دستاورد ماموریت صلح سازمان ملل متحد در افریقا

از سال 1991 به این سو، در صحرای غربی حدود 230 ناظر سازمان ملل متحد حفظ آتش بس میان ارتش مراکش و "جبهه آزادی بخش پولیساریو" را تحت مراقبت قرار می دهند.

با وجود آن که از آن زمان تاکنون برخوردهای مسلحانه بزرگ پیش نیامده، اما سازمان ملل متحد موفق نشده است تا طرح همه پرسی در نظر گرفته شده را درباره آینده صحرای غربی میان گروه های درگیر سازماندهی کند.

بیش از 26 هزار سرباز و پلیس به عنوان "سربازان صلح سازمان ملل متحد" از سال 2007 به این سو، فقط وظیفه تامین صلح را در منطقه جنگی سودان یعنی دارفور به عهده دارند. این ماموریت که قبل از همه باید مردم ملکی را از برخوردهای مسلحانه حفظ کند، سالانه 1،5 میلیارد یورو هزینه برمی دارد. اما دارفور باوجود پیش نیامدن برخوردهای سنگین مسلحانه، از تامین واقعی صلح فاصله های زیادی دارد. در آغاز ماه اکتبر چهار سرباز سازمان ملل متحد بر اثر یک حمله کشته شدند.

توبیاز پیتس از مرکز عملیات صلح در برلین در مصاحبه با دویچه وله گفت: "ما متاسفانه تجربه کرده ایم که شمار زیادی از ماموریت های صلح واقعا تمام نمی شوند".

در جمله این ماموریت های پایان نیافته، ماموریت سازمان ملل متحد در جمهوری دموکراتیک کنگو است که از سال 1991 به این سو جریان دارد. باوجود بیش از 20 هزار سرباز سازمان ملل متحد، منازعه میان سربازان حکومت و ملیشه های مختلف شورشیان تحت کنترول قرار نگرفته است.

توبیاز پیتس توضیح می دهد: "اگر ما دورنمایی برای تامین صلح را در نظر بگیریم، نه تنها در افریقا بلکه در هرمنطقه همیشه عوامل زیادی دخیل می باشند؛ تا جایی که هرمورد را باید به صورت جداگانه بررسی کرد". به این دلیل به زحمت می توان دور نمای صلح را در مجموع پیش بینی کرد. مثلاً در سال 2003 در لیبریا ماموریت سازمان ملل متحد موفق شد تا یک جنگ داخلی را در این کشور پایان دهد.

به قول توبیاز پیتس "در لیبریا به تازگی ها انتخابات دومی موفقانه پایان یافت". به این ترتیب ماموریت نظامی اولیه در حال گذار به عملیات ملکی است.

چنین مرحله ای در کشور بوروندی از مدتی به این سو آغاز شده است. توبیاز پیتس در این باره می گوید: " بوروندی نمونه خوبی برای مرحله گذار از ماموریت نظامی ثبات بخشی به سوی ماموریتی است که فقط در بعد سیاسی عملی می شود و از تدام صلح حمایت می کند".

اما به گفته او در کل مشکل است ارزیابی کرد که آیا یک ماموریت موفق بوده است یا خیر. او می افزاید: "به ندرت ماموریتی وجود دارد که درباره آن بتوان گفت که کاملا به خوبی پیش رفته است و یا کاملا فاجعه آمیز بوده است. باید دید که کدام بخش ماموریت عملی شده است و کدام بخش آن انجام نشده است؛ و این که ماموریت ها در کل چگونه از تداوم برخورد دارند".

در حال حاضر سازمان ملل متحد هشت ماموریت برای تامین صلح و حفظ صلح در افریقا دارد. به تازگی شورای امنیت سازمان ملل متحد راه برای عملیات نظامی در شمال مالی را نیز هموار کرده است.

ویلده / مبلغ

ویراستار: عاصف حسینی