عراق بعد از انتخابات: تلاش برای حاکمیت ملی

در انتخابات پارلمانی در عراق در یکشنبه گذشته، بعضی از سیاست مداران این کشور از افراد بالا مقام استقبال کردند. از جمله می توان از سفر قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب ایران و همچنان دیدار برت مک گورک، فرستاده ایالات متحده امریکا در عراق با مسعود بارزانی رهبر کردها نام برد.

پیش از آنکه اصلاً عراقی ها در باره  نخست وزیر آینده شان و یک پارلمان جدید تصمیم بگیرند، این فرمانده ایرانی در محل حضور یافت تا در باره ایتلاف های احتمالی آینده آن نیرو هایی که حامی کشورش است، بحث کند.

تا آن وقت هنوز پیروزی روحانی شیعی مقتدی الصدر مشخص نشده بود، اما روشن بود که باید روی او حساب کرد. الصدر پیش از برگزاری انتخابات توضیح داد بود که عراق باید از نظر سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیکی مستقل و خودمختار شود.

اما به نظر می رسد که این امر مورد پسند ملا ها در تهران واقع نشود. آنها از سال های زیادی به این سو با دقت متوجه این نکته بودند تا نفوذ شان را در عراق حفظ کنند. نوری المالکی نخست وزیر پیشین عراق در زمان حکومت اش، یک ضامن خوش به رضای چنین نفوذ تهران بود.

بعد از او، حیدر العبادی یک سیاست مدار شیعی دیگر نخست وزیر شد، اما او آشکارا از ایران فاصله گرفت. اما حالا چنانچه در نیمه هفته پیش روشن شد، ایتلاف "سائرون" به رهبری صدر به قدرت می رسد. حالا این نتیجه در همین روز شنبه رسمی شد.

برای ایران پیروزی این ملی گرای شیعی بسیار ناخوشایند است. به این دلیل  سلیمانی تلاش می کند تا یک ایتلاف میان سرسخت ترین رقبای شیعی او نوری المالکی و هادی العامری، رهبر اتحاد بدر عراق وابسته به ایران ایجاد کند. اما به هر صورت صدر و ملیشه های بدر یک نقطه مشترک دارند: آنها می خواهند که ایالات متحده امریکا تا حد ممکن به زودی از عراق بیرون شود.

دیدار فرستاده امریکا با بارزانی

افزون برآن این امر مورد پسند حکومت ایالات متحده امریکا در واشنگتن نیز نیست. به روز چهارشنبه بالافاصله بعد از اعلام نتایج انتخابات، برت مک گورک، فرستاده ایالات متحده امریکا در عراق حضور یافت، آنهم برای انجام این وظیفه تا دریابد که در آینده نفود امریکا در این کشور درچه وضیعتی خواهد بود.

او قبل از همه برای گفتگو در این باره با مسعود بارزانی، رهبر کرد های عراق و متحد بااعتماد ایالات متحده امریکا در مبارزه علیه ملیشه های تروریست "دولت اسلامی" یا داعش دیدار کرد.

در بخش های از حوزه عامه عراق، هردو دیدار با سیاست مداران این کشور انعکاس منفی داشته است. روزنامه لیبرال عراقی "المدا" نوشت: "این یک اشتباه بزرگ شیعه ها بوده است که از جنرال ایرانی قاسم سیلمانی مدت می جویند. و نیز یک اشتباه بسیار بزرگ کردها است که در تلاش دیدار با دیپلومات امریکایی  برت مک گورک بوده اند."

این روزنامه می افزاید که  حضور هردو، توهین برای مردم عراق است: "عراقی ها همین حالا یک حکومت وحدت ملی را انتخاب کرده اند که نباید در راستای حکومت های ضعیف و فاسد پیشین به کار ادامه دهد که در ترکیب آنها ایرانی ها و امریکایی ها هردو تاثیر بزرگ داشتند."

به همین دلیل از دید تیم پچولات، رئیس دفتر بنیاد  فررید ریش ایبرت در عمان، مردم عراق از منازعات مذهبی میان سنی ها، شیعه ها و کرد ها خسته شده اند: "آنها خواهان چیز نوی هستند، آنها خواهان یک دولت مشترک هستند."

به نظر می رسد که همین یک حکومت مستقل ملی که از خارج به فساد رو نیاورده باشد، خار چشم بازی گران غیر عراقی باشد.

اگر مقتدی صدر که خودش را نامزد نمی کند، بلکه از عقب صحنه عمل می کند، یک حکومت ملی با قاعده وسیع سیاسی را تشکیل بدهد، در این صورت او از دید سیاست خارجی، در برابر یک وظیفه دشواری قرار خواهد داشت و آن حفاظت کشور که به این حکومت واگذارد شده است، از مداخله خارجی است.

کرستن کنیپ