وضعیت نامعلوم اتیوپیا پس از استعفای نخست وزیر دسالنگن

پس از ماه ها گمانه زنی ها هایله مریم دسالنگن نخست وزیر اتیوپیا روز پنجشنبه استعفای خود را اعلام کرد: این یک گام غیر منتظره نبوده است اما با آن هم برخی از سوالات بدون جواب مانده اند. دسالنگن گفت: «از آنجا که در کشور ما ناآرامی ها شدت گرفته است و شمار زیادی از انسان ها کشته شدند و خسارات شدیدی نیز به این کشور وارد گردیده است، ائتلاف حاکم جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپیا "EPRDF " در یک مرحله از اصلاحات قرار دارد.» او در ادامه گفته است: «از آنجا که من هم بخشی از این اصلاحات هستم و مایلم راه حلی برای مشکلات پیدا کنم، من به عنوان رئیس ائتلاف سیاسی "EPRDF " و نخست وزیر کشور از هر دو سمت به خواست خود استعفا می دهم.»

مدیریت بحران ناکام، نخست وزیری که در انزوای سیاسی قرار دارد

یک روز قبل، یاکوب زوما، رئیس جمهور افریقای جنوبی، پس از اتهامات متعدد فساد، استعفا داد. در حالی که استعفای زوما در مجموع موجب تسکین مردم شد، تصمیم هایله مریم دسالنگن بسیاری از اتیوپیا ها را نگران ساخته است. مگا یونس بولا خبرنگار بخش آمهاری دویچه وله معتقد است که استعفا نخست وزیر به معنی تغییر اساسی نیست. او می گوید: «نشانه های روشن وجود دارد که او در سال های اخیر قدرت واقعی نداشته است. هایله مریم دسالنگن خود یک بار گفته بود که او مجبور به تصمیم گیری های است که مبنی بر آنها هیچ نوع اطلاعات لازم را بدست نیاورده است."

این به خاطر نقش متضادی است که نخست وزیر از همان ابتدای بازی پیش برده است. بر عکس ملس زناوی، نخست وزیر قبل از او هایله مریم دسالنگن تعلق به نخبگان قدرت از گروه های قومی تیگری که دولت و اردو و استخبارات را از اواسط دهه نود در دست دارند، نیست. حتی احزاب که اکثریت قومی اتیوپیا را "اورومو" و "آمهار" را در ائتلاف حاکم "EPRDF" نمایندگی می کنند، او را در انزوا قرار دادند.

حاکمیت هرج و مرج  یا اصلاحات بیشتر

نمایندگان اپوزیسیون از استعفای نخست وزیر در برابر دویچه وله استقبال کردند. مولاتو گیمیچو از " کنگره فدرالیست اورومو" (OFC) به این باور است که اگر حقوق بشر رعایت نمی شود و اگر از سال ها به این طرف به هیچ نوع موفقیت دست نمی یابیم، حاکمیت قانون حفظ نمی گردد و حکومتداری خوب وجود ندارد، پس زمان استعفا فرا رسیده است. اما به نظر بینی پطروس از "انجمن برای یک دموکراسی فدرال در اتیوپیا"، این امر کافی نیست. او می گوید: «با اعلام این استعفا هنوز هم هیچ تضمینی وجود ندارد که کل حکومت استعفا می کند. بنابراین، وضعیت هنوز مشخص نیست.»

سران احزاب حاکم و شورای وزیران روز جمعه برای بحث های سری دور هم آمده اند. ناظران تخمین می زنند که پس از استعفای نخست وزیر، تلاش برای برقراری تعادل صورت می گیرد. در 2 سال گذشته، تظاهرات گسترده ای علیه حکومت استبدادی راه اندازی شد که تا حدی خونین به پایان رسیده اند. ناظران بر این باورند که حکومت باید اعترافاتی را به منظور آرام کردن وضعیت انجام دهد. مرگا بولا خبرنگار دویچه وله به این نظر است که آزادی شماری از زندانیان، تنها  خاک به چشم زدن است. او می گوید که تا حال تنها سران شناخته شده جنبش اعتراضی آزاد گردیده اند و تعداد بیشماری از مردم هنوز در بازداشت به سر می برند.

پس از اولین باخت قدرت جناح تیگری این سوال مطرح است که آیا یک توافق بین طرفین آمهار و اورومو صورت گرفته است یا خیر. هر دو می توانند برای حمایت از گروه های قومی مربوطه شان تبلیغ کنند و از این طریق ممکن است وضعیت تشدید پیدا کند. نخست وزیر اعلام کرده است که برای ایجاد یک راه حل انتقالی آماده است. او به ویژه از جوانان خواسته است تا آرامش شانرا حفظ کنند: «هر کس باید برای سنت های کشور ما احترام بگذارد.»

دوره اصلاح در حالت اضطراری؟

هنوز برای نخست وزیر دسالنگن جانشینی تعیین نشده است. بولا خبرنگار دویچه وله می گوید که برای معرفی نامزد جدید از حزب اورومو فشار بسیار زیاد است. بزرگترین گروه جمعیتی اتیوپیا از دیر زمانی خود را در حاشیه احساس می کند. بولا می گوید: «در انجام این کار، برخی از جوانان شایستگی کسب کرده اند و امیدوار هستند که وضعیت را بهبود ببخشند."

مهاری یوهانس دانشمند علوم سیاسی به وضوح طرفدار نامزدی از گروه قومی اورومو است و نه تنها به خاطر اینکه بزرگترین گروه قومی اتیوپیا است، بلکه در مقایسه با آمهارا ها هرگز در قدرت نبودند. او در مصاحبه با دویچه وله می گوید: «بسیاری از استدلال های سیاسی اپوزیسیون آمهارا با قانون اساسی فدرال ناسازگار هستند.» آنها خواستار یک دولت با ساختار های بسیار متفاوتی اند. اورومو ها، با این حال، تمایل قابل توجی به پذیرش نظام فدرال با افزودن بعضی اصلاحات و راه حل اند.»

مهاری در ادامه می گوید که  به همین دلیل حکومت تحت رهبری اورومو می تواند به یک پوشش محکم برای کشور و برای درگیری های درون ائتلاف حاکم تبدیل شود. اما حکومت روز جمعه تصمیم گرفت تا یک وضعیت اضطراری جدید را وضع کند.

nka, si (Sander)