زندگی هزاران ترجمان افغان با خطر مواجه است

مت سیلر، یکی از افسران امریکایی است که ترجمان افغانش زندگی او را نجات داده است. او نیز ترجمان افغان و خانواده اش را حمایت کرده است تا بتوانند از خطر مرگ خود را نجات بدهند و به ایالات متحده امریکا مهاجرت کنند. سیلر می گوید: «اگر این مرد نمی بود، من اینجا روی این کوچ نمی نشستم و برای شما هیچگاه نمی توانستم داستانم را بیان کنم».

در کنار او افغانی نشسته است که مجبور به ترک خانه و کاشانه اش گردیده است. دلیل آن کشتن دو تن از طالبان است که قصد کشتن این افسر امریکایی را داشتند. در آن روز، پنج سال پیش، کاروان سیلردر غزنی مورد حمله طالبان قرار گرفت. سیلر بعد از انفجار یک بمب دستی در یک چقری کنار جاده پرتاب گردید. سیلر به یاد می آورد: «من فکر کردم که کار تمام شد. فکر کردم همان روز به تاریخ 28 اپریل 2008 می میرم. فردای دیگری برایم وجود نخواهد داشت».

سیلر به دام افتاده بود. 50 جنگجوی طالبان، تیم کوچک او را محاصره کرده بودند. مهمات سیلر به پایان رسیده بود و نمی توانست از خود دفاع کند. او می گوید: «دفعتاً احساس کردم که کسی دیگر هم در کنارم فرود آمد. قبل از اینکه به کنارم نگاه کنم، بدون تردید صدای کلاشینکوف را شنیدم». سیلر به یاد می آورد: «من فکر کردم، آه خدای من، سربازان امریکایی کلاشینکوف ندارند. کی می تواند در کنار من باشد؟»

این نفر جینس شینواری بود. مترجم افغان سیلر که بالای دو تن از جنگجویان طالبان شلیک کرده بود. اگر چه حفاظت نیروهای امریکایی از جمله وظایف یک ترجمان نیست، اما شینواری از این کار دریغ نکرد. زمانی که به اردوگاه بازگشتند، سیلر از شینواری پرسید که چرا او این کار را کرد؟ شینواری گفته بود: «من گفتم ببین برادر! تو در افغانستان مهمان هستی. تمام امریکایی ها در افغانستان به عنوان مهمان ما هستند. شما برای آزادی ما مبارزه می کنید. این وظیفه ما است تا حفاظت از جان مهمانان ما بکنیم».

"لیست مرگ"

سیلر انتظار روزی را می کشید که برای شینواری به پاس خدمتی که به او کرده، کاری را انجام دهد. این روز به سرعت فرا رسید. یک افسر افغان برای شینواری هشدار داد که طالبان نامش را در "لیست مرگ" قرار داده اند. شینواری می گوید: «زمانیکه طالبان خبر شدند که من زندگی یکی نه بلکه چند امریکایی را نجات داده ام، نام مرا در فهرست شان قرار دادند. اگر من را پیدا می کردند، می کشتند».

کارمندان افغان نیروهای غربی به نظر طالبان دست نشانده دشمن هستند. شمار زیادی به همین دلیل جان خود را از دست داده اند. اغلب تهدیدهای طالبان به روان کردن یک نامه تهدید آمیز محدود نمی گردد. شینواری می گوید: «من می دانستم که کار با امریکایی ها می تواند برای من و خانواده ام خطرناک تمام گردد». اما عشق به وطن و رویای صلح برای شینواری 36 ساله بالاتر از ترس از طالبان بود.

مبارزه علیه بوروکراسی

پس از چندین بار تهدید طالبان، بالاخره شینواری که پدر دو فرزند است، درخواست مهاجرت به امریکا را داد. سیلر نیز او را تشویق کرد و از طرف دیگر هشدار داد «ما نمی توانیم برای همیشه اینجا بمانیم و از شما محافظت کنیم». امریکا نیز تصمیم گرفت تا از طریق برنامه ویزه ویژه برای کارمندان محلی نیروهای ایالات متحده امریکا در عراق و افغانستان، راه را برای یک زندگی امن باز کند.

سیلر و شینواری در عمل چیزی دیگری را تجربه کردند. در واقع به اصطلاح، یک جنگ با مقامات امریکایی جریان داشت. فورمه های بسیار مغلق اینترنتی، معاینات طبی، تحقیقات و امثال این مسایل را باید شینواری سپری می کرد. سیلر می گوید: «فرد باید ثابت کند که به اردوی ایالات متحده امریکا حداقل یک سال صادقانه خدمت کرده است. باید ثابت کند که تهدید می شود و نزد استخبارات مظنون به تروریسم نیست».

در نهایت، درخواست ویزای اقامت شینواری جواب مثبت گرفت؛ اما فقط بعد از مدت کوتاهی دوباره رد شد. در این میان، شینواری از کار خود استعفا کرده بود و خانه و دار و ندارش را به فروش رسانده بود. او از ترس طالبان باید همواره جای بود و باش خود را تغییر می داد. زمانی فرا رسید که شینواری آهسته آهسته ناامید گردید. اما سیلر در واشنگتن شدیداً آغاز به فعالیت کرد. با شمار زیادی از سیاستمدارن صحبت کرد و بالاخره در ماه اکتوبر سال روان میلادی شینواری با خانواده اش بعد از دو سال جنجال موفق گردید وارد امریکا شود.

کمک ها با کندی زیاد

کاترین رایزنر، از پروژه کمک به مهاجران عراقی به این نظر است که کمک به شینواری بسیار سریع بوده است. این موسسه خیریه که برای مهاجران عراقی در نیویارک تاسیس شده، فعلاً به قضایای مهاجران افغان نیز رسیدگی می کنند. این موسسه گزارش غم انگیزی را بیرون می دهد. رایزنر می گوید:«تا سال گذشته، از طریق برنامه ویژه برای افغان ها، برای هیچ کسی ویزه اقامت داده نشد». او اضافه می کند: « مقامات دو سال پس از تصمیم کنگره در قبال این برنامه ، آغاز به تطبیق این برنامه کردند».

بر اساس قانون، باید برای 25.000 عراقی ویزه اقامت در امریکا داده می شد؛ اما از سال 2008 میلادی به این طرف تنها 6 هزار عراقی ویزه اقامت به دست آورده اند. در برابر اما افغان ها چالش های بزرگتری قرار دارند. نزدیک به 9000 ویزای اقامت برای کارمندان افغان نیروهای امریکایی در نظر گرفته شده است؛ در حالی که تا حال فقط 1200 افغان ویزای اقامت امریکا را به دست آورده اند. رایزنر می گوید: «مجلس سنای امریکا در ماه می سال روان میلادی، سالانه اجازه 5 هراز ویزای اقامت به افغان ها برای 5 سال آینده را فیصله کرده است». اما هنوز مجلس نمایندگان آن را تصویب نکرده است.

بر خلاف ترجمانان عراقی، افغان ها نمی توانند تحت برنامه ویژه ویزه اقامت، خانواده های خود را نیز با خود به امریکا بیاورند. ولو اینکه اعضای خانواده شان در معرض خطر قرار داشته باشند. اما جنیس شینواری اجازه داشت با همسر و فرزندانش به امریکا مهاجرت کند. این استثنا در حالتی است که فرزندان فرد سن 21 سالگی را تکمیل نکرده باشد. رایزنر می گوید: «بر این اساس، مهاجران باید تصمیم بگیرند که آیا برای آمدن به ایالات متحده می خواهند فرزندان شان را با خطری که آنها را تهدید می کند، در افغانستان بگذارند یا خیر». راینر اضاف می کند: «و یا اینکه خودشان هم به افغانستان در کنار خانواده شان با ترس می مانند؛ به این امید که از خانواده اش حفاطت کند».

گفته می شود که در سفارت امریکا در افغانستان در قسمت صدور ویزه، سهل انگاری می شود و حتی موانعی برای اخذ ویزه ایجاد می گردد. رایزنر می گوید: «هر سرباز که ازافغانستان بازگشت می کند، می داند که ترجمانشان با خطر مرگ روبرو است». سازمان او، دیگر فعلان و اعضای کنگره اصرار روی ساده سازی روند اخذ ویزه دارند. در این روند باید هر چه زودتر از جانب کنگره اصلاحات وارد گردد. سیلر و شینواری نیز در همین راستا تلاش می کنند.