تلاش زنان افغان به سهمگیری در نهادهای قضایی

فعالان حقوق زن در افغانستان می گویند که زنان نمی توانند مشکلات شان را در ادارات مسوول به مردها بازگو کنند و در بسیاری موارد آنها قربانی فیصله های یکجانبه می شوند. سازمان های مدافع حقوق زنان در کابل روز پنج شنبه (6 سرطان/27 جون) از رییس جمهور خواستند که زنان بیشتری را در کرسی های قضایی منصوب کند.

ثریا انصاری، معاون اجتماع زنان افغان در این نشست گفت: «ما می خواهیم که یکی از قاضیان ستره محکمه یک زن باشد. ما پیشنهاد کرده ایم که معاون لوی سارنوان یک زن باشد، یا مثلا قاضیان بیشتری در محاکم افغانستان زن باشند. به خاطر این که این ها بتوانند صدای زن افغان را بلند کنند».

بدرفتاری با زنان در افغانستان به محیط خانه و روی جاده ها خلاصه نمی شود، بلکه بسیاری زنان کارمند در ادارات نیز از برخورد ناشایسته شکایت دارند. ناجیه اتمر، کارمند ریاست امور زنان در ولایت شرقی ننگرهار تجربه کرده است که چگونه زنان از مراجعه به ادارات دولتی هراس دارند.

ناجیه اتمر می گوید: «بسیاری زنان از ترس و هراس نمی توانند به دفاتر بیایند، زیرا کسی باید امنیت آنها را بگیرد. زنان خود شان تفنگ ندارند تا از خود محافظت کنند. بنابراین، حکومت باید از آنها محافظت کند که نمی کند».

از حدود 200 زنی که در زندان بادام باغ کابل زندانی می باشند، حدود یک سوم آنها به دلیل ارتکاب "جرایم اخلاقی" زندانی اند. برخی آنها می گویند وقتی به دلیل فرار از خشونت به نهادهای دولتی مراجعه کرده اند، به جای این که به شکایت شان رسیدگی شود، به زندان انداخته شده اند.

در 12 سال گذشته زنان افغان در بخش های سیاسی و جامعه مدنی فعالیت گسترده داشته اند. حدود 30 درصد نمایندگان پارلمان را زنان تشکیل می دهند. دو وزیر کابینه و سارنوال ولایت هرات نیز زن می باشند. زنان در انتخابات های گذشته نیز سهم فعال گرفته اند، اما این حضور اجتماعی و سیاسی تاثیر چشمگیری در بهبود وضعیت زنان نداشته است.

زنان افغان شکایت دارند که حمایت از حقوق آنها جنبه سمبولیک دارد. برخی از آنها ماه ها انتظار می کشند، اما به دوسیه حقوقی شان رسیدگی صورت نمی گیرد. خانمی به نام عایشه در یک "خانه امن" در کارته سه کابل به سر می برد که مدعی است از دست یک فرد زورمند از ولایت قندوز فرار کرده است.

عایشه که همراه با دختر و نواسه اش در این "خانه امن" به سر می برد، ناامید به نظر می رسد. او می گوید: «کجاست حقوق بشر و دیگرانی که می گویند از حقوق زن دفاع می کنیم؟ از روز جهانی زنان تجلیل می کنند، من که کسی را ندیدم تا به من کمک کند».

زنان افغان در حالی خواستار افزایش نقش شان در نهادهای عدلی و قضایی می شوند که نگرانی نسبت به وضعیت آنها در آینده افزایش یافته است. زیرا تصور می شود با خروج نیروهای خارجی حمایت بین المللی از زنان افغان نیز کاهش بیابد.

با وجود برخی تضمین های حقوقی، عدم تطبیق قانون بر مشکلات زنان افزوده است. فتانه گیلانی، یکی از مدافعین حقوق زن می گوید: «تا حالا در اینجا قانون حاکمیت پیدا نکرده است و نظام بی نهایت ضعیف است. با وجود این که علیه زنان خشونت می شود، زنان و برخی نهادها صدای شان را بلند می کنند و برضد خشونت کار می کنند، اما متاسفانه حکومت و دولت اصلاً در موردش فکر هم نمی کنند، احساس مسوولیت نمی کنند».

مخالفت با تصویب قانون منع خشونت علیه زنان در پارلمان افغانستان نشان داد که بهبود وضعیت زنان این کشور با مشکلات بنیادی رو به رو است. برخی نمایندگان محافظه کار پارلمان، این قانون را که برای موارد مشخص خشونت علیه زنان، مجازات تعیین کرده است، "غیراسلامی" خواندند.