یک دختر کشاورز افغان چگونه خبرنگار شد؟
۱۳۹۹ بهمن ۵, یکشنبه
امروز (۲۴ جنوری) برابر است با روز جهانی آموزش و پرورش. سازمان ملل متحد این روز را با شعار سازماندهی آموزش مجدد برای «نسل متاثراز کرونا» امسال تجلیل می کند.
اما در افغانستان عوامل دیگری هم سبب شده اند که ۳،۷ میلیون کودک واجد شرایط مکتب به ویژه در مناطق دوردست از آموزش محروم شوند. حدود ۶۰ درصد این آمار را دختران تشکیل می‌دهند.
به بهانه روزجهانی آموزش، زندگی دختر کشاورزی را بازتاب داده ایم که با سنت شکنی و تلاش زیاد آموزش دیده و توانسته است به شغل رویایی اش برسد.
بیشتر بخوانید: مقام ها: طالبان یک مکتب دخترانه را در فاریاب آتش زدند
او که نمی خواهد هویت اصلی اش افشا شود با نام مستعار، چالش ها و پیشرفت هایش را در عرصه فراگیری دانش با ما شریک ساخته است. در این گزارش از او به نام مستعار زلا یاد می کنیم.
زلای ۲۰ ساله سه سال می‌شود که روستا و کشاورزی را به علت فراگیری علم و دانش رها کرده است.
زلا می گوید که در روستای آنان از سال ها به اینسو طالبان دروازه های مکاتب را به روی دختران بسته اند:« در منطقه ما تنها یک مدرسه وجود دارد که آنهم در هفته یک یا دو روز دختران برای درس خواندن می روند، به نام آموزش چیز وجود نداشت و از این بابت من بسیار رنج میبردم.»
«رادیو به ارزش آموزش آگاهم ساخت»
خانواده زلا در یک روستای دور افتاده در شمال افغانستان مانند صدها خانواده دیگر به سر می‌برند.
او می گوید، هنگامی در سر کشتزارها و خانه رادیو را می شنید، روز به روز آگاهی اش در باره اهمیت تعلیم و تربیه بیشتر می‌شد:« تلاش را آغاز کردم که چگونه می توانم برای آموزش از روستا به کابل بروم. هرشب در این باره فکر می کردم. هنگامی که خبرنگاران رسانه های بین المللی را می دیدم، آرزوی بیشتر برای آموختن علم و دانش در قلبم جوانه میزد.»
این دختر روستانشین هنگامی که ۱۷ ساله بود، تصمیم به آموزش و تعلیم گرفت. در آن زمان، از طریق رادیو از برخی مردم درخواست کمک کرد تا هزینه آموزش اش را تامین کنند.
بیشتر بخوانید: تجربه‌های تلخ دختران دانش‌آموز افغان از عادت ماهوار
این دختر اافغان پس از آمدن به کابل درس را از صنف نهم آغاز کرد.
او چگونه توانست خانواده اش را راضی کند؟
زلا نفس عمیقی کشید و گفت:«رسم و رواج های ما سختگیرانه اند. در بسیاری خانواده ها به دختران ارزش قایل نیستند. خانواده ما هم تا اندازه‌ای همین گونه بود، اما من اعتماد خانواده ام را به دست آوردم و برادرم را قناعت دادم که روزی از لحاظ اقتصادی دستگیری خواهم کرد. هرچند قناعت دادن خانواده زمان زیادی را در بر گرفت، اما من موفق شدم.»
زلا افزود که هنوز هم مردم روستای شان نمی دانند که او برای آموزش به کابل آمده است:« برادرانم به همه گفته اند من در یک مدرسه دینی درس می خوانم که بهتر از مدرسه روستا است.»
«می خواهم خبرنگار معروف شوم»
زلا که در یک خوابگاه ( لیلیه) دختران در کابل به سر می برد ، امسال از صنف دوازدهم فارغ شد.
او علاوه کرد که در اوایل با مشکلات زیادی رو به رو بود:« تمامی مضامین مکتب برایم جدید بودند، اما حالا در کنار دیگر مضامین آموزش زبان انگلیسی برایم ساده است.»
این دختر جوان که اکنون در رادیو تلویزیون ملی افغانستان کار می کند، می گوید:« سه سال پیش این برایم یک رویا بود. حالا فکر می کنم که خواب میبیم. نخستین بار که در عقب مایک برنامه اجرا کردم هیچ باورم نمی شد.»
زلا می خواهد که درآینده خبرنگار معروف و شناخته شده شود و صدای زنان افغان را به گوش دیگران برساند.
او علاوه می کند که با آموزش تغییرات زیادی در زندگی اش رونما شده است:« یک زمانی وقتی بیمار می شدم ، هیچ کسی مرا نزد داکتر نمی برد.اما اکنون احساس مالکیت می کنم، پول به دست می آوردم و هر مشکلم را خودم حل می سازم. هرگاه که به روستا می روم تمام دختران به گپ هایم گوش می دهند. فکر می کنم حالا یک انسان زنده هستم، در گذشته احساس کمبودی می کردم و حتی جرآت گپ زدن را نداشتم.»
اکثر کودکان محروم دختران اند
زلا یکی از انگشت شمار دخترانی است که در مناطق دور دست برای آموزش دست و آستین بر زده است. اما بر بنیاد آمار وزارت معارف افغانستان هنوز هم ۳،۷ میلیون کودک در افغانستان از دسترسی به آموزش محروم اند که از این میان ۶۰ درصد دختران هستند.
همین اکنون در سراسر افغانستان هشت میلیون کودک به مکتب می روند که چهل درصد آنان را دختران تشکیل می دهند.
نجیبه آرین، سخنگوی وزارت صحت عامه می گوید که در حال حاضر حدود ۱۸ هزار مکتب در این کشور فعال است.
او اضافه می کند که آمار دقیقی از مکاتب در دست نیست، زیرا در بیست سال اخیر به علت جنگ و ناامنی هزاران مکتب برخی اوقات باز هستند و برخی وقت ها بسته اند.
سخنگوی وزارت معارف علاوه نمود که این وزارت راهکار تازه ای را برای بلند بردن سطح آگاهی عامه در باره آموزش دختران روی دست گرفته است.
به باور وی با این راهکار خانواده ها وادار خواهند شد تا دختران شان را برای رفتن به مکتب اجازه دهند.
افزون بر نا امنی ها، فقر، محدودیت های سنتی، نبود مکتب و آموزگاران زن از عواملی اند که بسیاری دختران از رفتن به مکتب و آموزش محروم شده اند.
زمزمه نيازی/ ش،۱