عفو بین‌الملل از وقوع «جنایات جنگی» پیش از سقوط کابل خبر داد
۱۴۰۰ آذر ۲۴, چهارشنبه
در این گزارش شکنجه، اعدام‌های غیرقانونی و کشتار توسط طالبان در مراحل پایانی جنگ در افغانستان و همچنین تلفات غیرنظامیان در جریان حملات هوایی و زمینی نیروهای امنیتی پیشین افغان و نظامیان امریکایی مستندسازی شده است.
اگنس کالامارد، دبیرکل عفو بین الملل گفت: «در ماه‌های قبل از فروپاشی حکومت در کابل، جنایات جنگی مکرر و خون‌ریزی‌های بی‌امان توسط طالبان صورت گرفت و همچنین مرگ‌هایی که مسئول آن نیروهای افغان و امریکایی بودند.»
او افزود: «شواهد جدید ما نشان می‌دهد که برخلاف ادعای طالبان در مورد انتقال آرام قدرت، مردم افغانستان یک بار دیگر با جان خود هزینه آن را پرداختند.»
دبیرکل عفو بین‌الملل گفته است که در ماه‌های پیش از سقوط کابل، خانه‌ها، شفاخانه‌ها، مکتب‌ها و دکان‌ها به صحنه جنایت تبدیل شدند و مردم پیوسته کشته و مجروح شدند. او تاکید کرده است که مردم افغانستان مدت بسیار طولانی رنج کشیده و قربانیان باید به عدالت دسترسی یابند و غرامت دریافت کنند.
به گفته کالامارد، دیوان کیفری بین‌المللی باید تصمیم قبلی خود را که تحقیقات در مورد عملیات‌های نظامی نیروهای امنیتی پیشین افغانستان و امریکایی را از اولویت خارج کرده بود، لغو کند و در عوض شواهد مربوط به جنایات جنگی احتمالی را بدون توجه به این که به کجا منتهی می‌شود، دنبال نماید.
هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان گزارش داده است که در شش ماه اول سال ۲۰۲۱ در مجموع ۱۶۵۹ غیرنظامی کشته و ۳۵۲۴ غیرنظامی دیگر زخمی شده اند که نسبت به سال قبل ۴۷ درصد افزایش را نشان می‌داد.
شکنجه و قتل
در این گزارش عفو بین الملل آمده است که در جریان تصرف ولسوالی‌ها توسط طالبان در ماه‌های جولای و آگست، جنگجویان این گروه در حملات انتقام‌جویانه شان اعضای اقلیت‌های قومی و مذهبی، سربازان پیشین نیروهای امنیتی و کسانی را که طرفدار دولت تصور می‌شدند، شکنجه کردند و کشتند.
براساس این گزارش، به تاریخ ۶ سپتمبر ۲۰۲۱، نیروهای طالبان به شهر بازارگ در ولایت پنجشیر حمله کردند. پس از یک نبرد کوتاه، تقریباً ۲۰ مرد توسط جنگجویان طالبان دستگیر و به مدت دو روز بازداشت شدند. در گزارش آمده است که آنها شکنجه شدند، از غذا، آب و کمک صحی محروم شدند و بارها تهدید به اعدام گردیدند.
یکی از افراد اسیر شده توسط طالبان به این سازمان گفت: «[طالب] چاقو گرفته بود... می‌گفت می‌خواهم مجروحان را سر ببرم... زیرا آنها کافر و یهودی هستند.»
مرد دیگری از جمع این اسیران به عفو بین‌الملل گفته است: «آنها ما را در زیر زمین نگهداشتند. زمانی که ما درخواست تداوی زخمی‌ها را می‌کردیم، طالبان می‌گفتند: بگذارید بمیرند. آنجا غذا و آب نبود و زخمی‌ها تداوی نمی‌شدند. آنها رفتار وحشیانه با ما داشتند، زمانی که ما آب طلب می‌کردیم، آنها می‌گفتند: از تشنگی بمیرید.»
به گفته عفو بین‌الملل، شکنجه، بی‌رحمی و رفتار غیرانسانی با اسیران جنایت جنگی است.
در این گزارش آمده است که عفو بین الملل حملات انتقام‌جویانه و اعدام کارمندان پیشین حکومت در سپین بولدک قندهار و کشتار هزاره‌ها در دایکندی و غزنی را مستند کرده است.
تلفات غیرنظامیان در حملات هوایی نیروهای افغان و امریکایی
این گزارش چهار حمله هوایی را در سال های اخیر مستند کرده که به نظر می رسد سه مورد آن توسط نیروهای امریکایی انجام شده و یکی دیگر توسط نیروهای افغان انجام شده است. در این حملات در مجموع ۲۸ غیرنظامی، یعنی ۱۵ مرد، ۵ زن و ۸ کودک کشته شدند و شش تن دیگر زخمی شدند.
در این گزارش گفته شده که نظامیان امریکایی بمب‌های سنگین را در مناطقی استفاده کرده اند که در آن تجمع مردم زیاد بوده است. عفو بین الملل همچنین گفته است که این نیروها از سلاح‌های انفجاری سنگین نیز استفاده کردند که در نتیجه آن غیرنظامیان آسیب دیده اند.
در این گزارش آمده است که به تاریخ ۹ نوامبر ۲۰۲۰ نیروهای امریکایی حمله هوایی ای را در قریه ملاغلام در نزدیکی شهر خان آباد در ولایت کندز انجام دادند که در نیتجه آن پنج غیرنظامی به شمول یک دختر سه ماهه کشته شدند و شش تن دیگر از همین خانواده زخم برداشتند.
براساس گزارش، اینگونه حملات تا آخرین لحظات منازعه ادامه یافت چنانچه به تاریخ ۲۹ اگست یک حمله هوایی نیروهای امریکایی در کابل انجام شد که در نتیجه آن ۱۰ تن که هفت نفر آن ها کودک بودند، کشته شدند.
این گزارش گفته است نیروهای امریکایی و افغان حملاتی را بر خانه‌ها راه اندازی کرده بودند که در نتیجه آن غیرنظامیانی که پنهان شده بودند، جان شان را از دست دادند.
گزارش گفته است که در ماه جون در یک جنگ سخت در شهر کندز، نیروهای دولتی حملات راکتی بر یک منطقه پر جمعیت در زاخیل که در نزدیکی شهر کندز موقعیت دارد انجام دادند. همچنین طالبان مکتب‌ها و مساجد را سنگر ساختند و از غیرنظامیانی که در بین جنگ گیر مانده بودند، غذا می‌خواستند.
جبران خسارت و پاسخگویی
گزارش گفته است اعضای خانواده های قربانی از حکومت قبلی جبران خساره دریافت نکرده اند.
در گزارش عفو بین الملل آمده است مردی که خانه‌اش در نتیجه حمله هوایی تخریب شده بود، گفت: «هیچ کسی پس از این حادثه نیامد. ما به ولسوالی رفتیم و آنچه که اتفاق افتاده بود را به آنها گفتیم. هیچ کس نیامد. آن ها گفتند: این خوب نیست. این نباید اتفاق می‌افتاد. ما در غم شما شریکیم ولی هیچ چیزی اتفاق نیفتاد.»
عفو بین الملل در این گزارش از طالبان و ایالات متحده امریکا خواسته است که به تعهدات بین المللی خود عمل کنند و میکانیسم‌های روشنی را ایجاد کنند تا غیرنظامیان آسیب دیده بتوانند درخواست غرامت کنند.
hs/af