چگونه می توان حقوق بشر را تطبیق کرد؟

بی باوری مردم

شماری از باشند گان کندز وضعیت حقوق بشر در این ولایت را نگران کننده می خوانند. آنها معتقدند که هنوز هم خشونت و نقض حقوق بشر از اتفاقات روزمره به شمار می رود و هرجایی که ممکن باشد صورت می گیرد.

محمد انور، یک تن از باشندگان کندز می گوید: «حقوق بشر یک نام است و اما رعایت نمی شود. فقط صداست که حقوق بشر را رعایت می کنیم اما هیچ کسی به این امر توجه نمی کند».

این در حالی است که به گفته آگاهان، شماری از مردم با اصطلاح حقوق بشر آشنایی زیاد ندارند که این امر نیز مشکلاتی را در زمینه رعایت حقوق بشر به وجود آورده است.

عبدالمحمد ایماق، استاد در دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه کندز می گوید که باید آگاهی بیشری برای مردم داده شود. او می افزاید: «اصطلاح حقوق بشر در نزد مردم یک چیز ناشناخته است و هرکسی که در جامعه ما برایش حقوق بشر بگویید فکر می کند که یک چیزی را از بیرون آورده و می خواهند بر ما تطبیق کنند. به باورمن باید به کارهای آگاهی دهی بیشتر توجه شود و کوشش صورت گیرد تا سطح آگاهی مردم در مورد موازین حقوق بشر و قوانین بالا برده شود».

نورالحق، دانشجوی دانشگاه کندز کم کاری کمیسیون مستقل حقوق بشر را ازعواملی دیگری می داند که حقوق بشر در بین مردم به خوبی رعایت نشده است.
نورالحق می گوید: «کسانی که در راس کمیسیون مستقل حقوق بشر قرار دارند، فقط حرف می زنند، اما عمل نمی کنند. آنان در دفاتر خود نشسته اند و از حقوق بشر صحبت می کنند که این کافی نیست».

اما بسم الله وزیری، سرپرست دفتر ساحوی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در کندز این ادعا را رد می کند. آقای وزیری می گوید که این کمیسیون کارهای زیادی را انجام داده است که قابل دید می باشند: «دفتر ساحوی کمیسیون مستقل حقوق بشر در کندز فعالیت های گسترده یی را انجام داده است. چنانچه همه ساله کارگاه های آموزشی را برای مردم، پولیس و ادارت عدلی و قضایی برگزار کرده است که این کارگاه های آموزشی سهم مهمی را در بلند بردن سطح آگاهی آنان در مورد موازین حقوق بشر ایفا کرده اند. همچنان به قضایای حاد نقض حقوق بشری که دولت نتوانسته به آن رسیدگی کند، کمیسیون رسیدگی کرده است».

شرط تطبیق حقوق بشر، آگاهی است

حقوق بشر فقط هنگامی تطبیق می شود که مردم در مورد حقوق شان و طرز استفاده از این حقوق معلومات داشته باشند. تامس هامربرگ، کمیسار حقوق بشر شورای اتحادیه اروپا در مورد نتایج کنفرانس "کار نظام مند برای تطبیق حقوق بشر"، خوشبین است. او به این نظر است که اکنون زمان آن فرا رسیده است تا به مشکلات تطبیق حقوق بشر وخلاءهای جدی که از این ناحیه وجود دارند، پرداخته شود.

این شخصیت حقوق بشری جهانی و نامدار، چند سوال را در مورد چگونگی تطبیق حقوق بشر در کشورهای مختلف چنین پاسخ داده است:

سوال: آقای هامربرگ، شما در "کنفرانس کار نظام مند برای تطبیق حقوق بشر"، در تنظیم مباحث در اجلاس عمومی و فشرده سازی نتایج حاصله چهار کارگاه حقوق بشری، سهم فعالی دارید. دیدگاه های شما در مورد برنامه های عملی در کشورهای جداگانه چیست؟

هامربرگ: بسیاری کشورها استراتژی های عملی ای به وجود آورده اند که اهداف خاصی را دنبال می کنند. مثلاً نابرابری بین مرد و زن، نژادگرایی و تبعیض، حقوق اطفال یا قاچاق انسان. این در حالی است که شمار اندک کشورها چنان استراتژی های جامعی را در نظر گرفته اند که وضع حقوق بشر را در کلیت و تمامیت آن مطرح کنند. من در این مورد تنها در قسمت آذربایجان، لتوانیا، ناروی، مولداوی و سویدن معلومات دارم. امیدوارم کشورهای بیشتری چنین استراتژی هایی به وجود آورند. براساس یک تحقیق پایه یی، این استراتژی ها بسیار سودمند بوده اند. این استراتژی ها مسوولیت مقام های حکومتی را برای تشخیص و توجه به خلاءهایی تعیین کرده اند که در قسمت حفاظت از حقوق بشر وجود دارند.

سوال: شما از ماه اپریل سال 2006 بدین سو کمیسار حقوق بشر شورای اروپا می باشید، بزرگترین موانع بر سر راه تطبیق حقوق بشر در کشورهای مختلف را در چه می بینید؟

هامربرگ: این مشکل از کشوری تا کشور دیگر فرق می کند. کشورهایی اند که مشکلات عمیق در رابطه با فساد اداری و مالی، تشنجات سیاسی و قومی، نژاد گرایی و عدم تحمل دیگران دارند. فقر خودش یک مشکل حقوق بشری است و آوردن اصلاحات در قسمت تطبیق حقوق بشر را بسیار مشکل می گرداند. اما در نهایت من احساس می کنم که مانع کلیدی بر سر راه تطبیق حقوق بشر، فقدان اراده سیاسی و این حقیقت می باشد که در برنامه های حکومت ها چه درسطح ملی، و چه درسطح ولایات و مناطق اولویت کافی قایل نمی شوند.

سوال: ما می دانیم که در تمام سطوح جامعه و همچنان در مورد این که در حیات روزمره چگونه حقوق بشر را تطبیق کرد، معلومات اندکی وجود دارد. چگونه یک کشور می تواند آگاهی در مورد حقوق بشر را به وجود آورد؟

هامربرگ: این موضوع بسیار مهم است. حقوق بشر فقط هنگامی تطبیق می شود که مردم در مورد حقوق شان و طرز استفاده از این حقوق معلومات داشته باشند. بنابراین آموزش دادن در مورد حقوق بشر نقش مرکزی در اجرای موثر معیارهای قبول شده حقوق بشری دارد. درحالی که شصت سال پیش در مورد این معیارها در هنگام تدوین اعلامیه جهانی حقوق بشر تاکید شده است، ما هنوز هم از آن به دور هستیم که مردم در مورد حقوق شان معلومات داشته باشند و بدانند که چگونه این حقوق شان را بخواهند.

هر کشور باید در مکاتب و گروه های حرفه یی و همچنان در رسانه ها، دارای برنامه های موثری برای آموزش حقوق بشر باشد. ملل متحد و شورای اروپا می توانند برخی رهنمودها را ارایه کنند. هدف برنامه جهانی ملل متحد برای آموزش دادن حقوق بشر که در سال 2005 آغاز یافته است، این است تا این فکر را به میان آورد که چگونه می توان تلاش های ملی را برنامه ریزی و تطبیق کرد.

صابریوسفی و رسول رحیم
ویراستار: عارف فرهمند