جامعه مدنی: ادامه کمکها برای آینده افغانستان حیاتی است
۱۳۹۳ آذر ۱۳, پنجشنبه
حسینه صافی، مدیر شبکه زنان افغان که یکی از 50 نماینده جامعه مدنی در کنفرانس لندن است، با تاکید می گوید: «ما می خواهیم که به ما کمک کنند تا بتوانیم به خود کمک کنیم.» او که با گروهی از نمایندگان جامعه مدنی برای جلب توجه جهان به افغانستان به لندن رفته است، ادامه میدهد: «در جریان 14 سال گذشته، از زمان سقوط رژیم طالبان، افغان ها به اثبات رسانده اند که اگر برای شان فرصت داده شود، میتوانند وضعیت شان را بهبود بخشند.»
پیام جامعه مدنی افغانستان به جامعه بین المللی روشن است: «ما را فراموش نکنید!» پس از خروج تقریباً کامل نیروهای رزمی بین المللی از افغانستان، نزد شمار زیادی از افغانها این احساس ایجاد گردیده که تنها گذاشته میشوند. وضعیت امنیتی باز هم خراب شده است. در هفته های اخیر حملات متعددی این کشور را تکان داده است. برای مهار جنگ، حکومت افغانستان در نظر دارد مذاکرات جدید صلح با طالبان را آغاز کند. اما به چه قیمتی؟ به ویژه فعلان حقوق زن در افغانستان نگران اند که زنان از روند مذاکرات صلح با طالبان محروم نگهداشته میشوند. اگرچه حسینه صافی باور ندارد که دوباره یک حکومت زن ستیز مانند زمان طالبان حاکم گردد، اما او نگران است تا مبادا حکومت با طالبان به شکلی به توافق برسد که دست آوردهای زنان قربانی شوند. خانم صافی می گوید: «زنان نیمی از جامعه افغانستان هستند. اگر ما آنها را نادیده بگیریم، پس تاثیرات منفی گسترده بر توسعه کشور خواهد داشت.»
دست آوردهای فعلی در معرض خطر قرار دارند
در کنفرانس لندن بر حمایت از بازسازی ملکی افغانستان روز پنج شنبه دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، اشرف غنی، رئیس جمهور جدید افغانستان و نمایندگان دیگر حکومت ها از چندین کشور در مورد همکاری های آینده با هم مذاکره می کنند. روز چهارشنبه نمایندگان سازمان های بین المللی کمک کننده دور هم جمع شدند. در کنفرانس موسوم به "آینده"، طرح ها و پیشنهادها جمع آوری شد و بعداً به نمایندگان حکومت ها تسلیم می گردد. موضوعات کلیدی کنفرانس "آینده" نمایندگان جامعه مدنی، حقوق زنان، صحت، آموزش و پرورش بود.
جاوید نادر، مدیر گروه سازمان های بریتانیایی و ایرلندی که در افغانستان فعالیت میکنند و میزبان کنفرانس "آینده"، به این نظر است که از سال 2001 افغانستان به پیشرفت های بزرگی نایل آمده است: «ما این پیشرفت ها را به عنوان مثال، در بخش های صحی، آموزش و پرورش و زیرساخت ها می توانیم مشاهده کنیم. توقع حیاتی بلند رفته است، دختران دوباره به مکتب می روند و برای اولین بار مردم در بسیاری از قریه ها کلینک دارند.» آقای نادر همزمان هشدار می دهد که اگر جامعه بین المللی از افغانستان فاصله بگیرد و حمایت هایش را ادامه ندهد، این پیشرفت ها می توانند به بسیار سادگی از بین بروند.
حقوق زنان تنها در روی کاغذ قرار دارد
خطر بیشتر متوجه حقوق زنان است. اگر چه بر اساس قانون اساسی افغانستان زنان و مردان در این کشور حقوق برابر دارند، اما واقعیت جامعه چیزی دیگر را بیان می کند. بر اساس گزارش سازمان ملل متحد هنوز هم حدود 90 درصد از دختران و زنان افغانستان سواد خواندن و نوشتن ندارند. حدود 80 درصد از زنان حداقل یک بار در زندگی شان خشونت را تجربه کرده اند. سه چهارم ازدواج ها در افغانستان اجباری هستند. وزارت زنان در سال گذشته بیش از 4 هزار مورد خشونت علیه زنان را ثبت کرده است. آمار غیررسمی بالاتر از این حدس زده می شود.
نجیبه احمدی، مدیر "خانه امن" زنان در ولایت بامیان که منطقه آرام کشور است، چنین موارد زیادی را شناسایی کرده است. او هر روز تهدید به مرگ می شود. یکی از این موارد را خودش چنین تعریف می کند: «چند وقت پیش ما به یک زن جوان که عاشق شده بود و بدون رضایت پدر و مادرش ازدواج کرده بود، در خانه امن پناه دادیم. خانواده این دختر نه تنها دختر شان را بلکه من را نیز مسئول خوانده و تحت تعقیب قرار داده بودند. من مجبور شدم اطفالم را به پایتخت روان کنم و خودم هم تا زمانی که خطر رفع شد، در خانه امن به سر می بردم.»
برای زنانی مانند نجیبه این وضعیت بخشی از کار شان گردیده است. او در ادامه با شجاعت می گوید که "من نمی ترسم". او می گوید برای زنان مهم است که تنها گذاشته نشوند. خانم احمدی اضافه می کند: «زنان قربانیان جنگ هستند. آنها باید مستقل شوند و از خود دفاع کرده بتوانند و در نهایت اعضای برابر جامعه گردند.»
در مقایسه با حکومت ترور و وحشت طالبان که زنان را در خانه زندانی کرده و حتی اجازه کار و مکتب رفتن نداده بود، زنان از سال 2001 به این طرف دست آوردهای زیادی داشته اند. امروز حدود یک چهارم کرسی ها در ولسی جرگه پارلمان به زنان تعلق دارد. در شوراهای ولایتی 20 درصد از کرسی ها برای نمایندگان زن تخصیص داده شده است. قانون منع خشونت علیه زنان توسط فرمان حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان نافذ گردید. این قانون یکی از بزرگترین دست آوردهای زنان در افغانستان به شمار می رود که بدون فشارهای فعالان محلی و جامعه بین المللی امکان پذیر نبود. با این حال، این گونه قوانین غالباً تنها در روی کاغذ باقی مانده و در عمل تطبیق نمی شود. حسینه صافی می گوید: «در طول ده سال گذشته ما دست آوردهایی داشتیم. اما این دست آوردها برای جبران آنچه قبلاً از بین برده شده است، کافی نیست.»