واکنش ها در برابر طرح صلح خاورمیانه ترامپ
۱۳۹۸ بهمن ۹, چهارشنبهرهبری فلسطین طرح صلح دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریكا را به شدت رد كرده است. محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، پس از دیدار با گروه های مختلف فلسطینی در رام الله گفت: « جای طرح ارائه شده به روز سه شنبه در سطل زباله دانی تاریخ می باشد.» او در ادامه گفته است که "ما بعد از شنیدن این همه کثافات، باردیگر به "معامله قرن" نه می گوییم."
گروه حماس در نوار غزه این طرح را مزخرف توصیف کرده است. جلیل الحجه، نماینده ارشد گروه حماس گفت: «"معامله قرن" مزخرف است، این یک معامله خصمانه است.» فلسطینی ها تا زمانی که این طرح شکست بخورند، از تمام امکانات دست داشته شان برای مبارزه با این طرح استفاده خواهند کرد.»
پیش شرط های بی شماری برای کشور فلسطین
ترامپ این طرح را در کاخ سفید با حضور بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل، ارائه کرد. به گفته ترامپ، این طرح برای "اسرائیل و فلسطینی ها" یک راه حل واقعبینانه دو کشور" است. به فلسطینی ها وعده یک دولت مستقل فلسطینی داده شده است. اما این امر با پیش شرط های بی شماری مرتبط می باشد.
از جمله موارد دیگر، بیت المقدس باید بدون آنکه تقسیم شود، به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخته شده است. پایتخت یک کشور مستقل فلسطین در شرق بیت المقدس اما در حومه شرقی و شمال حصارمرزی اسرائیل در نظر گرفته شده است. ترامپ اعلام کرد در صورت اجرای این طرح سفارت ایالات متحده امریکا را در آنجا مستقر خواهد کرد. با این حال، فلسطینی ها خواستار همه بیت المقدس شرقی به عنوان پایتخت یک کشور مستقل هستند.
شهرک های اسرائیلی باید به رسمیت شناخته شوند
این طرح زمینه را برای یک کشور فلسطین با پیش شرط "منطقه غیر نظامی" ممکن می گرداند. مناطقی که فلسطینی ها ادعای مالکیت می کنند مانند کرانه باختری و نوار غزه، باید با یک تونل قطار سریع السیر متصل شوند. به گفته نتانیاهو، اسرائیل کنترول امنیتی در کل منطقه غرب اردن را در آینده نیز حفظ خواهد کرد. در دراز مدت باید به فلسطینی ها کنترول بیشتری داده شود. با این حال، نخست وزیر اسرائیل تأکید کرد که حق بازگشت پناهندگان فلسطینی به اسرائیل داده نمی شود.
به گفته نتانیاهو، این طرح همچنین حاکمیت اسرائیل بر همه شهرک های اسرائیلی در کرانه باختری و دره اردن را به رسمیت می شناسد.شهرک سازی در قلمرو فلسطین که توسط اسرائیل اشغال شده است طبق قوانین بین المللی در حال حاضر غیرقانونی تلقی می شوند. براساس این طرح، قرار نیست در مناطقی که برای یک کشور آینده فلسطین تعیین شده است، برای چهار سال آینده ، شهرک های دیگری احداث شوند.
وزیر خارجه آلمان: پیشنهاد ایالات متحده سؤالاتی را مطرح می کند
در سطح بین المللی، این طرح منجر به واکنش های ضد و نقیض گردیده است. هایکو ماس وزیر خارجه آلمان تأكید كرد كه تنها یك "راه حل دو جانبه كه برای هر دو طرف قابل قبول باشد و مذاكره شود" می تواند به صلح پایدار بین اسرائیل و فلسطینیان منجر شود. پشنهاد ایالات متحده سؤالاتی را مطرح می کند، از جمله "داخل شدن طرفین درگیر در یک روند مذاکره و چگونگی ارتباط آنها با پارامترهای شناخته شده بین المللی و مواضع قانونی."
سازمان ملل روی راه حل ایجاد "دو کشور مستقل" اما با مرزهای سال ۱۹۶۷ اصرار دارد
اتحادیه اروپا همچنین مجدداً بر تعهد خود در قبال راه حل ایجاد "دو کشور مستقل" به عنوان پایه و اساس هرگونه راه حل صلح در خاورمیانه تأکید کرده است. جوزف بورئیل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اعلام کرد که بروکسل با در نظر گرفتن "ادعاهای قانونی" اسرائیلی ها و فلسطینی ها و "همه قطعنامه های مربوط به سازمان ملل"، نقشه ایالات متحده را بررسی خواهد کرد.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد، نیز به قطعنامه های مربوطه شورای امنیت و مجمع عمومی اشاره كرده است. سخنگوی گوترش گفت: «سازمان ملل متحد "متعهد" است تا به فلسطینی ها و اسرائیلی ها برای حل مناقشه شان "بر اساس مرزهای سال ۱۹۶۷" کمک کند.»
ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن همچنین تأکید کرده است که تنها راه برای برقراری صلح در خاورمیانه از طریق یک کشور مستقل فلسطین بر اساس مرزهای ۱۹۶۷ خواهد بود.
در جنگ شش روزه در سال ۱۹۶۷، اسرائیل کرانه باختری، نوار غزه و بیت المقدس شرقی را اشغال کرد.
ترکیه و ایران این طرح را رد می کنند
انتقاد شدید از برنامه ترامپ در خاورمیانه نیز از طرف ترکیه و ایران مطرح شده است. وزارت خارجه ترکیه که روابط نزدیکی با فلسطینی ها را برقرار کرده است، از "مرده زایی" سخن گفته است. در بیانیه ای از انقره آمده است: «این یک طرح الحاق با هدف از بین بردن راه حل دو کشور و اشغال سرزمین های فلسطین است.» وزیر خارجه ایران، محمد جواد ظریف، این طرح را "پروژه رویایی یک کارفرمای ورشکسته" و "کابوس منطقه و جهان" عنوان کرده است.
امارات متحده عربی بر عکس از پیشنهادات ترامپ استقبال کرده است. يوسف العتيبة سفیر امارت متحده عربی در ایالات متحده امریکا در این مورد اظهار داشت: «این طرح که امروز اعلام شد یک شروع مهمی برای بازگشت به مذاکرات در چوکات بین المللی به رهبری ایالات متحده را فراهم می کند.»
مصر با احتیاط نسبت به این طرح واکنش نشان داده است، اما آن را به صراحت رد نکرده است. براساس بیانیه وزارت خارجه مصر، حکومت این کشور از اسرائیل و فلسطینی ها خواسته است كه این طرح را با دقت مطالعه كنند تا بتوانند دوباره مذاكرات آغاز شود.
واکنش محتاطانه روسیه
عباس روز سه شنبه اظهار داشت كه طرفدار مذاكرات بر اساس قطعنامه های سازمان ملل است، اما نه تحت رهبری ایالات متحده امریكا. فلسطینی ها بعد از اینکه ترامپ به طور یک جانبه بیت المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل در اواخر سال ۲۰۱۷ به رسمیت شناخت، حکومت ایالات متحده را تحریم کرده اند.
حکومت روسیه در برابر این طرح واکنش خیلی محتاطانه داشت. سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، یک ارزیابی بین المللی از طرح صلح ترامپ در خاورمیانه را توسط نمایندگان روسیه، سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و ایالات متحده امریکا پیشنهاد کرده است.
nka, nf (afp, dpa, rtr)