کابل، شهری که از میان ویرانه های جنگ قد برافراشت

تازه واردانی که به شهر کابل می آیند، نمی توانند باور کنند که این شهر 12 سال پیش، ویرانه ای بیش نبود. در جنگ های داخلی دهه 90، بسیاری از ساختمان های شهر به سنگر تبدیل شدند و جنگ های کوچه به کوچه، کابل را به تلی از خاک تبدیل کرد.

آن دسته از باشندگان کابل که توانایی اش را داشتند، راه مهاجرت را در پیش گرفتند. این جنگ ها هزاران معلول و معیوب و خانواده های داغدیده بر جای گذاشت. محمد کریم، باشنده منطقه دهمزنگ کابل روزهای جنگ را به یاد می آورد: «بسیاری مردم در این جنگ هایی که سرشان تحمیل شد، بیچاره شدند، بسیاری از بین رفتند».

بازسازی شهر کابل 12 سال پیش و همزمان با روی کار آمدن حکومت موقت، آغاز شد. حکومت، مردم و سرمایه گذاران، هر کدام سهمی در این تلاش ها داشتند. جامعه جهانی برنامه های دولت افغانستان برای ساخت جاده های این شهر را تمویل کرد.

باشندگان کابل می گویند که طی سال های گذشته چهره شهر کاملا تغییر کرده است. نصرت الله، یکی از ساکنان پایتخت می گوید، در زمان جنگ بیشتر مناطق شهر ویران شده بود، اما حالا همه جا آباد شده و برای مردم سهولت آمده است.

شهر بدون پلان

هرچند در 11 سال اخیر بسیاری از جاده های شهر پخته کاری شده اند و جای ویرانه ها را ساختمان ها و بلندمنزل ها گرفته است. اما بسیاری از این ساختمان ها بدون نقشه ساخته شده است که مشکلاتی را ایجاد می کند.

وزارت شهرسازی افغانستان می گوید که 70 درصد شهر کابل به صورت غیرپلانی ساخته شده و تنها 30 درصد شهر با پلان شهری مطابقت دارد. رشد غیر پلانی شهر سبب شده تا مکاتب و شفاخانه ها با ازدحام بیش از حد مردم روبرو شوند و ترافیک در جاده ها رفت و آمد وسایط را با مشکل روبرو کند.

انجینر امیرالدین سالک، معین امور ساختمانی وزارت شهرسازی می گوید که توسعه شهر کابل بدون طرح و نقشه، مشکلات زیادی را برای باشندگان این شهر ایجاد کرده است: «در حال حاضر همه شهریان کابل زیر فشار قرار دارند. آلودگی هوا، کمبود آب، نبود کانالیزاسیون و موجودیت کثافات (مردم را به تنگ آورده است)». به گفته این مقام وزارت شهرسازی، قرار است سیستم آب رسانی و کانالیزاسیون یک چهارم شهر کابل با کمک مالی بانک جهانی ساخته شود.

در 11 سال اخیر 18 شهرک در شهر کابل و حومه آن اعمار شده اند، اما وزارت شهرسازی می گوید، این شهرک ها نیز به دلیل نداشتن سیستم های آب رسانی و کانالیزاسیون با مشکلاتی روبرو هستند.

از سوی دیگر، شهری که 11 سال پیش تاریک بود، حالا دارای برق 24 ساعته است. به گفته شرکت برشنا، حدود 80 درصد باشندگان کابل به انرژی برق دسترسی دارند.

نگرانی از آینده

به هر حال، شمار بسیاری از باشندگان کابل از تلاش های انجام شده برای بازسازی این شهر ابراز رضایت می کنند. آن ها در مورد آینده این شهر پس از خروج نیروهای خارجی نگران هستند و می گویند که سیاستمداران و رهبران نباید بگذارند که کابل دوباره به میدان جنگ تبدیل شود.

وکیل احمد، یک تن از باشندگان کابل می گوید: «پیشرفت ها در عرصه بازسازی و اقتصاد زیاد بوده است. اما این نگرانی عمده وجود دارد که با خروج نیروهای خارجی، تمام دستاوردها از بین برود». وکیل احمد از رهبران و احزاب سیاسی افغانستان می خواهد که از گذشته بیاموزند و از هر اقدامی که سبب ویرانی شهر و آوارگی مردم می شود، پرهیز کنند.