ها به دلیل این که همیشه در حال سفر از یک ولایت به ولایت دیگر هستند، نمی‌توانند در مکتب‌ها ثبت نام کنند و درس بخوانند.
یکی از موضوعات مورد بحث در لویه جرگه کوچیها دسترسی کودکان کوچی به معارف بود. اشتراک کنندگان جرگه تاکید کردند که باید معلمین و داکتران سیار از سوی دولت برای آن‌ها استخدام شود و در هرجایی که کوچیها سفر می‌کنند، معلمین و داکتران نیز به همراه آن‌ها سفر کنند: «کوچیها در حال حرکت هستند و مکاتب سیار باید همراه آن‌ها سفر کنند. کلینیک سیار آن‌ها باید یکجا با کوچیها حرکت کند تا به مریضان کوچیها رسیدگی کنند. دولت باید این سهولت‌ها را برای ما مدنظر گیرد.»
کوچیها در سال‌های گذشته به دلیل شیوه خاص زندگی که دارند از خدمات آموزشی و صحی محروم بوده‌اند. در این جرگه تاکید شد در صورتی که حکومت به خواست‌آن‌ها توجه نکند، دست به تظاهرات و مسدود کردن شاهراه‌ها خواهند زد.
مشکل دیگر کوچی‌های افغانستان نداشتن تذکره تابعیت است. آن‌ها می‌گویند هنوز ادارات دولتی از دادن تذکره تابعیت به کوچیها خودداری می‌کنند و دلیل می‌آورند که آن‌ها باید از ولایت اصلی شان تذکره بگیرند. رییس امور کوچیها تاکید کرد که پس از این در هر فصل سال و در هر ولایت باید برای کوچیها تذکره داده شود.
اقتصاد مالداری
شغل اصلی کوچیها مالداری است و آن‌ها در طول سال برای دسترسی به چراگاه‌ها به نقاط مختلف افغانستان سفر می‌کنند. آن‌ها می‌گویند که به دلیل بی‌توجهی حکومت، کوچیها مال و مواشی شان را از دست داده‌اند و سهمی در اقتصاد افغانستان ندارند.
آقای فیضان گفت: «در وقت مرحوم داوودخان ۲۵ درصد اقتصاد افغانستان از کوچیها بود. پادشاه‌ها از کوچیها قرض می‌گرفتند و ما به استرالیا و اروپا کمک کردیم اما متاسفانه حالا از دست این مردم و انقلاب کوچی‌های ما گدایی گر شده اند.»
کوچیها در این جرگه از حکومت خواستند تا آن‌ها را در تمام پروژه‌های انکشافی سهم دهند زیرا به گفته آن‌ها همه مردم افغانستان از این پروژه‌ها مستفید شدند ولی کوچیها هیچ سهمی از آن به دست نیاورده‌اند.
حسین همراز - کابل