بایدن کشتار ارمنی ها را نسل کشی نامید

باوجود هشداری های ترکیه، جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده امریکا کشتار ارمنی ها را در زمان امپراطوری عثمانی ها در جنگ جهانی اول، به عنوان «نسل کشی» به رسمیت شناخت.

در اعلامیه جو بایدن که کاخ سفید به مناسبت سالروز کشتار ارمنی ها نشر کرده، آمده است: «مردم امریکا از همه آن ارمنی ها تقدیر می‌کند که در نسل کشی که ۱۰۶ سال پیش از امروز آغاز شد، کشته شدند.»

جو بایدن در مبارزات انتخاباتی وعده کرده بود که کشتار ارمنی ها را به عنوان «نسل کشی» به رسمیت می شناسد.

انقره هشدار  داده بود

ترکیه در برابر این اقدام واکنش نشان داده است. مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه توضیح داد که مردم کشورش نمی‌گذارند که "هیچ کسی به آنها در باره تاریخ شان آموزش بدهد."

در یک بیانیه وزارت خارجه ترکیه نوشته شده است که اقدام بایدن «زخم عمیقی» را باز می‌کند که به دوستی میان امریکا و ترکیه زیان وارد می کند.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه توضیح داد که این موضوع نباید «توسط جانب سومی، سیاسی شود و از آن به عنوان ابزاری برای مداخله در کشور ما» سوء‌استفاده شود، بلکه در عوض باید بحث را به مورخان واگذار کرد.

بعد از اعلامیه بایدن، ترکیه سفیر ایالات متحده امریکا را در انقره احضار کرد. خبرگزاری دولتی ترکیه "اناتولی" گزارش داد که وزارت خارجه ترکیه به این وسیله اعتراضش را علیه اظهارات بایدن به روز شنبه بیان کرده است.

نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان از جو بایدن برای "گام مهم خود در راه عدالت" و "حمایت از فرزندان قربانیان نسل کشی ارمنستان" تشکری کرد.

پیش از این، کانگرس ایالات متحده امریکا کشتار ارمنی ها را در زمان امپراطوری عثمانی ها، در سال ۲۰۱۹ یک «نسل کشی» خوانده بود. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آن وقت در این ارتباط از یکی از اعمال وحشتناک-کشتار در قرن ۲۰» سخن گفت، اما او مانند دیگر روئسای جمهوری امریکا از کلمه «نسل کشی» خودداری کرد.

تا ۱،۵ میلیون قربانی

 ۲۴ اپریل سال ۱۹۱۵، آغاز  کشتار ارمنی ها در  زمان امپراطوری عثمانی بود. در آن زمان تخمیناً میان ۱،۲ و ۱،۵ میلیون تن از ارمنی ها توسط سربازان ترکان عثمانی کشته شدند.

ترکیه کاربرد مفهوم «نسل کشی» را رد می‌کند و از یک جنگ داخلی سخن می‌گوید که در جریان آن صد ها هزار تن از هر دو جانب کشته شدند.

پارلمان آلمان فدرال در ماه جون سال ۲۰۱۶، کشتار ارمنی ها را به عنوان «نسل کشی» درجه بندی کرد که این اقدام منتج به بحران شدید دیپلوماتیک با ترکیه گردید.

امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه در سال ۲۰۱۹، ۲۴ اپریل را رسماً به عنوان سالروز نسل کشی اعلام کرد.

as/uh (dpa, rtr, afp)/ja/hm