گفتگوبا عطامحمدنور والی ولایت بلخ

دويچه ويله : آقاي نور؛ شما در مصاحبه با بعضي از رسانه ها از سياست دولت امريکا در روند صلح در افغانستان انتقاد کرده و آنرا يک سياست ناکام خوانده ايد. آيا مي شود در مورد بفرمائيد که سياست دولت امريکا در قبال افغانستان از کدام کاستي هاي برخوردار است؟

عطا محمد نور: من اصلا در مورد سياست امريکا هيچ تماسي نگرفته ام. من فکر مي کنم که اين يک اشتباه ميديا (رسانه ها) است. البته در اين مورد يک سند وجود دارد. من در مورد پاليسي ها صحبت کردم که بعضي پاليسي ها و پاليسي در آوردن امنيت ناکام است. و البته پيشنهاد کردم و اين فقط به حد پيشنهاد بوده و پيشنهاد من پنج نکته دارد.

من با مقامات کشور بزرگ امريکا که صحبت کردم پيشنهاد کردم که اگر اين پنج نکته رعايت شود بدون شک که پاليسي تغييرمي يابد و شما موفق خواهيد بود. که پيشنهادهاي من عبارتنداز:

1. ايجاد يک مرکز مشخص و واحد که در آن رهبري دولت ما ، آيساف همچنان ائتلاف از جمله امريکا حضور داشته باشند و عضويت داشته باشند. اينها پاليسي سازي کنند، يعني پلان طرح بکنند و برنامه معقول داشته باشند. عوامل جنگ را ريشه يابي کنند و عوامل نارضايتي هاي مردم را ريشه يابي کنند و انکشاف را در سطح افغانستان متوازن بسازند تا يک پلان انکشافي متوازن طرح شود.

2. من پيشنهاد کردم که نبود توافق برسر يک ميکانيزم درست دفاعي سبب شده تا اين ناهماهنگي ها باعث گردد تا طالبان بيشتر رشد کرده و ظاهر شوند. لطف کنند، اردوي ما يعني قواي مسلح ما، آيساف و همچنان ائتلاف، يعني هرسه اينها يک مرکز واحد مشخص و دفاعي بسازند. اينها سر يک ميکانيزم مشخص دفاعي توافق بکنند تا اينها در هرجايي که دشمن سر بلند مي کنند، با داشتن يک برنامه معقول رفته و عوامل را در نطفه خنثي کنند. يعني خشونت را در نطفه خنثي کنند. ولي متاسفانه قواي ما جداگانه عمليات مي کند، ناتو عليحده عمليات مي کند و آنهم ناتو در ميانش اختلافات زيادي دارد. کشورهاي بزرگ شامل ناتو هرکدام به تنهايي خود عمليات ميکند. و امريکا و ائتلاف هم جداگانه عمليات مي کند. اين همه سبب شده که ناهماهنگي ايجاد شود. تا از اين هماهنگي ها طالب رشد کند. اينها اگر توافق داشته باشند مي توانند که دشمن را از هر اولين حرکتش را خنثي کنند.

دويچه ويله : يعني اگر از گفته هاي شما ما را درست درک کرده باشم، شما از پاليسي کشورهاي خارجي که نيروهايشان در افغانستان حضور دارند، راضي نيستيد؟

عطا محمد نور: من اينها را نواقص مي دانم. همين که مي گويم اين چيز نيست و اين چيز بايد باشد اين به حد يک پيشنهاد است که من از اين وضعيت خوش نيستم که آنرا موفق بنامم. از اينکه کشور خود را دوست دارم پس بايد واقعيت ها را بگويم.

نکته سوم حمايت درست از پليس و اردو است. يعني اينها را بايد تجهيز بکنند تا اينها به پاي ايستاد شوند. رهبري دولت ما از يکطرف بداند که ما چيزي در دست داشته و خود کفا هستيم. و همچنان اينها مي توانند سطح وميزان تلفات دوستان خارجي و جامعه جهاني را به حد کمتري و پاييني آن برساند. چرا که اينها اراضي را بلد هستند، خصوصيات دشمن، خصوصيات خود، خصوصيات مردم و بالاخره جغرافيه را بلد هستند و مي توانند بسيار موثر باشند.

چهارم، حمايت واقعا عملي از مبارزه عليه مواد مخدراست. زيار مواد مخدر ارتباط مستقيم با باندهاي مافيايي و قاچاقبران دنيا با داخل و همچنان ارتباط مستقيم با آناني که نظام و امنيت را به سبوتاژ مي گيرند و ارتباط مستقيم با القاعده و طالبان دارد. توسط آنها تمويل مي شوند.

ولايتي که در اين راستا دستاورد دارد و صاحب پلان است و عملي کرده، آنرا نمونه و مدل قرار بدهند در سطح افغانستان و واقعا از آن حمايت بکنند.

پنجم، متوازن ساختن انکشاف در سطح افغانستان. يعني توجه تنها متمرکز به ولايات جنگزده نشود که ولايات امن فراموش شود. يا توجه تنها بالاي ولايات امن متمرکز نشود که ولايات جنگزده فراموش شود. يک استراتيژي مشخص در ولايات امن و نا امن متوازن با برنامه انکشافي وجود داشته باشد.

اين پنج نکته بوده که من بيشتر بالاي آن تاکيد داشته ام.

دويچه ويله : واکنش دولت امريکا در قبال پيشنهادات شما چه بوده است؟

عطا محمد نور: به يقين من ملاقات هاي را که آنجا داشتم، استقبال کردند و حمايت کردند. البته اين پيشنهادات من انتقاد نبود، بلکه فقط به حد پيشنهاد بود. و من منحيث يک مسوول ميديدم که اين نواقص و اين هم نظر من که اگر به اين شکل شود خوبتر خواهد شد. واقعا آنها از من استقبال کردند. من با آقاي جان ولتز، از مامورين قصر سفيد، در قصر سفيد صحبت داشتم. آنها نيز از من حمايت کردند. با وزارتخانه هاي خارجه، دفاع تجارت و زراعت ملاقات داشتم. بخشي از مسوولين آنها نيز حمايت کردند. با سناتور جوولسن ملاقات داشتم. آنها نيز از اين حمايت کردند. و با بخشهاي مختلف ديگر نيز. يعني برنامه من که پيشنهادي و اصلاحي بود حمايت کردند و کدام مخالفتي وجود نداشت.

دويچه ويله : برمي گردم به وضعيت امنيتي در ولايت بلخ. ولايت بلخ يکي از ولايات امن افغانستان بشمار مي رود، اما قسمي که ديده مي شود در اين اواخر وضعيت در ولايت بلخ به وخامت گراييده و ما در چند هفته گذشته شاهد چندين حادثه بوديم. مثلا قتل داکتر همدرد، رييس پيشين پليس، از نمونه بارز اين ناامني هاست. به نظر شما دلايل همه اين ناامني ها چيست؟

عطا محمد نور: من معتقد به اين هستم که امنيت در ولايت بلخ به لطف خداوند خراب نشده است. هنوز امنيت بسيار زياد خوب است. بعضي حرکات و انفجارات کوچکي که براه انداخته مي شود، اين عوامل داخلي دارد نه عواملي که ارتباط به طالب و القاعده داشته باشد. من در صدد پيدا کردن آن هستم. اين عوامل را انشاء الله ريشه يابي خواهيم کرد . کساني اند که قصد دارند تا ولايت بلخ را ناامن معرفي کنند. ماين هاي کوچک کوچکي که آدم مي داند که کار مردماني است که در اين کار تازه دست مي زنند و يا امکانات آنرا ندارند، فقط براي خراب کردن وضعيت امنيتي خوب ما اينکار ها را مي کنند. و کشته شدن داکتر همدرد هيچگاه ارتباط سياسي ندارد. و اينها در اين اواخر کارهاي را کرده بودند که خود آن موجب شد تا به خشونت و مخالفت هاي قومي و فاميلي روبرو شود. فکر مي کنم از طرف دشمنان خصوصي و شخصي خودش، که شايد ارتباط فاميلي داشته باشد، کشته شده است.

دويچه ويله : هدف شما از اين حلقات داخلي، اگر واضحتر بگوييد، کيها هستند و خواست شان چه است ؟

عطا محمد نور: خوب، من از اينکه در صدد ريشه يابي آن هستم و هر زماني که پيدا کردم در خدمت مطبوعات قرار مي دهم.

دويچه ويله : شما هميشه اظهار کرده ايد که اگر دولت و جامعه جهاني از طرح هاي شما حمايت کنند، وضعيت در شمال و در کل در افغانستان بهبود خواهد يافت. شما شخصا به حيث مسوول يک ولايت چه اقداماتي را براي شناسايي همين کساني دهشت افگن که از ميان محافل داخلي بوده، و قصد برهم زدن وضعيت را در ولايت بلخ دارد، رويدست گرفته ايد؟

عطا محمد نور: کساني که به چنين اعمال دست مي زنند، با اسناد دستگير کرديم و برنامه هاي آنها را خنثي کرده ايم ، اين خود نشان دهنده از اقدامات جدي ما را نشان مي دهد. همين که ما با مردم ارتباط نزديک داريم و مردم از ما راضي هستند. اين نمونه از فعاليت هاي ما را در خنثي سازي عمليات دشمنان نشان ميدهد. به هر حال، دشمن هم علاقه دارد که وضع موجود ولايت ما را خراب کنند. و همچنان کساني که مي خواهند وضعيت امنيتي را به سبوتاژ بگيرند، با اختلافات سياسي که در گذشته داشته اند، اين همه از جمله کساني شده مي توانند که در صدد خراب کردن وضعيت در ولايت بلخ هستند.

دويچه ويله : شما چند لحظه قبل فرموديد که پيشنهاداتي را به دولت امريکا پيشکش نموديد، آيا همين پيشنهادات را به دولت کرزي هم پيشکش کرده ايد؟

عطا محمد نور: در مورد مبارزه عليه مواد مخدر و راهکار مشخص بله. در مورد يک استراتيژي که دو راهکار دارد و نه اصل دارد که در تطبيق برنامه انکشافي ملي افغانستان که مفيد خواهد بود. ما اين اصل را پيشنهاد کرده ايم و در مورد ريفورم(اصلاحات) پليس؛ اينها را من نه تنها که خدمت رييس صاحب جمهور از نزديک صحبت کردم، بلکه به شکل نوشته هم براي شان تقديم کردم.

دويچه ويله : به نظر شما ناامني ها و چالشهاي را که شما به آن اشاره کرديد، تا چه اندازه ضعف حکومت را نشان مي دهد؟

عطا محمد نور: رهبري حکومت، کشور شان را دوست دارند و هميشه زحمت کشيده اند. آنها علاقه دارند که کشور رفاه داشته باشد و کشور ما متمدن، مترقي،، مصون، امن و با عزت باشد. فکر نکنم که در اين ناآراميها دولت نقش داشته باشد.

دويچه ويله : تشکرازشما.