بارک اوباما به اسراییل رسید

بارک اوباما، رییس جمهور ایالات متحده برای نخستین بار به خاورمیانه سفر می کند. اوباما در آغاز نخستین دوره کاری اش اعلام کرده بود که قصد پیشبرد روند صلح را دارد. اما هدف اصلی او از این سفر بهبود وجهه سیاسی اش می باشد.

جوش ایرنِست، نماینده سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید اوایل ماه مارچ در واشنگتن اعلام کرد: «رییس جمهور (در این سفر) طرح صلح مشخصی همراه ندارد». اما او افزود که به عقیده بارک اوباما، دنبال کردن قرارداد صلح به نفع هر دو طرف است و رییس جمهور امریکا در این سفر با اسراییلی ها و فلسطینی ها در این باره گفتگو خواهد کرد.

ایرنست در ادامه گفت که اهداف اصلی بارک اوباما از سفر به اسراییل، کرانه باختری رود اردن و اردن مسایل دیگری هستند: «او بسیار به این علاقه دارد که با مردم اسراییل صحبت کند...رییس جمهور ایالات متحده این سفر را به حیث فرصتی می بیند تا حمایت اش را از اسراییل و تلاش هایش را برای تامین امنیت (مردم) به نمایش بگذارد. ما به آن طی سال گذشته بارها اشاره کرده ایم».

با وجود حمایت جامع نظامی و مالی حکومت اوباما از اسراییل، رییس جمهور امریکا پیوسته متهم می شود که آن گونه که باید به اسراییل کمک و یاری نمی رساند.

انتقاد از سوی اسراییلی ها و همچنین جمهوری خواهان متوجه بارک اوباما می باشد. اتفاقی که در مارچ سال 2010 رخ داد، بر این انتقادها دامن زد. در آن زمان نتانیاهو مهمان کاخ سفید بود. اما اوباما حاضر نشد، در یک کنفرانس مشترک خبری اشتراک کند و یک دیدار مشترک را نیز به طور ناگهانی ترک گفت.

تلاش برای بهبود روابط با نتانیاهو

از آن زمان روابط این دو سیاستمدار سرد است و رییس جمهور ایالات متحده نتوانست نتانیاهو را به توقف شهرک سازی متقاعد سازد.

آرون دیوید میلَر، مشاور سابقه دار وزیر خارجه امریکا در خاورمیانه گفت که اوباما با دیدار کنونی «تلاش می کند تا سوءتفاهم ها را از سر راه بردارد. به طور مثال بسیاری تصور می کنند که عملکرد رییس جمهور امریکا در مقابل اسراییل دوستانه نیست و اوباما ارتباط احساسی با این کشور ندارد».

به عقیده این نویسنده و دیپلمات پیشین، احتمال این که اوباما یک بار دیگر بر نتانیاهو در مورد سیاست شهرک سازی فشار بیاورد، وجود ندارد. میلر گفت که اوباما با نخست وزیر اسراییل در مورد یک مساله دیگر عاجل در منطقه گفتگو می کند: مناقشه اتومی با ایران. میلر در مصاحبه ای با دویچه وله گفت: «اقدامات جزایی تاثیر نمی گذارد و اگر دیپلماسی نیز راه به جایی نبرد، پس رییس جمهور مجبور است که در مورد گزینه نظامی غور کند».

فلسطینی ها تنها در صورتی می توانند به آینده امیدوار باشند که راه حل ایجاد دو کشور پیش برده شود. همچنین موضوعات دیگری نیز وجود دارد که یقینا برای هر دو طرف جالب می باشد: در این زمینه می توان از وضعیت شکننده مصر و بحران سوریه نام برد.

با وجود این هر دو طرف منازعه اسراییل و فلسطینی ها از ایالات متحده انتظاراتی دارند. شیمون پیریس، رییس جمهور اسراییل گفت که دیدار بارک اوباما، فرصت خوبی است تا روند صلح دوباره آغاز شود.

خالد الگیندی از بنیاد بروکینگز در واشنگتن دی سی گفت: «حیات سیاسی رهبران فلسطینی به پیشرفت مذاکرات در راه یک کشور مستقل فلسطینی وابسته می باشد». الگیندی سال های طولانی مشاور رهبران فلسطینی بوده است. محمود عباس، رهبر اداره خودگردان فلسطینی به گفته او مدت ها است که امید به تلاش ایالات متحده در این زمینه دارد.

اما پیشبرد صلح در خاورمیانه مدت ها است که دیگر از اولویت های اولیه رییس جمهور امریکا نیست. او بر سیاست داخلی تمرکز می کند و پس از اصلاحات در بخش صحت و مهاجرت، اکنون سعی در اصلاح قوانین اسلحه را دارد. همچنین دموکرات ها امیدوارند که در انتخابات کانگرس سال 2014 اکثریت را در مجلس نمایندگان دوباره به دست آورند.

میلر تاکید می کند که اوباما در مورد روند صلح به تنهایی کاری هم نمی تواند بکند.  زیرا هر دو طرف به گوشه هایشان پناه برده اند و با مشکلات داخلی مبارزه می کنند: «به سختی می توان تصور کرد که یک رییس جمهور امریکایی تحت چنین شرایطی بتواند کار زیادی انجام دهد».

پس به این ترتیب روند صلح خاورمیانه مرده است؟ میلر روند صلح را به موسیقی "راک ان رول" تشبیه می کند و می گوید که «تلاش ها برای صلح هیچگاه نمی میرد». اما برای این که رییس جمهور امریکا بتواند کاری در این زمینه انجام دهد، طرف های منازعه باید قدم اول را بگذارند و یا این که فشار آن قدر زیاد شود که حفظ وضعیت کنونی دیگر امکان پذیر نباشد.

میلر و الگیندی می گویند که در حال حاضر چشم اندازی برای تحول وجود ندارد. البته، به گفته این دو، سیاست شهرک سازی اسراییلی ها موانعی بر سر روند صلح ایجاد می کند. الگیندی تاکید کرد: «مشکل این است که این شهرک ها راه حال ایجاد دو کشور را غیر ممکن می سازند».