ترس از آینده گروه های تروریستی در سوریه

افراد شبکه القاعده و جبهه النصره در سوریه باهم موقتا به توافق رسیده اند. به نظر می رسد این توافق به شکلی است که «کار مشترک بله، ائتلاف نه». ابوبکر البغدادی، رهبر شبکه القاعده در عراق روز سه شنبه گفت که جبهه النصره «بخشی از دولت اسلامی عراق» است. ابومحمد الگولانی، رهبر جبهه النصره روز چهار شنبه اظهارات البغدادی را به صورت مشروط تایید کرد. او گفت که بله، از دستورهای القاعده باید پیروی شود. با وجود این، هنوز این دو گروه ایتلاف نکرده اند. بیرق جبهه النصره بدون نشان القاعده در سوریه در اهتزاز است.

در هر صورت، گروه های تروریستی در سوریه خود را هماهنگ می سازند و به این دلیل، ظرفیت حملاتی آنها نسبت به گذشته بیشتر قابل توجه است. آمار رسمی در مورد جنگجویان گروه های تروریستی در سوریه وجود ندارد. جاثم محمد، کارشناس تروریسم در سوریه در گفتگویی با دویچه وله از حدود ده هزار جنگجوی اسلامگرا در این کشور صحبت می کند که حدود 700 تن آنها جنگجویان جبهه النصره هستند.

وزیر خارجه سوریه نیز در سازمان ملل متحد از فعالیت شبکه تروریستی القاعده در کشورش شکایت کرده است. وزارت خارجه سوریه در نامه ای به بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد گفته است که "انتظار دارد شورای امنیت وظایف اش را انجام دهد و امنیت جهانی را حفظ کند"، و النصره را به عنوان گروهی مرتبط با القاعده رتبه بندی کند.

جنگجویان خارجی

جاثم محمد می گوید که اکثر این جنگجویان بعد از شروع انقلاب در سوریه از خارج وارد این کشور شده اند. براساس یک تحقیق «انستیتوت مطالعات جنگ»، بخشی از این جنگجویان از داخل سوریه هستند. به گفته این انستیتوت امریکایی، این جنگجویان در آن گروه های تروریستی تربیه شده اند که در سه دهه گذشته از سوی حکومت سوریه ایجاد گردیده اند.

نتیجه این تحقیق حاکی است که شماری از این گروه ها در سال 2012 به نیروهای اپوزیسیون حکومت سوریه پیوستند و در آنجا تلاش کردند با ایجاد یک شبکه لوژستیکی سهم خود را ادا کنند. آنها همچنان برعلاوه تجارب نظامی و استراتژی خود شان، شناخت خود از استخبارات سوریه را نیز با خود آوردند. مهمتر از همه این که آنها جنگجویانی را از خارج از سوریه استخدام کردند. در این تحقیق آمده است: «این شبکه ها این امکان را فراهم ساختند که افراطی ها داخل صفوف اپوزیسیون شوند و از مخالفان به عنوان سکویی برای رسیدن به ایدیولوژی مورد نظر خود استفاده کنند».

به گفته جاثم محمد، این جنگجویان کاملاً اهداف خود را دنبال می کنند: «آنها برای جنگ با بشار الاسد به سوریه نمی آیند. آنها می آیند تا یک حکومت اسلامی در سوریه ایجاد کنند». به این دلیل این جنگجویان نمی خواهند بعد از سرنگونی اسد، از سوریه خارج شوند زیرا آنها تنها با سرنگونی اسد به هدف اصلی خود نمی رسند. به گفته این کارشناس تروریسم، «مساله این است که آنها می خواهند خود را به عنوان پیشقراولان جهاد اسلامی علیه اسراییل به نمایش بگذارند، و برای آنها مساله یک دولت اسلامی در سوریه مطرح است».

هشدار وزیر خارجه آلمان

گیدو وستروله، وزیر خارجه آلمان در گفتگویی با روزنامه آلمانی «فرانکفورتر الگماینه» به مشکلاتی اشاره کرده است که حضور این جنگجویان برای سیاست خارجی آلمان خلق کرده است. او گفته است: «از یک طرف ما می خواهیم اپوزیسیون معتدل (سوریه) را کمک کنیم. از سوی دیگر می خواهیم از شعله ور شدن آتشی جلوگیری کنیم که می تواند بر عراق، اردن، لبنان، ترکیه و اسراییل تاثیر بگذارد. من هراس دارم که برای برخی از این اسلامگرایان، دمشق فقط توقفگاهی در مسیر رسیدن به بیت المقدس باشد».

رودریش کیزویتر، عضو کمیسیون امور خارجی پارلمان آلمان می گوید دقیقا به همین دلیل کمک نظامی به اپوزیسیون سوریه مشکل ساز است. در افغانستان و دیگر کشورهایی که مساله دینی مطرح است، دیده شده که این گونه سلاح ها به سرعت علیه آنهایی که افراطی نیستد، یا علیه نیروهای غربی استفاده شده است. کیزویتر افزود: «به این دلیل، وقتی که مساله تدارک تسلیحات پیش می آید، باید با احتیاط تامل شود که این اسلحه به کی داده می شود».

جاثم محمد نیز دیدگاه مشابهی دارد. به گفته او، اگر غرب در تلاش سرنگونی رژیم اسد می بود، باید برای این کار نیرو آماده می کرد. به گفته او، تجهیز اپوزیسیون یک اشتباه است. براساس اطلاعات او، جنگجویان قبلا مهماتی ذخیره کرده اند تا بعد از سرنگونی اسد، علیه نیروهای دیگر استفاده کنند: «علیه اردوی سوریه، علیه ناتو یا امریکا».

در هر صورت، چشم پوشی از کمک تسلیحاتی به اپوزیسیون سوریه نیز بهایی دارد. مردم سوریه تصور می کنند که این اسلامگرایان تنها نیرویی اند که به آنها یاری می رسانند. روزنامه عربی زبان "الحیات" ترس دارد که دقیقاً همین نکته از سوی رژیم اسد مورد استفاده قرار بگیرد. این روزنامه نوشته است: «در کنار حمایت ایران و روسیه (از رژیم بشار اسد) و بی تفاوتی غربی ها، مطرح شدن پروژه یک "دولت اسلامی" به دمشق قوت تازه می بخشد».

مخمصه سیاسی

اسلامگرایان در سوریه مخمصه ای را برای سیاست غرب ایجاد کرده اند. غربی ها حیران اند که اگر به مخالفان اسد تسلیحات بدهند، ممکن است این اسلحه مورد سوء استفاده قرار گیرد. اگر کمک تجهیزاتی نکنند، به بی تفاوتی در برابر یک فاجعه انسانی متهم می شوند. رودریش کیزویتر می گوید که از این وضعیت دشوار تنها یک نتیجه می توان گرفت: اسد باید قدرت را ترک کند.

اما با کنار رفتن اسد از قدرت مشکل حل نمی شود. کیزویتر می گوید: «بعد بدرفتاری اپوزیسیون با اقلیت هایی که تا حالا حامی بشار اسد بوده اند و همچنان مسیحیان و دروزی ها شروع می شود. من به این باورم که ما باید خود را برای چنین روزهایی آماده سازیم».