در انتطار برگشت به وطن

خارکوف، شهری است در شمال شرقی اوکرایین. در یک روز تابستانی گرم روی چوکی های پارک شمار زیادی از مردم نشسته اند اما نمی توانند از آب و هوای گوارا لذت ببرند. در چهره های شان ترس و وحشت از آینده و زندگی شان هویدا است. این مردم از شرق اوکرایین، جایی که در آن جنگ و خشونت از چندین هفته به این طرف بین جدایی طلبان و نیروهای حکومتی اوکرایین حاکم است، فرار کرده اند. یک داکتر که با خانم و فرزندان اش از لوگانسک به خارکوف فرار کرده است در صحبتی با دویچه وله گفت: «از حدود 450.000 نفر تنها 80.000 نفر باقی مانده اند و ما در اینجا انتظار داریم تا شهر دوباره آزاد شود و ما برگردیم و جاده های مانرا بازسازی کنیم.»

از پایان ماه جون سال روان میلادی این خانواده دور از خانه و شهر شان زندگی می کند. حالت این خانواده شبیه تعداد زیادی از خانواده های دیگر در شرق اوکرایین است. کمیساریای عالی امور پناهندگان سازمان ملل متحد تخمین می زند که بیش از 117.000 نفر در حال حاضر از اوکرایین در حال فرار هستند. علاوه بر این، تا اول اگست تقریباً 168.000 نفر به روسیه فرار کرده اند. اما شمار زیادی از آنها از موقف پناهندگی برخوردار نیستند.

شمار زیادی در منطقه مرزی باقی می مانند

به گفته منابع روسی، اکثر افرادی که از شرق اوکرایین فرار کرده اند خواستار اجازه اقامت موقت گردیده اند. نزدیک به 20.000 اوکرایینی حتی تقاضا تابعیت روسیه را کرده اند. به قول مقامات روسی، فعلاً شمار اوکرایینی های فراری به مقایسه رقم اوکرایینی های که در آغاز جنگ به روسیه آمده بودند، بسیار بالاتر است. اگر چه مقامات اداره مهاجرت روسیه رقم پناهندگان ثبت شده را 168.000 ارائه کرده است، اما تخمین می زند که به دلیل برنامه ورود آزاد و بدون ویزه در مجموع حدود 730.000 اوکرایینی به روسیه آمده اند. دن مینورتن از کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در گفتگو با دویچه وله گفت: «اینها همه پناهنده نیستند، اما انسان های اند که کشور شانرا ترک کرده اند تا در جای دیگری در امن زندگی کنند. دشوار است که ارقام را درست بررسی کرد. زیرا برخی از اوکرایینی ها تنها در حال سفر اند.»

به اساس معلومات کمیساریای سازمان ملل متحد در حدود 80 در صد اوکرایینی های که فرار کرده اند، در مناطق مرزی باقی مانده اند و شماری هم نزد اقارب و دوستان شان به شهر های دیگر روسیه رفته اند. حدود 42.000 اوکرایینی در حال حاضر در اردوگاه های پناهجویان در روسیه زندگی می کنند.

جان گینگ از دفتر هماهنگی امور بشری سازمان ملل می گوید در شرق اوکرایین دیگر مردم امن نیستند. او اضافه می کند: «حدود 3،9 میلیون نفر در مناطقی که به طور مستقیم درگیر خشونت اند، زندگی می کنند.» کسانیکه از مسکن خود فرار نکرده اند، به دلیل انتقال جنگ ها به مناطق مسکونی، به طور فزاینده با خطر مواجه اند. با وجودیکه سازمان ملل متحد برای حفاظت از مردم ملکی تلاش می کند، اما به اساس گزارش های سازمان جهانی صحت، حداقل 1300 نفر از اواسط ماه اپریل تا حال در جریان جنگ ها در شرق اوکرایین کشته و 4000 نفر دیگر زخمی شده اند.

ترس از سرکوب

بسیاری از اوکرایینی ها نیز ترس از آزار و اذیت به دلیل عقاید سیاسی و یا وابستگی های قومی شان دارند. یک مرد جوان از شهر لوگانسک، که فعلاً به شهر خارکوف پناه برده است، می گوید: «جدایی طلبان موترها را به سرقت می برند، به بانک ها دستبرد می زنند، مردم را می کشند، بدون اینکه دلیلی داشته باشند.» او اضافه می کند: «آنها زانوی یک دوستم را با چکش شکستاندند. به همین دلیل ما فرار کردیم.» کسانیکه از شرق اوکرایین به دیگر مناطق کشور فرار می کنند، با مشکل بزرگ پیدا کردن سرپناه مواجه اند.

به اساس معلومات کمیساریای عالی سازمان ملل متحد، از هر ده پناهنده در اوکرایین 9 تن آنها مهاجران داخلی اند که از شهرهای لوگانسک و دنیسک فرار کرده اند. در حدود 15.000 تن آنها از شبه جزیره کریمیا می آیند. این کمیساریا از حکومت مرکزی اوکرایین خواسته است تا مرکزی برای ثبت آورگان داخلی ایجاد کند. فقدان یک سیستم منظم و همسان باعث پیچیده تر شدن در هماهنگی کمک ها و اجرای تلاش های امدادی گردیده است. همچنان مسأله مهم دیگر این است که حکومت باید آمادگی برای فرا رسیدن ایام زمستان داشته باشد، زیرا بسیاری از مکان های که مهاجران در آنها جابجا شده اند، برای فصل زمستان تسهیلات مناسب ندارند.

خسارات ناشی از جنگ مردم را تحت فشار قرار میدهد

بعد از اینکه اردوی اوکرایین در اوایل ماه جولای سال روان شهر سلوویانسک را دوباره تحت کنترول اش درآورد، در حدود 20.000 نفر به این شهر بازگشت کرده اند. اما زیرساخت ها در بسیاری از مناطق در اثر جنگ ها آسیب دیده اند. میک نورتن می گوید: «از همه بیشتر مردم با کمبود آب آشامیدنی روبرو اند، زیرا شمار زیادی از خانه ها و ساختمان ها ویران شده اند.» همچنان شمار زیادی با کمبود پول نقد مواجه اند زیرا دستگاه های اتومات پول، که می توان از آنها پول نقد بدست آورد، دیگر کار نمی کنند.

کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای عودت کنندگان مواد بهداشتی و ظروف پخت و پز کمک کرده تا از این طریق تسهیلات برای از سرگیری زندگی روزمره شان ایجاد گردد. میک نورتن می گوید این تنها یک آغاز است اما «ما به سرعت به یک راه حل سیاسی در شرق اوکرایین نیاز داریم. تنها از این طریق می توانیم موفق گردیم که رقم پناهندگان را دوباره کاهش دهیم.»