«اکثر مردان افغان دیدی سرکوب‌گرانه به زنان دارند»

سازمان "حقوق بشر و دموکراسی" با نشر نتایج تحقیقات خود از دولت افغانستان و نهادهای مدنی خواسته است تا در رابطه به تغییر باورهای مردم در مورد زنان کار بیشتری انجام دهند. در این تحقیق با 3900 تن از مردان در حوزه های کابل، هرات، ننگرهار، بلخ و بامیان مصاحبه شده است.

مسئولان این سازمان از طرز فکر مردان افغانستان نسبت به زنان نگران است. به باور آن ها گرایشات و رفتار مردان نسبت به زنان، ناامید کننده، بدبینانه و پرخاشگرانه است و بیشتر مردان زنان را موجودات فرودست می بینند و در تصمیم گیری ها با زنان با تحقیر و یا غفلت برخورد می کنند.

خداداد بشارت، رئیس اجرایی سازمان "حقوق بشر و دموکراسی" افغانستان روز دوشنبه (13 دلو/ 2 فبروری) در یک کنفرانس خبری در کابل گفت: «ما به این نتیجه رسیدیم که پیشرفت زنان در افغانستان مستلزم تغییرات در نهادها و ساختارهای اجتماعی است. تا زمانی که در ساختارهای اجتماعی و فرهنگی تغییرات نیاید، ما شاهد پیشرفت و نهادینه شدن حقوق زنان در افغانستان نخواهیم بود.»

دیدگاه افراط‌گرایانه

سازمان حقوق بشر و دموکراسی در گزارش خود پیشنهاداتی را برای تغییر دیدگاه مردان نسبت به زنان ارائه کرده است. این سازمان گفته است نیروهای مذهبی نقش بسیار مهمی در شکل گیری افکار مردان افغان نسبت به زنان دارند. چنانچه تبلیغات در مدارس دینی و مساجد به صورت مستقیم این باورها را شکل می دهد.

در این گزارش آمده است که ملاها و علمای دینی محدودیت های مشخصی را برای زنان قایل می شوند و برای مردان می گویند که زنان چگونه زندگی کنند و چگونه در انظار عمومی ظاهر شوند.

گزارش ملاها را به دو دسته افراط گرا و معتدل تقسیم بندی کرده است. براساس این گزارش ملاهای افراطی نفوذ قابل توجهی در درون اجتماعات دارند و بدون نظارت دولت و نهادهای مدنی، حضور زنان در بیرون از خانه را مخالف قوانین شریعت اسلام می پندارند.

آقای بشارت گفت که این تعداد از ملاها با نطق های تحریک آمیز به مردم می گویند که سلامت اخلاقی زنان در سیزده سال گذشته صدمه دیده است: «بعضی مساجدی را داریم که راجستر وزارت حج و اوقاف است و این ها نسبتاً معتدل هستند. اما بسیاری مساجد و مدارس متاثر از کشورهای همسایه هستند و ایدیولوژی افراط گرایانه را تبلیغ می کنند.»

در این گزارش آمده است که شماری از ملاها دیدگاه های معتدل نسبت به زنان دارند و از خشونت هایی که بر زنان می رود، ابراز نگرانی می کنند. گزارش یافته است که بعضی از ملاها نظرات آزادتری نیز دارند و به این باورند که زنان مانند مردان می توانند در بیرون از خانه فعالیت های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی داشته باشند.

سازمان حقوق بشر و دموکراسی از حکومت افغانستان و نهادهای مدنی انتقاد کرد که در یک دهه گذشته، رفتار مدارس و مساجد را نادیده گرفته اند و این موضوع سبب شده تا باورها نسبت به زنان همچنان به شکل سنتی باقی بماند.

"خانواده، محیط ناامن برای زنان"

گزارش حاکی از آن است که ساختار خانواده ها در افغانستان مردسالارانه است و همه چیز توسط مردان کنترول می شود. گزارش گفته است که زنان در خانواده های افغان نقش درجه دو را دارند و سهم آن ها در تصمیم گیری بسیار اندک است.

مسئولان سازمان حقوق بشر و دموکراسی به این باورند که فقر اقتصادی خانواده ها سبب شده تا زنان همیشه در حاشیه رانده شوند و به آن ها به عنوان موجودات مصرفی و غیر مولد نگاه شود. زیرا بر اساس سنت های افغانی تنها مردانند که کار می کنند و معاش دارند، ولی کار زنان نه مزدی دارد و نه ارزشی به آن قایل می شوند.

مسئولان کمیسیون مستقل حقوق بشر نیز تاکید کردند که تغییر رفتار در خانواده برای کاهش خشونت علیه زنان بسیار موثر است. لطیفه سلطانی از مسئولان حقوق زن در کمیسیون حقوق بشر در این کنفرانس گفت: «تحقیق ما در سال 2014 نشان می دهد که 98 درصد خشونت در خانواده به وقوع پیوسته و متاسفانه عامل این خشونت ها نزدیک ترین فرد به زن یعنی شوهرش است.»

سازمان حقوق بشر و دموکراسی از حکومت افغانستان خواسته است تا تمام مدارس و مساجد، ثبت و راجستر وزارت حج و اوقاف شوند و محتوای وعظ و خطابه ملاها زیر نظر این وزارت قرار داشته باشد.