ناتو تا چه حدی در افغانستان موفق است؟

دویچه وله: وضعیت امنیتی در افغانستان همواره بدتر می‌گردد. طالبان و گروه نام‌نهاد "دولت اسلامی" نیرو‌های امنیتی افغانستان را هدف قرار می‌دهند. آیا این نشانه‌ای برای عدم موفقیت استراتژی ناتو است؟

فرانک لایدنبرگر: اصلاً نمی‌توان چنین چیزی گفت. وضعیت دشوار است، اما امنیت آنقدر خراب نیست که اکثر اوقات شایع می‌شود. ما همه می‌دانیم که نیرو‌های امنیتی افغانستان در سال گذشته در کندز بسیار ضعیف بودند. آنها به جای حفظ مواضع شان، فرار را ترجیح می‌دادند.

اما از آن زمان تا حال ما چیزهای دیگری نیز آموختیم. پس از پایان مأموریت آیساف، تمام مأموریت ما از آغاز سال ۲۰۱۵ به این طرف به آموزش و تعلیم نیرو‌های افغان و مشوره‌دهی به آنها تمرکز دارد تا آن‌ها دوباره در همچو وضعیتی قرار نگیرند. حالا با نگاهی به گذشته به وضاحت یک سیر مثبت را می‌بینیم.

دویچه وله: این (سیر مثبت) را در چه چیزی مشخص می‌سازید؟

فرانک لایدنبرگر: ما دریافتیم که مشکلات زیادی که افغان‌ها دارند، به ویژه با رهبری پیوند دارد. از آن است که ما حالا بیشتر به آموزش فرماندهان می‌پردازیم. ما همچنان در مشارکت با جانب افغانی فرماندهان بهتر را به جای آن‌های که ضعف تر بودند، مقرر کردیم. افزون بر آن ما برای بلند بردن توانایی‌های نیرو‌های اردوی افغانستان بسیار تلاش کردیم. طور مثال هلیکوپتر‌ها و طیاره‌های جدید در اختیار قرار دادیم و اطمینان حاصل می‌کنیم که این طیاره‌ها به گونۀ مناسب، بدون تلفات ملکی،‌‌ به کار گرفته شوند.

دویچه وله: آیا شما با تمدید مأموریت "حمایت قاطع" ناتو، که در اجلاس سران این پیمان در وارسا تصویب شد، راضی هستید؟

فرانک لایدنبرگر: اجلاس وارسا برای افغانستان سیگنال بزرگی بود. هرچند ۱۵ سال است که ما در افغانستان حضور داریم، اما این کشور از دهۀ هفتاد قرن گذشته درگیر منازعه است. تهاجم نیرو‌های شوروی، جنبش مخالف با آن، حاکمیت طالبان و پس از آن مداخلۀ ما برای جلوگیری از تبدیل شدن دوباره افغانستان به مأمن تروریست‌ها. اگر این وضعیت را با منازعات دیگری مقایسه کنیم، طور مثال در آیرلند شمالی ۳۷ سال طول کشید تا صلح برقرار شود. ما نباید همیشه توقعات بلند داشته باشیم که تا سال آینده و یا تا پایان یک دورۀ حکومت به همه اهداف خود می‌رسیم. در اینجا بحث از کار چند نسل است.

دویچه وله: اما شما در مورد این‌که طالبان دوباره تا این حد قوت گرفته و توانسته اند بخش‌های از کشور را تحت کنترول درآورند، چه توضیحی دارید؟

فرانک لایدنبرگر: باید محتاط بود که چه کسی در کجا کنترول را در دست دارد. زمانی که ما در سال ۲۰۱۴ وضعیت را ارزیابی می‌‌کردیم، چنین می‌پنداشتیم که طالبان ضعیف‌تر و نیرو‌های افغان قوی‌تر اند. ما در این ارزیابی خود اندکی اشتباه کردیم. طالبان برای تحکیم خود به پناهگاه‌های امن شان در بیرون از افغانستان عقب‌نشینی کردند و برای بازگشتن، از فرصت بیرون رفتن نیرو‌های ‌غربی از افغانستان استفاده کردند. این امر شاید برای نیرو‌های افغان غیر مترقب بوده باشد.

سال ۲۰۱۵ بدون تردید یک سال بسیار سخت بود. ولی ما در سال ۲۰۱۶ شاهد پیشرفت‌های بزرگی بودیم. طالبان در بهار این سال بازهم برای تصرف کندز تلاش کردند، اما شکست تلخی را متحمل شدند. آنها به مراتب بیشتر از آنچه خود تصور می‌کردند، تلفات دادند. ما می‌دانیم که آنها در ننگرهار تلاش کردند که با وجود حضور گستردۀ جنگجویان "دولت اسلامی"، ساحاتی را تحت کنترول خود درآورند. آنها در آنجا همه مناطق خود را از دست دادند. ما فکر می‌کنیم که نیرو‌های افغان در این میان قادر شده اند که از تمامیت ارضی خود دفاع کنند.

دویچه وله: شما از "دولت اسلامی" نام بردید. خطر از سوی این ملیشه‌های تروریست در چه حدی است؟

فرانک لایدنبرگر: بدون شک همین حالا در شرق افغانستان حضور قابل توجه "دولت اسلامی" مشاهده می‌شود. نیرو‌های امریکایی با مأموریت خود‌شان در برابر "دولت اسلامی" مبارزه می‌کنند. اردوی افغانستان و همچنان طالبان نیز علیه ملیشه های "دولت اسلامی" می‌جنگند. با اینهم ما شاهد یک استقامت قوی هستیم. اینکه عملیات در نزدیکی مرز صورت می‌گیرد، طبعاً همواره یک چالش است. وقتی جنگجویان "دولت اسلامی" از مرز این طرف و آن طرف رد می‌شوند، امکانات ما محدود می گردد. افغان‌ها نیز فراتر از مرز عمل کرده نمی‌توانند.

دویچه وله: ده سال پیش شما برای اولین بار به افغانستان رفتید. حالا به تازگی سومین مأموریت تان را به پایان رسانده اید. نتیجه گیری شخصی شما چگونه است؟

فرانک لایدنبرگر: همیشه روز‌های خوب و روز‌های بد وجود دارند. وقتی به ۱۳ ماه گذشته نظر می‌اندازم، می‌توانم بگویم که در اوایل بسیار تردید داشتم، چنانچه وضعیت امنیتی کابل را اگر بنگریم. اما حالا بیشتر خوشبین هستم. گمان می‌کنم که با فیصله‌های وارسا و وعده‌های امریکاییان و متحدان دیگر، ما موفق می‌شویم.

تورن جنرال فرانک لایدنبرگر در جون ۲۰۱۵ به حیث یکی از قوماندان‌های مأموریت "حمایت قاطع" کارش را در افغانستان شروع کرد. حالا مأموریت او در افغانستان پایان یافته است.

مصاحبه را الکساندرا فون نامن انجام داده است.