آیا ایران در آستانه ورشکستگی مالی قرار دارد؟
۱۳۹۹ خرداد ۱۸, یکشنبه
با توجه به این که دشواری های مالی در ایران رو به افزایش اند، گمانه زنی ها راجع به احتمال تغییر سیاست خارجی ایران افزایش یافته اند. آیا ایران در برابر تحریم های ایالات متحده امریکا سر خم می کند؟
در اواخر ماه می سال روان میلادی محمد کاظمی، مدیر بخش علمی مجلس ایران با پیش بینی های منفی راجع به وضعیت اقتصادی ایران در برابر نمایندگان حضور یافت.
او هشدار داد که اگر روند نزولی در بخش تجارت خارجی ادامه داشته باشد، حکومت ایران باید در سال روان، انتظار ۴۴ میلیارد دالر کسربودجه را داشته باشد. کاظمی در این سخنرانی خواستار تغییر در سیاست های ایران شد و گفت اقتصاد ایران از سال ۲۰۱۱ تقریبا اصلا رشد نمی کند و در این وضعیت تغییری ایجاد نخواهد شد.
او دلیل این وضعیت را تحریم های اقتصادی ایالات متحده امریکا عنوان کرد، اما به نقش نارسایی ها در داخل کشور نیز اشاره کرد و خواهان شفافیت (در اقتصاد کشور)، توانایی رقابت اقتصادی و اصلاح قوانین مالیه شد.
او گفت، نمی توانیم به پایان تحریم ها امیدوار باشیم و «ایران باید درباره چگونگی واکنش به تحریم ها تجدید نظر کند».
«اقتصاد مقاومت»
ارزیابی محمد کاظمی در تضاد با نظریات علی خامنه ای، رهبری ایران قرار دارد که از «اقتصاد مقاومت» سخن می گوید و به تاریخ ۲۷ ماه می پیامی در این باره به مجلس ایران ارسال کرد. او در این پیام خواهان استقامت و تحمل (در برابر تحریم های ایالات متحده امریکا) است که ظاهراً از نظر او برای غلبه بر بحران کافی است.
اما اقتصاد ایران در سومین سال متوالی تضعیف شده است و به گزارش سرویس اطلاعات اقتصاد آلمان، تولید ناخالص ملی ایران در سال روان با کاهش ۶ درصدی روبرو بوده است.
میزان تورم در سال ۲۰۲۰ احتمالا به ۳۴ درصد خواهد رسید و نرخ بیکاری به ۱۶.۳ درصد رسیده است. در سال ۲۰۱۹، میزان بدهی دولت به ۳۰.۷ درصد از تولید ناخالص ملی کشور رسید. نرخ تورم در سال ۲۰۱۹، ۴۱ درصد برآورد شد.
ادامه کاهش شدید صادرات گاز و نفت ایران
صادرات نفت و گاز ایران نیز روبه کاهش است.
چین ازجمله کشورهای مهم وارد کننده نفت ایران، واردات نفت را به خاطر تحریم های ایالات متحده امریکا به شدت محدود کرده است.
صادرات گاز ایران به ترکیه نیز که تا به حال یک شریک قابل اعتماد بود، کاهش یافته است.
حمایت پرهزینه ایران از اسد
به این ترتیب معلوم نیست که ایران بتواند در این وضعیت، به پیشبرد سیاست پرهزینه گسترش نفوذش در سوریه ادامه دهد.
ایران در سوریه فعالیت گسترده و قابل توجهی دارد و در آن جا از رژیم اسد حمایت می کند.
بر بنیاد یک کار تحقیقاتی اتاق فکر (شورای اتلانتیک) در واشنگتن، ارزیابی های مختلف نشان می دهند که حکومت ایران حدود ۳۰ تا ۱۰۵ میلیارد دالر امریکایی در این جنگ سرمایه گذاری کرده است.
در انتظار انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده امریکا
براساس کار تحقیقاتی اتاق فکر موسوم به (پروژه امنیت امریکایی» احتمال این که ایران در برخی از موارد رفتارش را تغییر دهد، وجود دارد؛ اما براین اساس تغییرات گسترده تر سیاسی در سال ۲۰۲۰ غیرمحتمل است. زیرا حکومت ایران می ترسد که در صورت تسلیم شدن در مقابل تحریم های ایالات متحده، مشروعیتش را از دست بدهد.
بربنیاد ارزیابی های کنونی، ایران قبل از این که در مورد استراتژی اش به صورت اساسی تجدید نظر کند، احتمالا در انتظار روشن شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده امریکا می نشیند که درفصل خزان امسال برگزار می شود.
کرستین کنیپ/م. ا.