رهین: تابلوهایی که به انگلیسی نوشته شده پاک می شوند

سید مخدوم رهین، وزیر اطلاعات و فرهنگ افغانستان روز سه شنبه( 7 سنبله 1391/ 28 اگست 2012) که به منظور توضیح در باره «تهاجم فرهنگی» به کمیسیون دینی و فرهنگی ولسی جرگه فراخوانده شده بود، گفت: «فعلا تهاجم اصلی بر زبان و فرهنگ ما، تهاجم زبان انگلیسی است که در این باره کم گفته می شود. من تعجب می کنم...اگر وضع چنین باشد به زودی هردو زبان ما آلوده می شود.»

برخی از نمایندگان از استفاده واژه هایی که در رسانه های افغانستان استفاده می شوند، انتقاد کردند. آن ها گفتند که باید اصطلاحاتی مانند «ستره محکمه» و «لوی سارنوالی» تغییر داده نشوند، اما نمایندگان دیگر با این مساله مخالفت کردند.

به باور شماری از نمایندگان، دری زبان های افغانستان حق دارند از کلمه های «دادگاه عالی» و «دادستان کل» به جای واژه های پشتوی «ستره محکمه» و «لوی سارنوالی» استفاده کنند، زیرا قانون اساسی هردو زبان دری و پشتو را به رسمیت شناخته است.

لهجه های ایرانی و پاکستانی

نمایندگان گفتند لهجه هایی که در برخی از رسانه ها استفاده می شود، برای مردم افغانستان نا مانوس است.

به باور آنها مخاطبانی که در کابل برخی از تلویزیون ها را تماشا می کنند، فکر می کنند در تهران و یا پشاور نشسته اند. برخی از تلویزیون ها در کابل از لهجه فارسی ایرانی و برخی دیگر از پشتوی پاکستانی استفاده می کنند.

اما آقای رهین گفت که مهاجرت ها سبب شده تا از لهجه های ایرانی و پاکستانی در این رسانه ها استفاده شود: «ما میلیون ها نفر در پاکستان و در ایران داشتیم و داریم. متاسفانه نسل سوم مهاجر، امروز در پشاور، کویته، زاهدان، مشهد و دیگر شهرهای ایران است.»

رهین گفت از هفتاد سال پیش لهجه دری کابلی و پشتوی ننگرهاری در تلویزیون ملی افغانستان استفاده می شود، اما او تاکید کرد که گویش های مناطق دیگر نیز «گناه» نیست.

کمیسیون امور دینی و فرهنگی از تلویزیون تمدن خواست تا بجای لهجه ایرانی، از لهجه ای که در افغانستان مروج است، استفاده کند.

آقای رهین گفت، از شیخ محمد آصف محسنی خواسته تا لهجه ایرانی را در تلویزیون تمدن به کار نبرد. تلویزیون تمدن توسط آقای محسنی بنیانگذاری شده و اداره می شود.

تابلوهای انگلیسی پاک می شوند

وزارت اطلاعات و فرهنگ برای فروشگاه ها و مراکز فرهنگی و اجتماعی یک ماه وقت داده تا لوحه هایی را که به زبان انگلیسی نوشته شده، پاک کنند.

در شهر کابل در بسا موارد دیده می شود که در تابلوهای فروشگاه ها اصطلاحات انگلیسی با حروف دری و یا پشتو نوشته شده اند.

آقای رهین گفت در صورتی که این لوحه ها اصلاح نشوند، وزارت اطلاعات و فرهنگ اقدام به پاک کردن آن ها خواهد کرد: «در حال حاضر وزارت اطلاعات و فرهنگ مقابل کاربرد ناروای زبان انگلیسی اقدامات جدی کرده و ما گفتیم اگر تا یک ماه اصلاح نشود ما جلب نمی کنیم و به سارنوالی هم معرفی نمی کنیم، بلکه پاک می کنیم.»

رهین گفت در فرمان جدید رییس جمهور کرزی نیز آمده است که باید اصطلاحات مروج در زبان و فرهنگ افغانستان بجای کلمه های بیگانه استفاده شوند.

گزارشگر: حسین سیرت

ویراستار: سیدروح الله یاسر