مبارزه قدرت در سودان؛ وقتی مردم در برابر نظامیان قرار می‌گیرند

تظاهرکنندگان در سودان هفته‌ها در برابر وزارت دفاع این کشور تجمع کرده بودند. هزاران نفر خواستار ایجاد یک شورای انتقالی هستند که در آن افراد غیرنظامی نیز بتوانند در مورد آینده کشور تصمیم گیری کنند. در اوایل ماه جون، اردو به شدت علیه معترضان عمل کرد. ده ها تن کشته شدند.

یک تظاهرکننده با پرچم ملی در نزدیکی مقر مرکزی اردو ایستاده است. این پرچم سمبولی برای تقاضای تظاهرکنندگان تبدیل شده است که خواستار تعیین سرنوشت آینده کشور در تعاملی میان مردم ملکی و نظامیان اند. اگر این تقاضا برآورده شود، گام مهمی در راستای دموکراسی در سودان خواهد بود.

در روزهای قبل از کشتار ماه جون، اردو حضور خود را شدت بخشیده بود. بسیاری از تظاهرکنندگان به این نظر بودند که این امر نشان می دهد که اردو احتمالا حاضر نیست از قدرت کنار برود. این در حالی است که کناره گیری اردو از قدرت، آرزوی بسیاری از سودانی ها پس از سرنگونی عمر البشیر بود.

عمر البشیراز سال ۱۹۹۳ تا زمان سقوط اش در ماه اپریل سال ۲۰۱۹ رئیس جمهور سودان بود. او علیه منتقدین اش با تمام قدرت عمل می کرد. برای حفظ قدرتش، او حتی در سال ۱۹۹۹ پارلمان کشور را لغو کرد. اسامه بن لادن، رهبر القاعده، نیز در همان زمان پناهگاهی در سودان یافت. نام بن لادن بیشتر از همه با جنگ های جدایی طلبان در دارفور پیونده خورده است.

بسیاری از سودانی ها از دیر زمانی این آرزو را داشتند تا روزی عمر البشیر را در برابر محکمه ببینند. عمر البشیر به تاریخ ۱۶ جون در برابر محکمه قرار گرفت. تا حالا او به فساد و نگهداری غیرقانونی اسعار خارجی در نزد خود متهم است. پس از سقوط او، مقامات اجرای قانون در ویلایش بیش از ۱۰۰ میلیون دالر را کشف کردند.

در این اعتراضات شمار زیادی از زنان نیز شرکت دارند. در سودان زنان همیشه از آزادی های نسبتاَ خوبی برخوردار بوده اند. آنها نه تنها از لحاظ کمی تظاهرات را تقویت می کنند، بلکه برای اعتراض ها چهره دیگری نیز می دهند. حضور زنان بیانگر خواسته های بسیاری از شهروندان سودان برای دموکراسی و حقوق برابر است.

آلاء صلاح، دانشجوی رشته مهندسی به نماد انقلاب سودان تبدیل شده است. هنگامی که او در ماه اپریل روی یک سقف موتر ایستاد و با تظاهرکنندگان صحبت می کرد، یک عکاس از او تصویربرداری کرد. از آن زمان تاکنون این تصویر آلاء صالح در رسانه های اجتماعی بارها به اشتراک گذاشته شده است. عکس هایی از این قبیل به بخش مهمی از انقلاب تبدیل شده اند. این تصاویر دیگران را به شرکت در تظاهرات تشویق می کند

تظاهرکنندگان در سودان به سرعت پشتیبانی بین المللی به دست آوردند. مثلا در اینجا در ادینبورگ در اسکاتلند. روز دوشنبه وزیران خارجه اتحادیه اروپا نیز در مورد وضعیت سودان با هم صحبت کردند. در بیانیه رسمی وزیران خارجه اتحادیه اروپا آمده است که "اتحادیه اروپا خواستار پایان فوری تمام خشونت ها علیه مردم سودان است."

با این حال، همه سودانی ها در برابر اردو قرار نگرفته اند. بسیاری مردم از اردو پشتیبانی می کنند. آنها به این نظر اند که فقط با داشتن یک حکومت سختگیر این کشور می تواند آینده ای موفق داشته باشد. آنها از همه بیشتر بالای جنرال عبدالفتاح برهان، رئیس شورای نظامی، اعتبار دارند.

جنرال محمد حمدان دقلو مرد قوی در صفوف اردو به شمار می رود. او رهبری گروهی را به دست داشت که به اعتراضات در برابر مقر مرکزی اردو پایان بخشید. در جریان جنگ دارفور، او فرمانده شبه نظامیان "جنجوید" بود که به طرز وحشیانه ای بالای شورشیان حمله می کردند. تظاهرکنندگان ترس دارند که او بتواند حاکم جدید کشور شود.

حتی سیاستمداران دیگر کشورهای عربی با نگرانی شدید در مورد انکشاف اوضاع در سودان نگاه می کنند. مثلا محمد بن زاید بن سلطان آل نهیان، ولیعهد امارات متحده عربی و همچنین عربستان سعودی ترس دارند که این اعتراضات به نمونه «انقلاب از پایین» در دیگر کشورها تبدیل شود. به همین دلیل هر دو کشور از اردوی سودان حمایت می کنند.

همچنین مصر نیز با نگرانی به سودان می نگرد. حکومت عبدالفتاح السیسی نگران است که اخوان المسلمین که در مصر با همه قدرت علیه آن مبارزه می گردد، در سودان نفوذ پیدا کند. او به این باور است که در صورتی که اخوان المسلمین در سودان نفوذ پیدا کند، می تواند از این طریق در مصر نیز نفوذ خود را گسترش دهد.

در سودان اعتراضات هنوز هم ادامه دارد. روز جمعه (۱۴ جون)، صدیق المهدی، یکی از شخصیت های که از سال ها به این طرف رهبری اپوزیسیون این کشور را به دست دارد، خواستار تحقیق در مورد تخلیه خشونت آمیز و مرگبار اردوگاه معترضان شد. امکان دارد که تنش ها در سودان به یک مرحله جدید برسد.