پژوهشگر منازعات: پیچیدگی در افغانستان درک نشد

کونراد شتر، مدیر مرکز بین المللی مطالعات منازعه در شهر بن آلمان روز دوشنبه در نخستین جلسه عمومی کمیسیون تحقیقی پارلمان آلمان در مورد ماموریت نیروهای این کشور در افغانستان صحبت کرد.

او گفت تنش‌هایی که در افغانستان پس زمینه تاریخی دارند، به صورت کامل شناسایی نشدند و آلمان تصور می‌کرد که می‌تواند از یک جایگاه بی‌طرفانه «تاثیرات مثبتی بگذارد و حتی سهمی در برقراری صلح در افغانستان داشته باشد».

شتر در ادامه گفت که قدرت‌های شامل در ماموریت افغانستان مدت زیادی فکر می‌کردند که می‌توانند بی‌طرف باشند. او افزود: «آن‌ها از همان آغاز بخشی از منازعه بودند. این به نظر من یکی از اساسی‌ترین ارزیابی‌های اشتباه آن‌ها بود». افزون بر این، به گفته این پروفیسور آلمانی، سیاستمداران غربی افغانستان را به عنوان یک فضای خالی می‌دیدند و فکر می‌کردند که می‌توانند در آن جا به تصورات خودشان جامه عمل بپوشانند.

از نظر این کارشناس، این که طالبان پیشاپیش با شبکه تروریستی القاعده یکسان فرض شدند، یکی از اشتباهات اصلی بوده است و نیروهای غربی این تصوری را که از دشمن داشتند مانعی بر سر راه تصورات شان از چگونگی بازسازی افغانستان فرض کردند.

او در این جلسه گفت که همزمان جامعه بین المللی شدیدا به »نخبه هایی« وابسته شد که دست به خشونت زده بودند و در براندازی طالبان در سال ۲۰۰۱ نقش اساسی داشتند.

این پروفیسور آلمانی گفت که نیروهای غربی در افغانستان «در زمینه نخبه‌های سیاسی، توجه شان را شدیداً به یک گروه کوچک معطوف کردند. دلیلش تا اندازه‌ای این بود که این نیروها دقیقاً نمی‌دانستند چه کسانی به عنوان نخبه‌های سیاسی به شمار می‌آیند.»

در حالی که به گفته کونراد شتر، بسیاری از ‌افغان‌ها این احساس را داشتند که گروه‌هایی که طی ۲۰ سال از ۱۹۷۹ به بعد جنگ را در افغانستان به پیش بردند، «دوباره به قدرت رسیده و به آن‌ها اعتبار داده شده است.»

کمیسیون پارلمان آلمان که برای تحقیق راجع به ماموریت آلمان در افغانستان تشکیل شده است، قصد ندارد فقط به گذشته بنگرد، بلکه می‌خواهد پیشنهادهایی را نیز برای ماموریت‌هایی کنونی و آینده مطرح کند.

اردوی آلمان فدرال در اواخر ماه جون سال ۲۰۲۱ پس از تقریبا ۲۰ سال نیروهایش را از افغانستان بیرون کشید. طالبان در اواسط ماه اگست، بدون اینکه با مقاومت قابل توجه نیروهای نظامی افغان مواجه شوند، قدرت را در کابل به دست گرفتند.

Me, af (dpa)