1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

عربستان سعودی در میانهء مدرن و جزم اندیشی

دویچه وله/ رسول رحیم۱۳۹۲ دی ۹, دوشنبه

عربستان سعودی با ثروتی که دارد به بسیاری از تسهیلات دنیای مدرن دسترسی کامل دارد. با اینهم حاکمیت مذهب دولتی وهابیت، موجب یک جزم اندیشی در مسائل اجتماعی این کشور شده است.

https://p.dw.com/p/1AiSk
عکس: Fayez Nureldine/AFP/Getty Images

لیست چیزهای حرام در عربستان سعودی طولانی است. در آنجا موزیمی، سینمایی، تیاتری، نمایشگاه مودی و جشن های عامی وجود ندارند. زنان اجازه ندارند رانندگی کنند و تنها از خانه بر آیند. در زندگی عامه جدایی مردان از زنان حاکم است. عامل این همه وهابیت ، مذهب دولتی عربستان سعودی است.

رعایت این چیزهای حرام وممنوعیت های دیگر ازجانب "مطاوعه" یا پولیس مذهبی نظارت می شود. آنها می گویند مشروعیت اعمال شان را از قرآن گرفته اند. وقتی که مطاوعه در زندگی عامه مردم تخطی ای را تشخیص کند، می تواند هوشدار بدهد و یا اینکه از طریق پولیس منظم اقامه دعوا کند.

مسلمانان درحال نیایش در کوه عرفات
مسلمانان درحال نیایش در کوه عرفاتعکس: Reuters

مومن المحمدی دانشمند اسلام شناس مصری می گوید:« تصمیم گیرندگان در ریاض فکر می کنند که وظایف مطاوعه با موجودیت مقدس ترین شهرهای اسلامی در این کشور مدلل شده می تواند». با عین دلیل مقام های سعودی نیز چنین خود ویژگی های را توجیه می کنند که از یک دولت مدرن صادر می شوند.

احزاب سیاسی ممنوع اند

چنین اعتفاداتی منع احزاب سیاسی را نیز به دنبال دارد. در عربستان سعودی کدام پارلمان انتخابی نیز وجود ندارد. تنها یک مجلس مشورتی یا شورا وجود دارد که از شاه و خانواده اش جانبداری می کند. اما محمد الزلفه عضو پیشین شورا در ممنوعیت احزاب سیاسی کدام محدودیتی بر آزادی های فردی نمی بیند. او می گوید:« هرچند احزاب و سازمان های سیاسی در عربستان سعودی وجود ندارند، قبلاً عرب های سعودی ای وجود داشتند که با احزاب پان عربی مانند حزب بعث سوریه وعراق ارتباط داشتند». الزلفه ادامه می دهد که درعربستان سعودی می توان « در کافه ها و ملاقات ها بدون ترس ابراز نظر کرد. چنین حوزه های آزادی پیوسته وسیع تر از ( حوزه های مشابه) در سوریه وعراق زیرحاکمیت حزب بعث وجود داشته اند».

صحنه ای از جاده ها در ریاض پایتخت عربستان سعودی
صحنه ای از جاده ها در ریاض پایتخت عربستان سعودیعکس: picture-alliance/dpa

اراده دموکراتیک سازی می تواند مجازات گردد

عبدالعلی رزاقی دانشمند علوم سیاسی نظر دیگری دارد: او از مواردی سخن به میان می آورد که دعوت به اصلاحات مجازات شده است. چنانکه به طور مثال داکتر سعدالمختار به سی سال حبس و سی سال دیگر حبس خانگی محکوم شده است. بنا به اظهار رزاقی او می خواست همایشی را سازماندهی کند که در آن از اصلاحات سخن به میان می آمد تا « راه را برای تاسیس احزاب سیاسی در عربستان سعودی هموار سازد».

با اینهم الزلفه عضو پیشین شورای عربستان سعودی اعتراف می کند که « جامعه عربستان سعودی محافظه کار است ودر برابر هرامر نوی موضع رد کننده دارد». بنابراین کار ساده ای نیست که سخت سران این جامعه را به ضرورت تغییر متقاعد ساخت.

قرن هفتم به مثابه سرمشق

المحمدی دانشمند اسلام شناس، وهابی ها را متهم می سازد که کوشیده اند شیوه زندگی را جزء به جزء از روی قرن هفتم تقلید کنند.« بدون توجه به بافت تاریخی آن وقت، آنها می خواهند شیوه رفتاری حاکم بر دوران وفات حضرت محمد پیامبر را ، اکنون نیز مانند یک مودل دولتی معتبر بر پا کنند». از نظر محمدی در این طرز نگرش منافع قدرت نهفته است. خانواده سلطنتی سعودی به این نتیجه رسیده اند که « سرنوشت سلطنت شان هنوز هم به تصویر سنتی از این پادشاهی به مثابه مرکز وکانون شریعت وابسته است».

نمایی از یک نشست شورای عربستان سعودی در سال 2005
نمایی از یک نشست شورای عربستان سعودی در سال 2005عکس: picture-alliance/dpa
عبور از قسمت بیشتر در این زمینه

بیشتر در این زمینه