آیا اخوان المسلمین به افراط گرایی روی می آورد؟

جبهه نجات ملی، گروه اصلی که از برکناری محمد مرسی از قدرت حمایت می کرد، با برنامه انتقالی حکومت مخالفت کرده است. از سوی دیگر، اخوان المسلمین تقاضای حازم الببلاوی، نخست وزیر حکومت انتقالی مصر برای شرکت در حکومت جدید را رد کرده و گفته است در حکومتی که در نتیجه یک "کودتا" تشکیل شده باشد، شرکت نمی کند.

مصر بدون اخوان المسلمین؟

محمد مرسی زمانی که در انتخابات ریاست جمهوری مصر خود را نامزد کرد، وعده داد که می خواهد رییس جمهور همه مردم مصر باشد. اما امر هاشم رابع، کارشناس دانش سیاست در مرکز الاهرام برای مطالعات سیاسی و استراتژیک در قاهره می گوید که مرسی موفق نشد همه نیروهای سیاسی را تحت رهبری اش متحد سازد.

این در حالی است که به گفته او همه احزاب سیاسی در کشور باید برای بازسازی کشور و بهبود وضعیت بسیار خراب اقتصادی با یکدیگر متحد می شدند.

عدلی المنصور، رییس جمهور موقت مصر، رهبری این کشور را صرف تا زمان برگزاری انتخابات بردوش دارد. اما او و رییس جمهور منتخب بعدی در برابر یک چالش بزرگ قرار دارند. آن ها باید ملتی شدیداً دچار اختلاف را دوباره متحد سازند.

طرفداران کمپاین «تمرد» می گویند که بیش از 20 میلیون امضا علیه مرسی جمع آوری کردند، چون دیگر نمی خواهند که اخوان المسلمین حاکمیت را در دست داشته باشد. اما آیا می توان مصر بدون اخوان المسلمین را تصور کرد؟

این حزب در جامعه مصر ریشه های عمیق و محکم دارد و محمد مرسی، نامزد آن ها برای انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته، با 13.2 میلیون رای پیروز شد. هرچند که میزان شرکت مردم در انتخابات پایین بود. حالا تلاش ها جریان دارد تا اخوان المسلمین در حکومت آینده سهیم ساخته شود و به این ترتیب، از افزایش اختلاف ها جلوگیری گردد. هاشم رابع گفت: «شامل کردن اخوان المسلمین در این روند سیاسی در آغاز کار آسانی نخواهد بود».

منازعه میان اخوان المسلمین و اردوی مصر هر روز به وخامت می گراید و موضع این دو در برابر یکدیگر انعطاف ناپذیر شده است. طی درگیری ها در روزهای گذشته، ده ها تن کشته شدند.

فولکر پرتز، کارشناس خاورمیانه و مدیر بنیاد دانش و سیاست در برلین گفت: «خشم و دلسردی شدید بر اعضای اخوان المسلمین حاکم است و آن ها به این خاطر، تفکر راجع به اشتباه هایی را که انجام داده اند، به کناری می رانند».

به عقیده او این وضعیت مطمینا تغییر می کند، اگر که از طرف اردوی مصر نیز تنش زدایی شود. گرچه نظامیان مصر وعده داده بودند که در شکل گیری جدید نهادهای سیاسی دخالت نکنند، اما آن ها همزمان دفتر مرکزی اخوان المسلمین را مسدود نمودند و اعضای ارشد این حزب را مورد پیگرد قرار دادند.

به این ترتیب در حال حاضر در مصر یک میانجی بی طرف وجود ندارد و همه احزاب سیاسی اسلام گرا به شمول حزب سلفی النور، از شرکت در مذاکرات جهت تشکیل حکومت موقت خودداری می کنند.

پرتز، کارشناس خاورمیانه می گوید: «به اسلام سیاسی یک ضربه شدید وارد شده و این امر مطمینا باعث تضعیف اخوان المسلمین گردیده است».

اما این حزب حاضر به پذیرش این وضعیت نیست و اکنون مردم را به خیزش فراخوانده است. مسوولان این حزب نسبت به جنگ داخلی هشدار می دهند و موقف آشتی ناپذیر اختیار کرده اند.

در انترنت فلم های ویدیویی از طرفداران مرسی دست به دست می گردد که تهدید می کنند، اگر مرسی دوباره به سر قدرت بازنگردد، در سرتاسر کشور دست به حمله خواهند زد.

خشونت رو به افزایش در کشور

فولکر پرتز پیش بینی می کند که خشونت همچنان ادامه خواهد داشت. او می گوید: «اما حتمی نیست که اخوان المسلمین اعمال خشونت آمیز انجام دهد، اما این کار از نیروهایی مانند جامعه اسلامیه که گذشته تروریستی دارند و طرز تفکر شان به اخوان المسلمین نزدیک است، بیشتر انتظار می رود».

این گروه در گذشته از حمله های تروریستی فاصله گرفته بود، چون که انتخاب یک رییس جمهور اسلام گرا را به حیث یک گزینه پذیرفته بود. اما اکنون در میان مردم مصر این نگرانی گسترش می یابد که اخوان المسلمین به افراط گرایی روی بیاورد و از سهم گیری در بازسازی کشور خودداری کند.

پرتز گفت: «بخش هایی از اخوان المسلمین در آینده مطمینا به خشونت روی خواهند آورد. اما در میان آن ها کسانی نیز وجود خواهند داشت که بگویند، ما اکنون باید یک حزب مدرن تاسیس کنیم که متعهد به دموکراسی باشد».

به نظر می آید که نیروهای سکولار مصر متوجه خطراتی اند که ممکن است برای امنیت کشور ایجاد شود. زیرا اتحاد چپ لیبرال مصر با صراحت مخالفت خود را با تشکیل حکومت بدون سهم گیری احزاب اسلام گرا اعلام نموده است.