جشن نوروز در کشوری که نوروز ندارد
۱۴۰۱ اسفند ۲۹, دوشنبه
با ختم زمستان، آغاز بهار و سر سبز شدن طبعیت، شهروندان افغانستان به صورت عنعنوی سال نو خورشیدی و نوروز را به شیوه‌های متفاوت جشن می‌گرفتند.
اما طالبان در کنار دیگر محدودیت‌هایی که بر زندگی مردم وضع کرده اند، رخصتی سال جدید را از تقویم حذف کرده و جشن نوروز را غیراسلامی اعلام کرده اند.
خلیل حسین سخی زاده، باشنده شهر مزار شریف که به صورت سنتی همه ساله میزبان جشن اصلی نوروز در افغانستان بود، می‌گوید هرچند جشن نوروز مثل گذشته برگزار نمی‌شود، اما برخی تغییرات را در سطح شهر دیده است: «روضه شریف پاک کاری شده است. سرک‌های اطراف روضه کمی چراغان شده است، اما جمع و جوش سابق نیست.»
صفحه اینستاگرام دویچه وله دری
بسیاری افغان‌ها مانند سخی زاده تصمیم دارند جشن نوروز را در حلقه خانواده و دوستان شان تجلیل کند. آنها از طالبان می‌خواهند که به مردم اجازه برگزاری جشن نوروز را بدهند و مانع خوشی و صمیمیت مردم افغانستان نگردند.
در گذشته مراسم اصلی نوروز با برافراشتن جهنده سخی در مزار شریف و مراسم کوچک‌تر مشابه در کارته سخی شهر کابل برگزار می‌شد.
نقیب الله قدرت الله طارق، شاروال شهر مزارشریف به دویچه وله گفت: «پاک کاری شهر مثل سابق جریان دارد، اما ربطی به نوروز ندارد، اصلاً جشن وجود ندارد.»
برخی مقام‌های طالبان تنها گفته اند که جشن نوروز به صورت رسمی برگزار نمی‌شود و به این مناسبت رخصتی وجود ندارد، اما در برخی ولایت‌ها، به مردم از برگزاری جشن نوروز هشدار داده شده است.
عبدالمتین قانع سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان به دویچه وله گفت: «جشن نوروز مبنای شرعی ندارد، به همین دلیل رخصتی اعلام نشده است و رسمی جشن هم برگزار نمی‌گردد و آمادگی گرفته نشده است.»
اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان در ولایت دایکندی با انتشار مکتوبی مردم را از برگزاری جشن نوروز منع کرده است. در این مکتوب نگاشته شده است: «هر کسی که فرهنگ کفر را در بین مردم ترویج نماید، خود نیز از جمع آنها می‌باشد. هدیه و تحفه به نسبت روز نوروز صحیح نیست، با متخلفین برخورد قانونی صورت می‌گیرد.»
مولوی شیرمحمد، رئیس امر به معروف و نهی از منکر طالبان در ولایت دایکندی به دویچه وله تائید کرد که چنین مکتوبی را کارمندانش نشر کرده اند. او گفت: «ما به اداره رادیو تلویزیون ملی مکتوب فرستادیم که برای مردم نشر کنند که در روز نوروز شرکت نکنند و جشن برپا نکنند، چونکه از نگاه اسلام ناروا است.»
مرتبط:طالبان تعطیلی های میلاد النبی، عاشورا و نوروز را لغو کردند
اما باشندگان این ولایت می‌گویند که به شکل خانوادگی نوروز را جشن می‌گیرند. خان محمد، یکی از باشنده‌های دایکندی می‌گوید: «ما لباس‌های جدید تهیه کردیم، می‌خواهیم که خانه دوستان و قوما برویم، سمنگ آماده کردیم، می‌خواهیم که خوشحال باشیم و جشن بگیریم.»
صفحه یوتیوب دویچه وله دری
نوروز امسال به خصوص برای میلیون‌ها دختری که از تعلیم و تحصیل باز مانده اند دشوار است، چونکه در گذشته با شروع سال جدید خورشیدی، سال تعلیمی و تحصیلی جدید نیز شروع می‌شد، اما آنها امسال از تعلیم و تحصیل محروم اند.
حامد کرزی، رئیس جمهور اسبق افغانستان در سلسله پیام‌هایی در توییتر جشن عنعنوی نوروز را به مردم افغانستان تبریک گفته و خواستار باز شدن درهای مکاتب دختران و برگشت زنان به کار شده است. او همچنین بر «آغاز بلادرنگ گفتمان ملی» تاکید کرده است.
نوروز به عنون یک جشن بزرگ تاریخی و سنتی سابقه دیرینه دارد و در برخی از کشورهای دیگر منطقه مانند ایران و تاجیکستان نیز تجلیل می‌گردد.
شماری از فرهنگیان و کارشناسان طالبان را به ضدیت با جشن‌های مردمی و فرهنگی متهم می‌کنند. یعقوب یسنا، نویسنده و کارشناس فرهنگی می‌گوید که کشورها، جشن‌های مختلفی دارند که شامل جشن‌های مذهبی، محلی، ملی و سراسری می‌گردد و طالبان مخالف جشن‌های محلی و مردمی اند.
بیشتر بخوانید:آیا امسال جشن نوروز در افغانستان برگزار می‌شود؟
یسنا گفت: «ممنوعیت جشن نوروز از سوی طالبان، آسیب به کل فرهنگ کشور، به پیشینه کشور می‌زند. افغانستان که پیش از این در سطح جهان یک جایگاه فرهنگی داشته و همین جایگاه فرهنگی به زبان فارسی، شاعران و به جشن نوروز برمی‌گیرد. طالبان همه اینها را کنار گذاشته و افغانستان این جایگاه را از دست می‌دهد.»
گفتنی است که طالبان در دور اول حکومت خود در سال‌های ۱۹۹۶ الی ۲۰۰۱ میلادی نیز مانع برگزاری جشن نوروز و شماری از برنامه‌های فرهنگی و مذهبی مردم افغانستان گردیده بودند.