چرا همه مسلمانان همزمان رمضان را آغاز نمیکنند؟
۱۳۹۸ اردیبهشت ۱۷, سهشنبهکشورهای اسلامی مناسبتهای اسلامی را براساس تقویم اسلامی هجری قمری تجلیل میکنند. ماههای هجری قمری بر اساس ماه هلالی است که ۲۹ یا ۳۰ روزه اند. اکثر کشورهای اسلامی دارای ادارات و نهادهای رسمی اند که مسئولیت رویت هلال ماه را به عهده دارند و براساس آن، زمان آغاز ماههای اسلامی را اعلام میکنند.
برخی از کشورهای اسلامی از جمله افغانستان عید و رمضان را همزمان با عربستان سعودی آغاز میکنند. اما شماری از کشورهای دیگر میخواهند در زمینه اعلام زمان مناستهای اسلامی استقلالیت داشته باشند.
از آنجایی که موقعیت جغرافیایی این کشورها و شرایط آب و هوای آنها فرق میکند، رویت هلال ماه نیز در آنها به گونه یکسان صورت نمیگیرد.
این یکی از دلایلی است که مناسبتهای اسلامی در کشورهای اسلامی در زمان مشابه آغاز نمیشوند. اکنون که جهان به دهکدهای تبدیل شده و رسانههای اجتماعی فاصلههای جغرافیایی را از بین برده اند، بسیاری از مسلمان احساس میکنند که تجلیل از این مناسبتها در زمانهای مختلف، باعث ایجاد مشکل میگردد.
مسئله تشخیص هلال ماه تقریباً همه ساله در پاکستان نیز باعث ایجاد حساسیتها و مشکلات میشود. تقریباً همه ساله تاریخ آغاز رمضان و عید میان کمیته رویت هلال پاکستان ( اداره که مسئولیت دیدن ماه و اعلام ماههای زمان آغاز ماههای اسلامی را بر عهده دارد) و سایر سازمانهای اسلامی این کشور میشود.
حتی این نزاع در پاکستان بعضاً منجر به شورش در خیابانها و بازداشت شمار زیادی از مخالفان میشود.
فواد چودری، وزیر فدرال علوم و فنآوری پاکستان هفته گذشته اعلام کرد که پاکستان از سال ۲۰۲۰ به بعد از یک روش علمی برای دیدن هلال ماه استفاده خواهد کرد. هرچند شمار زیادی از محققان اسلامی و سازمانها در پاکستان این شیوه رویت هلال ماه را رد کرده اند، اما تاهنوز معلوم نیست که آیا چودری موفق خواهد شد که این کار را عملی کند یا خیر.
این مسئله تنها باعث جروبحث عالمان دینی نشده، بلکه مباحث داغی را میان جوانان مسلمان در فضای مجازی نیز به بار آورده است. مثلاً یک جوان مسلمان در انترنت نظر داده که «اگر به جای مشاهده وضعیت خورشیدی، نمازهای روزانه مان را مطابق به زمان به گونه علمی تنظیم کرده میتوانیم، چرا نباید آغاز ماهها را از طریق مشابه تعیین نکنیم؟»
احمد ولی اچکزی/ن.ا.
از آرشیف دویچه وله