یمن را ناآرامی های بیشتر تهدید می کند

پارلمان یمن تا هنوز در مورد استعفای هادی منصور رأیگیری نکرده است. گونتر مایر استاد در دانشگاه ماینس آلمان و رئیس مرکز تحقیقات پیرامون جهان عرب در صحبتی با دویچه وله در پاسخ به این پرسش که چرا این تصمیم در پارلمان بازهم به تعویق افتاد، گفت: «در قانون اساسی تسجیل شده است که استعفای رئیس جمهور باید با تأیید اکثریت اعضای پارلمان صورت بگیرد. اما تا کنون این اکثریت نتوانسته است تشکیل گردد، زیرا بخش اعظم اعضای پارلمان، به خاطر وضعیت نامساعد امنیتی، جرأت نمی کنند به مرکز شهر صنعا پایتخت یمن بروند. به همین دلیل حوثی ها می گویند که استعفای رئیس جمهور اعتبار ندارد. اما در واقعیت در صنعا هیچ حکومتی بر سر قدرت نیست.»

به این ترتیب خلای سیاسی ایجاد می شود که کشور را می تواند به بحران شدیدتر بکشاند، زیرا به گفتۀ گونتر مایر حوثی ها، که در حال حاضر کنترول صنعا را در دست دارند، از سوی بقیه نقاط کشور مورد پذیرش نیستند. جامعۀ یمن از قبایل و پیروان مذاهب مختلف تشکیل شده است، که هر یک علایق خاص خود را دارد.

مایر می گوید که نخست از همه جنبش جنوب از اطاعت از حکومت در صنعا سرپیچی کرد، اما این جنبش حوثی ها را نیز در رهبری کشور قبول ندارد. همچنان نمایندگان اقوام مختلف در نقاط دیگر یمن نیز اعلام کردند که هیچ دستوری را از صنعا نمی پذیرند. همزمان با آن مخالفان حوثی ها نیز به صنعا هجوم بردند. آنها شامل گروه های سنی مذهب اند که در میان شان طرفداران القاعده نیز گمان برده می شوند، و در برابر حوثی ها به جنگ مسلحانه می پردازند.

گونتر مایر در رابطه با این جنگ ها میان گروه های مختلف به دویچه وله گفت: «عمدتاً این جنگ ها بر سر قدرت است. اما برای درک بهتر این وضعیت دشوار باید نگاهی به گذشته انداخته شود. خیزش "بهار عربی" سبب شد که رئیس جمهور علی عبدالله صالح، با ابتکار کشورهای حوزۀ خلیج، در سال 2012 استعفای خود را اعلام کند. به اساس همین میانجیگری کشور های خلیج، یک گفتگوی ملی آغاز شد. اما در این گفتگو پرسش های اساسی در نظر گرفته نشدند: مثلاً یک دولت فدرالی دقیقاً چگونه باید باشد؟ جنبش جنوب خواستار استقلال جنوب کشور بود و در نظر بود که به بخش های دیگر کشور وزنه های متفاوت داده شود. آنگاه در کنفرانس گفتگوی ملی نخبه های پیشین قدرت را برای خود می خواستند و حوثی ها، انقلابیون جوان و جنبش جنوب را اصلاً از سهم داشتن در قدرت محروم خواندند.»

ایجاد یک دولت فدرالی در یمن کار دشواری به نظر می رسد. مایر دلیل آن را عدم اعتماد شدید انقلابیون جوان و جدایی طلبانی غیرمسلح، و همچنان حوثی ها در برابر حکومت می داند. مایر می گوید که حکومت وحدت ملی که از احزاب پیشین حاکم و اپوزیسیون تشکیل شده است، تا حال موفق نشده است مشکلات اقتصادی و اجتماعی در کشور را مهار سازد. به گفتۀ مایر حالا رئیس جمهور هادی منصور که در سیاست داخلی خود ضعیف است و در سیاست خارجی هم از جانب ایالات متحدۀ امریکا و عربستان سعودی حمایت می شود، با چنین وضعیتی درگیر است، و حوثی ها هم با استفاد از همین خلاء، پیشروی کرده اند.

به اساس طرح جدید که بخش قابل توجه آن از جانب هادی منصور پیشنهاد شده است، یمن باید به شش منطقۀ فدرالی تقسیم گردد. اما حوثی ها مانع عملی ساختن این طرح شدند و می گویند که به این ترتیب کشور به مناطقی منقسم می شود که برخی از آنها ثروتمند و برخی هم فقیر خواهند بود.